Gần một tháng kể từ ngày con trai là anh Phạm Văn Giai (SN 1992, quê Phú Thọ) qua đời do tai nạn giao thông, bà Nguyễn Thị Tĩnh vẫn còn rất bàng hoàng, nhưng cảm thấy an ủi phần nào vì tạng của con vẫn tiếp tục sống trên có thể người nhận.
Anh Giai là con trai duy nhất trong gia đình. Sáu năm trước anh kết hôn và có 2 con, một bé 5 tuổi, một bé mới lên 3. Vì nhiều lý do, vợ chồng anh không ở cùng nhau.
Để có thu nhập lo cho mẹ già và 2 con thơ, anh Giai phải làm rất nhiều nghề để kiếm sống. Một ngày cuối tháng 12/2023, trên đường đi làm về, anh không may bị tai nạn giao thông và phải chuyển xuống bệnh viện Hà Nội điều trị.
Anh được đưa vào Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức trong tình trạng chấn thương sọ não rất nặng, hôn mê sâu. Các bác sĩ điều trị hồi sức tích cực, song kỳ tích không đến. Hội đồng chuyên môn ba lần test não và kết luận người bệnh đã chết não.
Gia đình đành đưa anh từ Hà Nội về quê để người thân gặp mặt lần cuối.
Người thân của anh Giai.
Trên đường đưa người chú về quê, anh Phạm Quang Huy chợt nhớ đến những thông tin liên quan đến hiến tạng từng xem trên ti vi. "Hay nhà mình hiến tạng của chú Giai để cứu người”, anh Huy rụt rè nêu ý kiến.
"Chú Giai chỉ chết não, các mô tạng khác vẫn còn hoạt động. Sau khi hiến, mô tạng của chú vẫn sống khoẻ mạnh trên thân thể người khác", anh Huy nói thêm.
Bà Tĩnh đồng ý. Anh Huy thay bà Tĩnh gọi vào số điện thoại của Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia nói về nguyện vọng hiến tạng người thân bị chết não. Gia đình được nhân viên trung tâm hướng dẫn đưa anh Giai quay trở lại bệnh viện.
Hoàn thành thủ tục, các bác sĩ bắt đầu ca phẫu thuật lấy tạng. Tạng của anh Giai hồi sinh sự sống cho nhiều người mắc các bệnh lý, tim, gan, thận.
Quyết định hiến tạng của con trai cứu người của bà Tĩnh vấp phải không ít điều tiếng từ những người hàng xóm. Bà Tĩnh không mấy bận lòng, bà quan niệm “cứu một mạng người hơn xây 7 toà tháp”.
Gia đình bà Tĩnh cảm thấy được an ủi rất nhiều khi bác sĩ thông báo tạng của anh Giai tương thích và đang dần khoẻ mạnh trên cơ thể của những người xa lạ. “Nguyện vọng lớn nhất của gia đình là những người được ghép tạng của con trai sớm hồi phục sức khỏe. Chỉ như vậy việc làm của gia đình mới thực sự có ý nghĩa”, bà Tĩnh nói.
Điều người mẹ già lo lắng nhất hiện tại chính là tâm lý hai đứa trẻ. Cả hai đều rất bé, chưa thể cảm nhận được hết những mất mát gia đình đang phải gánh chịu. Người phụ nữ ngoài 60 tuổi cũng lo sợ không biết tương lai của 2 bé sẽ ra sao khi không có sự nuôi dạy, bảo ban của cha.
PGS.TS Nguyễn Quang Nghĩa, Giám đốc Trung tâm Ghép tạng, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức- người trực tiếp tư vấn và điều phối ca hiến tạng cho biết, bệnh nhân Giai được đưa đến viện trong tình trạng chấn thương sọ não rất nặng, hôn mê sâu, Glasgow 3 điểm (thang điểm đánh giá người bệnh hôn mê).
“Bệnh viện thành lập hội đồng đánh giá chết não, sau 3 lần test, kết quả đều dương tính”, bác sĩ Nghĩa cho hay.
Sau khi gia đình đồng ý hiến tạng, mọi quy trình chuyên môn và thủ tục pháp lý nhanh chóng được hoàn thành. Ban giám đốc bệnh viện chỉ đạo ca ghép với sự tham gia của nhiều đơn vị chuyên môn. Trước khi lấy mô, đội ngũ y bác sĩ và nhân viên y tế làm lễ mặc niệm, tri ân người hiến mô, tạng.
Tại lễ ký kết Chương trình phối hợp về tăng cường vận động hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người từ người hiến tặng sau khi chết hoặc chết não giai đoạn 2024-2027, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan trao tặng kỷ niệm chương: “Vì sức khỏe nhân dân” cho gia đình anh Giai đồng ý hiến tạng người thân hồi sinh sự sống cho nhiều người bệnh khác.
PGS Đồng Văn Hệ, Giám đốc Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia cho biết, từ năm 2010 đến nay Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức thực hiện được 59 ca ghép tim, 88 ca ghép gan, 185 ca ghép thận và nhiều ca ghép mô khác.
Ghép mô, tạng là một trong những thành tựu quan trọng của ngành y tế, cứu sống nhiều bệnh nhân mắc bệnh mạn tính, hiểm nghèo do tạng bị suy giảm chức năng và không hồi phục được như suy thận mãn, bệnh gan, tim, tủy, hỏng giác mạc.
Hơn 30 năm qua, Việt Nam ghép tạng hơn 8.000 ca, trong đó trường hợp người chết não hiến tạng chỉ chiếm 10%. Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức là đơn vị đứng đầu cả nước về số lượng lấy - ghép mô, tạng từ người cho chết não.