Thương mại điện tử không còn là cuộc chơi dễ dãi với Startup và SME

Đó là nhận định của CEO ViTech Group Lê Đức Nam khi Thương mại điện tử (TMĐT) không còn là “đường tắt” an toàn cho startup và SME trong cuộc chơi ngày càng khắc nghiệt. Việc phụ thuộc vào sàn, quảng cáo và nền tảng số có thể mang lại doanh thu nhanh nhưng cũng đẩy nhiều doanh nghiệp vào thế bị động nếu thiếu chiến lược xây dựng thương hiệu, hệ thống và năng lực tự chủ dài hạn.

Thương mại điện tử (TMĐT) đang mở ra cơ hội tiếp cận thị trường nhanh và rẻ cho doanh nghiệp nhỏ và startup. Tuy nhiên, đằng sau tốc độ tăng trưởng là một thực tế khắc nghiệt: Phần lớn SME bán được hàng nhưng không tích lũy được giá trị, dễ bị “gãy” khi nền tảng thay đổi chính sách, chi phí quảng cáo tăng hoặc bị siết pháp lý.

Nhiều startup TMĐT khởi đầu bằng sàn hoặc mạng xã hội vì nhanh ra tiền: Đăng sản phẩm, chạy ads, chốt đơn thủ công. Cách làm này phù hợp giai đoạn thử nghiệm, nhưng nguy hiểm nếu kéo dài.

“Khi doanh nghiệp chỉ tập trung bán mà không xây thương hiệu, không làm chủ dữ liệu và hệ thống, họ đang đánh đổi tương lai để lấy doanh thu trước mắt”, ông Nam nhận định.

Thực tế cho thấy, không ít shop phụ thuộc 70–90% doanh thu vào một nền tảng. Chỉ cần tài khoản bị hạn chế hiển thị, chi phí ads tăng, hay gian hàng bị khóa tạm thời, dòng tiền lập tức đứt gãy.

Chuẩn hóa thương hiệu và pháp lý – điểm yếu phổ biến của SME

Theo CEO ViTech Group, một hạn chế dễ thấy ở nhiều doanh nghiệp nhỏ khi làm TMĐT là thiếu sự chuẩn hóa thương hiệu. Tên gọi, hình ảnh, thông điệp trên website, mạng xã hội và gian hàng TMĐT thường không đồng nhất, khiến khách hàng khó nhận diện và thiếu niềm tin.

Trong bối cảnh người tiêu dùng có xu hướng tìm kiếm thông tin trước khi mua, việc thương hiệu xuất hiện rời rạc, thiếu nhất quán làm giảm đáng kể khả năng chuyển đổi.

“Thương hiệu không chỉ là yếu tố truyền thông, mà là nền tảng để tạo sự tin cậy”, ông Nam chia sẻ. “Khi khách hàng không nhận ra bạn là ai, họ sẽ chọn người khác.”

Bên cạnh áp lực cạnh tranh, doanh nghiệp TMĐT hiện nay còn đối mặt với yêu cầu pháp lý ngày càng chặt chẽ. Các quy định về thương mại điện tử, quảng cáo, bảo vệ dữ liệu cá nhân và nghĩa vụ thuế đang được cơ quan quản lý siết chặt.

Theo ông Nam, trong bối cảnh này, thương hiệu không chỉ là hình ảnh, mà còn là tư cách pháp lý của chủ thể kinh doanh. Doanh nghiệp không chuẩn hóa thương hiệu sẽ gặp khó khăn khi cần minh bạch thông tin, xử lý tranh chấp hoặc đối diện với rủi ro truyền thông.

Đồng thời, xã hội và người tiêu dùng Việt Nam cũng thay đổi. Người mua ngày càng quan tâm đến uy tín, nguồn gốc thương hiệu và trách nhiệm sau bán hàng, thay vì chỉ so sánh giá.

Phụ thuộc nền tảng: Rủi ro lớn nhất của SME TMĐT

Không chuẩn hóa thương hiệu khiến SME không sở hữu mối quan hệ khách hàng. Dữ liệu nằm ở sàn; traffic nằm ở nền tảng. Khi có biến động, doanh nghiệp không có kênh chủ động để giữ khách.

“Khi doanh nghiệp chỉ tồn tại trên sàn hoặc mạng xã hội, họ đang kinh doanh trên ‘đất thuê’”, ông Nam ví von. “Một thay đổi từ nền tảng có thể khiến toàn bộ hoạt động bị ảnh hưởng.”

Theo ông, giải pháp không phải là rời bỏ sàn TMĐT, mà là xây dựng song song thương hiệu và hệ thống riêng để giảm rủi ro phụ thuộc.

Từ góc nhìn của ViTech Group, TMĐT bền vững đòi hỏi doanh nghiệp nhỏ và startup phải chuyển tư duy từ “bán được hàng” sang “ bán hàng và xây được thương hiệu”. Chuẩn hóa thương hiệu giúp doanh nghiệp:

Tạo niềm tin với khách hàng

Giảm phụ thuộc vào quảng cáo trả phí

Dễ dàng mở rộng sang các kênh bán hàng khác

“TMĐT có thể mang lại doanh thu nhanh, nhưng chỉ thương hiệu mới giúp doanh nghiệp đứng vững khi thị trường thay đổi”, ông Lê Đức Nam kết luận.