00:35 01/01/2025
Thời sự quốc tế
Moonfish, biệt danh được một phi công Ukraine sử dụng để trả lời phỏng vấn trên CNN, cho biết ông đang ở tháng thứ 2 của khóa huấn luyện điều khiển chiến đấu cơ F-16 tại một địa điểm không thể tiết lộ.
“F-16 là một 'lưỡi dao' của quân đội Thụy Sĩ. Đây là loại vũ khí rất tốt có thể thực hiện bất kỳ nhiệm vụ nào”, Moonfish cho hay.
Moonfish trong buổi trả lời phỏng vấn trực tuyến với CNN. (Ảnh: CNN)
Theo Moonfish, F-16 có thể hỗ trợ trên không cho quân đội, tấn công các mục tiêu trên mặt đất, tiêu diệt máy bay và đánh chặn tên lửa của địch. Việc điều khiển F-16 phức tạp và cần một khóa huấn luyện dài, nhưng cuộc xung đột diễn ra giữa Ukraine và Nga khiến việc đào tạo phải bị thu hẹp lại.
“Lẽ ra chúng tôi có rất nhiều thời gian để nghiên cứu toàn diện về máy bay phản lực, nhưng giờ không phải thời bình”, Moonfish nói và khẳng định khóa huấn luyện bị rút ngắn nhưng "vẫn đủ để làm chủ những kỹ năng cơ bản trên F-16 mà Ukraine cần".
Ông Yurii Ihnat, Người phát ngôn Bộ Tư lệnh Không quân Ukraine, cũng từng khẳng định 6 tháng là đủ để đào tạo phi công hỗ trợ quân đội trên bộ và giúp giành ưu thế trên không trước Nga.
Máy bay chiến đấu F-16. (Ảnh: Getty Images)
Vào tháng 8, sau nhiều tháng vận động hành lang của Kiev, Mỹ đã cam kết phê duyệt việc chuyển giao máy bay chiến đấu F-16 cho Ukraine. Tuy nhiên, Kiev dự kiến sẽ không nhận được máy bay cho đến đầu năm sau và các phi công cũng như quân nhân mặt đất cần phải hoàn thành khóa đào tạo chính thức để vận hành dòng máy bay chiến đấu đa năng này.
Ukraine cũng cần các máy bay chiến đấu mới để giúp giải quyết một loạt mối đe dọa khác đến từ tên lửa và máy bay không người lái của Nga.
Mùa đông năm ngoái, Nga đã tiến hành một chiến dịch quy mô rộng làm tê liệt cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine, bằng cách nhắm mục tiêu vào các cơ sở sản xuất điện. Khi mùa đông năm nay đến gần, mối lo ngại thiếu hụt năng lượng do các cuộc không kích của Nga lại hiện hữu.
Chỉ huy Lực lượng Không quân Ukraine Mykola O Meatchuk nói với CNN rằng, lực lượng phòng không nước này chỉ bắn hạ được khoảng 75% tên lửa hành trình và máy bay không người lái tấn công của Nga, số còn lại vẫn tiếp cận được mục tiêu ở Ukraine.
“Chúng tôi rất cần các hệ thống phòng không bổ sung tầm ngắn, tầm trung và tầm xa, cũng như máy bay hiện đại để bảo vệ đất nước và đạt được ưu thế trên không trong các cuộc giao tranh", ông Meatchuk cho hay.
Kho máy bay phản lực thời Liên Xô của Ukraine đang cũ dần, với một số máy bay đang có thời gian phục vụ thậm chí gấp đôi độ tuổi phi công của họ.
Lực lượng bộ binh của Ukraine cũng đang chờ F-16. Phó chỉ huy Lữ đoàn tấn công độc lập số 3, người có biệt hiệu “Mose”, nói với CNN rằng sự xuất hiện của F-16 sẽ giúp bộ binh thực hiện nhiệm vụ dễ dàng hơn nhiều với sự hỗ trợ đa năng trên không.
Mose phân tích: “Đối với bộ binh, những chiếc máy bay hiện đại cực kỳ quan trọng, nhất là trong các hoạt động tấn công và tiến quân. Những máy bay phản lực sẽ cho phép chúng tôi chiếm ưu thế trên không và hỗ trợ bộ binh tiến về phía trước.
Một chiếc F-16 có thể tấn công các mục tiêu mặt đất của đối phương và tiêu diệt hoặc làm gián đoạn hoạt động hậu cần của đối phương”.
Hệ thống pháo tự hành của Ukraine nã đạn về phía các vị trí của Nga ở tiền tuyến gần Bakhmut, Ukraine. (Ảnh: AP)
Chia sẻ thêm với CNN, sau khi bước ra khỏi buồng lái mô phỏng F-16, phi công Moonfish cho biết buồng lái máy bay khá chật và phức tạp hơn về mặt hệ thống điện tử hàng không, nhưng nó đơn giản hơn về mặt điều khiển và giao diện.
"F-16 rất cơ động. Nó khuyến khích bạn lái máy bay theo phong cách hùng hổ”, ông nói.
Moonfish, trước đây là chỉ huy phi đội máy bay chiến đấu MiG-29 do Liên Xô thiết kế, cho rằng nếu F-16 có mặt ở Ukraine ngay lúc này, một trong những nhiệm vụ chính sẽ là đẩy lùi làn sóng tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa của Nga.
"Phần mềm trên F-16 không ngừng được cải tiến, trong khi phần mềm trên MiG-29 và Su-27 (do Liên Xô thiết kế) đã từ cuối những năm 1980.
Thời kỳ đó, máy bay không người lái chỉ tồn tại trong sách khoa học viễn tưởng. Ý tôi là khi đó, chẳng ai có thể ngờ máy bay không người lái là mối đe dọa nghiêm trọng phải cần đến máy bay chiến đấu đối phó", Moonfish cho hay.
Một số tiêu chí lựa chọn chính để phi công được tham gia huấn luyện trên F-16 là trình độ tiếng Anh, kinh nghiệm và độ tuổi.
Bay F-16 là giấc mơ từ lâu của Moonfish và đó cũng là giấc mơ của người bạn Andriy Pilshchikov, một phi công huyền thoại người Ukraine có biệt danh là “Juice”.
Ông Pilshchikov cũng là người giúp vận động hành lang để Mỹ chuyển F-16 cho Ukraine, nhưng đã thiệt mạng trong một vụ tai nạn máy bay khi đang làm nhiệm vụ chiến đấu hồi tháng 8.
“Andriy là ‘người đưa ra ý tưởng’ và là động lực chính đằng sau tất cả”, Moonfish nói. “Và tôi cảm thấy có trách nhiệm với anh ấy vì đã đảm bảo những chiếc máy bay này đến nơi”.