Ảnh: Nghệ nhân cuối cùng làm đèn Trung thu ở làng Hậu Ái, Hà Nội

Đến làng Hậu Ái (xã Vân Canh, huyện Hoài Đức, TP Hà Nội) vào mỗi dịp tết Trung thu, ai cũng nhắc đến bà Nguyễn Thị Tuyến - nghệ nhân “thắp sáng” cho những cây đèn ông sao rằm tháng Tám.

Trong ngôi nhà nằm cách trung tâm Hà Nội gần 15km, bà Nguyễn Thị Tuyến đang tất bật với những món đồ chơi dân gian như đèn ông sao, đèn con thỏ, con cá, con tôm, ông tiến sỹ giấy... theo đơn đặt hàng.

Để có được các món đồ chơi truyền thống này, bà Tuyến phải chuẩn bị những vật liệu từ thanh tre nứa, giấy bóng kính, cùng đủ loại giấy màu.

Người phụ nữ ngoài 50 tuổi này là nghệ nhân cuối cùng còn lưu giữ nghề làm đồ chơi dân gian tại làng Hậu Ái. "Từ khi 9 tuổi, tôi đã luôn phụ giúp bố mẹ làm công việc này. Tuổi nhỏ thì tôi làm những công việc nhỏ và lâu dần trở thành thói quen. Đến lúc tôi xây dựng gia đình rồi có con cái, tôi cũng chưa bỏ nghề năm nào, vì nó là niềm đam mê rồi”, bà Tuyến nói.

Theo bà Tuyến, nghề này làm theo mùa vụ, bà bắt đầu làm từ tháng đầu 7 âm lịch. Làm đồ chơi dân gian là nghề thủ công đòi hỏi cần có sự tỉ mỉ, mất nhiều thời gian, lại không có người làm nên bà phải chuẩn bị từ sớm và hết rằm tháng 8 cũng là hết mùa Trung thu.

Để làm được một chiếc đèn ông sao cỡ nhỏ, trung bình bà Tuyến phải dành ra khoảng nửa tiếng từ công đoạn vót tre, tạo khung cho tới dán giấy bóng kính và trang trí. Dù dành nhiều thời gian và cẩn thận, nắn nót từng chút nhưng mỗi thành phẩm bà Tuyến bán ra với giá rất rẻ, chỉ khoảng 30 nghìn đồng.

Vào mỗi mùa Trung thu, các con, các cháu của bà Tuyến thường về nhà hỗ trợ bà làm các món đồ chơi truyền thống trả hàng cho khách.

Sau khi khung đèn được tạo thành, chiếc đèn ông sao được chuyển qua công đoạn dán giấy bóng kính và trang trí.

Con gái và cô cháu ngoại của bà Tuyến đang cẩn thận gắn từng mảnh giấy bóng kính lên chiếc khung hình ngôi sao.

Ngoài làm hàng để xuất đến những cửa hàng buôn bán, bà Tuyến còn làm những chiếc đèn Trung thu mẫu cho các trường học tham khảo.