Gánh nặng khi bán sổ Bảo hiểm xã hội
Theo chuyên gia Bùi Sỹ Lợi, người lao động khi nhận Bảo hiểm xã hội một lần, quyền lợi sẽ bị hạn chế hơn so với khi hưởng lương hưu. Việc nhận Bảo hiểm xã hội một lần là phải chấp nhận sự thiệt thòi rất lớn.
Với mức đóng 22% tiền lương tháng vào quỹ hưu trí, tử tuất, tổng mức đóng một năm là 2,64 tháng lương.
Tuy nhiên, mức hưởng Bảo hiểm xã hội một lần cho mỗi năm đóng BHXH chỉ bằng 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014 và 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi.
Ảnh minh họa.
Chưa kể, người nghỉ hưu có lương hưu không phải tự mua thẻ bảo hiểm y tế (BHYT). Khi hết tuổi lao động và dễ gặp bất trắc về sức khỏe, Quỹ BHXH sẽ trả kinh phí cấp thẻ BHYT và người nghỉ hưu được hưởng các quyền lợi về khám chữa bệnh Bảo hiểm y tế cũng như quyền lợi tử tuất.
Dịch COVID-19 khiến nhiều người lao động thất nghiệp và gặp khó khăn khi tìm việc làm mới nên họ lựa chọn nhận BHXH một lần để trang trải cuộc sống.
Lợi dụng tình hình này, một số đối tượng đã thu mua sổ BHXH của người lao động nhằm trục lợi. Chẳng hạn tại Bình Dương, có đối tượng lập trang facebook mạo danh BHXH tỉnh, rao mua sổ BHXH là một ví dụ điển hình.
Ðại diện Bảo hiểm xã hội Việt Nam khẳng định, sổ BHXH không phải là đối tượng của cầm cố, thế chấp hoặc mua bán. Hoạt động mua bán, thu gom sổ BHXH dưới bất kể hình thức nào đều là bất hợp pháp và sẽ bị xử lý nghiêm khắc theo quy định của pháp luật.
Nên cân nhắc, lựa chọn nhận BHXH một lần
Chuyên gia Bùi Sỹ Lợi phân tích, Nếu nhận Bảo hiểm xã hội một lần, sau này tham gia lại BHXH, người lao động không được cộng nối thời gian đóng bảo hiểm, mà chỉ tính thời gian đóng mới. “Như vậy, người lao động mất đi cơ hội được hưởng lương hưu, trường hợp khi nghỉ hưu vẫn đủ thời gian được hưởng lương hưu thì số tiền lương hưu sẽ thấp”, chuyên gia Lợi cho hay.
Người lao động nếu ngừng đóng bảo hiểm có thể bảo lưu thời gian đóng để khi có điều kiện thì tiếp tục tham gia BHXH bắt buộc, hoặc tham gia BHXH tự nguyện với sự hỗ trợ của Nhà nước.
Người lao động nên cân nhắc, lựa chọn nhận BHXH một lần.
Người lao động cần cân nhắc, lựa chọn nhận BHXH một lần, không nên vì cái lợi trước mắt mà bỏ lỡ cơ hội được hưởng lương hưu để trang trải cuộc sống, cũng như được hưởng chế độ BHYT để chăm sóc sức khỏe khi về già.
Trong thời điểm này, nếu không may bị thất nghiệp, người lao động nên đăng ký nhận trợ cấp thất nghiệp, trợ cấp học nghề; đăng ký nhận chế độ hỗ trợ từ gói an sinh của Chính phủ.
Ðợi qua đợt khó khăn do dịch bệnh COVID-19 gây ra, nền kinh tế vận hành bình thường trở lại, người lao động có cơ hội trở lại thị trường lao động, tiếp tục đóng BHXH để cộng nối thời gian tính hưởng lương hưu sau này.
Phải nâng cao đời sống người lao động
Trong bối cảnh ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, người lao động đối mặt với nhiều khó khăn, vì thế tuy đang tham gia BHXH do gặp khó, họ rút để hưởng chính sách một lần, bán sổ BHXH.
Điều này đang thực sự là mối lo lắng và cũng được đại biểu Quốc hội đề cập, chất vấn Bộ trưởng Bộ Lao động Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) Đào Ngọc Dung tại kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV vừa qua.
“Khi có đời sống tốt rồi thì chắc chắn không bao giờ họ bán sổ BHXH”, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung khẳng định.
Nêu giải pháp để giải quyết vấn đề này, lãnh đạo Bộ LĐ-TB&XH cho hay, bán sổ BHXH thực chất là người lao động đang tham gia bảo hiểm sau đó rút BHXH để hưởng chính sách một lần và ngại đi làm thủ tục hoặc vì một số lý do, thì nhượng lại sổ BHXH đó cho người khác để hưởng.
Rút BHXH để hưởng chính sách một lần, bán sổ BHXH là mối lo lắng được đại biểu Quốc hội đề cập. (Ảnh minh họa)
Đến nay có khoảng 870.000 người rút Bảo hiểm xã hội một lần, nếu so với 2020, con số này tăng rất nhiều. Để giải quyết, Bộ trưởng nhắc đến những nhiệm vụ căn cơ, mà việc đầu tiên là phải chăm lo, nâng cao đời sống người lao động, vì đa phần người rút BHXH một lần đều là người khó khăn, có hoàn cảnh éo le.
Song song, tăng cường tuyên truyền nâng cao nhận thức để cho người lao động hiểu và thấy rằng sự cần thiết cũng như lợi ích lâu dài của BHXH, để cho người ta có một khoản lương hưu khi về già.
Ngoài ra, cũng theo Bộ trưởng, phải tổng kết Nghị quyết 93 để thực hiện Điều 60 của Luật BHXH. Đồng thời, giải pháp căn cơ là phải sửa Luật BHXH. Ông Dung cho biết, hiện Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội đã hoàn thiện hồ sơ và phấn đấu năm 2022 trình Quốc hội xem xét.
Trong đó, bên cạnh cho hưởng chính sách một lần thì sẽ tăng cường lợi ích khác với người lao động.