Cố Thủ tướng Nhật Abe, một trong những chính trị gia có ảnh hưởng nhất Nhật Bản, bị ám sát hôm 8/7 tại Nara, miền Tây Nhật Bản. Vụ việc gây chấn động tại quốc gia nổi tiếng với tỷ lệ tội phạm thấp và chính sách kiểm soát súng nghiêm ngặt. Các bức ảnh và video về vụ nổ súng cho thấy nghi phạm đã có thể tiếp cận ông Abe từ phía sau, trong khi các nhân viên an ninh tập trung ở phía trước.
“Tôi nghĩ rằng đã có vấn đề với các biện pháp an ninh", ông Kishida nói.
Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio. (Ảnh: AP)
Các quan chức tại Ủy ban An toàn Công cộng Quốc gia và Cơ quan Cảnh sát Quốc gia Nhật Bản đang điều tra xem điều gì đã xảy ra và sẽ đưa ra các biện pháp ứng phó, ông Kishida cho biết thêm. “Tôi kêu gọi họ tiến hành kiểm tra kỹ lưỡng và sửa chữa những gì cần sửa, đồng thời nghiên cứu các ví dụ ở các nước khác", ông nói.
Ông Kishida cũng thông báo kế hoạch tổ chức quốc tang cho cố Thủ tướng Abe vào cuối năm nay, ghi nhận những đóng góp của ông tại quê nhà và những đóng góp trong việc thúc đẩy liên minh an ninh của Nhật Bản với Mỹ. “Thông qua việc tổ chức lễ tang cấp nhà nước để tưởng nhớ cựu Thủ tướng Abe, Nhật Bản sẽ thể hiện quyết tâm đứng vững trước bạo lực và kiên quyết bảo vệ nền dân chủ. Nhật Bản cũng sẽ thể hiện cho thế giới thấy quyết tâm của mình trong việc duy trì sức mạnh và mở ra một con đường hướng tới tương lai".
Một lễ tang nhỏ hơn cho ông Abe đã được tổ chức tại Tokyo hôm 12/7. Tang lễ cấp nhà nước lần này sẽ là lần thứ hai Nhật Bản tổ chức quốc tang cho một thủ tướng kể từ Thế chiến thứ hai, sau buổi lễ dành cho cố Thủ tướng Shigeru Yoshida vào năm 1967.
Theo Asahi, việc sử dụng tiền thuế để tổ chức tang lễ cấp nhà nước gây phản ứng trái chiều từ các nhà lãnh đạo đối lập. Lãnh đạo Đảng Dân chủ vì Nhân dân Yuichiro Tamaki cho biết đã nhận được nhiều lời chia buồn từ nước ngoài và kế hoạch này là có thể hiểu được. Nhưng theo ông Ichiro Matsui, người đứng đầu Đảng Đổi mới Nhật Bản, kế hoạch sẽ đòi hỏi quá nhiều tiền của công chúng.
Trong khi đó, nghi phạm Tetsuya Yamagami, 41 tuổi, bị bắt ngay sau vụ nổ súng và đang bị giữ để thẩm vấn trong tối đa ba tuần cho đến khi các công tố viên quyết định có buộc tội y tội giết người hay không.
Nghi phạm khai với cảnh sát rằng anh ta đã từng phải lùi kế hoạch bắn ông Abe một ngày trước đó, khi ông có bài phát biểu ở một thành phố khác, vì yêu cầu kiểm tra túi xách ở nơi ra vào.
Báo cáo của cảnh sát và phương tiện truyền thông cho biết anh ta tấn công ông Abe vì tin đồn cố thủ tướng có mối liên hệ với một tổ chức mà nghi phạm căm ghét. Mẹ nghi phạm được cho là đã quyên góp lớn cho tổ chức này, khiến gia đình hắn bị phá sản.
Một người thân của gia đình nghi phạm cho biết, mẹ Yamagami có thể đã quyên góp hơn 100 triệu yên (720.000 USD) cho tổ chức. Các khoản đóng góp bao gồm 50 triệu yên mà người phụ nữ này nhận được từ hợp đồng bảo hiểm nhân thọ của chồng, cũng như tiền bán các loại tài sản.
Tổ chức trên hôm 13/7 tuyên bố 50 triệu yên đã được trả lại cho mẹ Yamagami trong thời gian 10 năm kể từ năm 2005.
Ngoài ra, cảnh sát đã tìm thấy ít nhất ba lỗ nhỏ trên bức tường bên ngoài của một bãi đậu xe nhiều tầng khi họ khám xét hiện trường vụ tấn công ông Abe. Các sĩ quan đang tích cực tìm kiếm các dấu vết còn sót lại, như vết đạn bắn tại hiện trường.