Theo GS Hoàng Văn Minh, Hiệu trưởng Trường Đại học Y tế công cộng, nghiên cứu của ông và các cộng sự trong năm 2023, 2024 cho thấy tình trạng sử dụng thuốc lá điện tử của thanh thiếu niên Việt Nam rất đáng lo ngại. Khoảng 14% học sinh được hỏi cho biết từng sử dụng thuốc lá điện tử, trong đó 7% đang sử dụng, đây là tỷ lệ cao ở mức đáng báo động.
Xu hướng này rất đáng lo ngại vì nó có khả năng đảo ngược các nỗ lực kiểm soát thuốc lá của chúng ta trong việc giảm tỷ lệ thanh thiếu niên hút thuốc. Điều này cũng chỉ ra rằng thuốc lá điện tử đang được quảng cáo hấp dẫn và dễ tiếp cận hơn đối với những bạn trẻ mới sử dụng và đã sử dụng thường xuyên.
“Tỷ lệ từng thử và đang sử dụng thuốc lá điện tử cao như hiện nay có thể gia tăng tình trạng sử dụng thuốc lá truyền thống trong tương lai do nicotine có tính gây nghiện cao", GS Hoàng Văn Minh nhận định.
Một trong những lý do chính khiến giới trẻ sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng là các em cảm thấy "ngầu". Các lý do khác là từ ảnh hưởng từ bạn bè, vì tò mò và vì sự phổ biến của các sản phẩm này. Một tỷ lệ lớn học sinh (trong những người được hỏi) thiếu nhận thức về tác hại tiềm ẩn của những sản phẩm này. 23,5% học sinh không biết về tác hại của thuốc lá điện tử và 43,2% không biết về rủi ro của thuốc lá nung nóng.
Một số mẫu thuốc lá điện tử được thiết kế bắt mắt. (Ảnh: Như Loan)
Bị ảnh hưởng bởi tiếp thị
Tình trạng này càng đáng lo trong bối cảnh các em chịu nhiều tác động từ xã hội như mức độ tiếp xúc cao với quảng cáo, đặc biệt là trên mạng xã hội, internet và tác động tiềm ẩn của những quảng cáo này với nhận thức của giới trẻ. 76,8% học sinh được hỏi đã cho biết các em từng nhìn thấy quảng cáo thuốc lá điện tử và 32,3% từng nhìn thấy quảng cáo thuốc lá nung nóng.
"Việc tiếp thị rộng rãi các sản phẩm này là điều đáng lo ngại, đặc biệt là khi quảng cáo trên mạng xã hội và internet đang rất thịnh hành", GS Hoàng Văn Minh nói.
GS Hoàng Văn Minh cho biết thêm, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng trong giới trẻ Việt Nam không phải là cao nhất trên thế giới, nhưng nếu so trong khu vực Đông Nam Á thì đáng quan ngại.
"Việt Nam thiếu các quy định cụ thể về thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng, điều này có thể khiến chúng trở nên dễ tiếp cận hơn, đặc biệt khi so sánh với Thái Lan hoặc Singapore, nơi đã thực hiện các lệnh cấm nghiêm ngặt đối với những sản phẩm này", GS Hoàng Văn Minh nói.