Nếu Alcatraz, nhà tù nằm biệt lập trên một hòn đảo cách bờ biển San Francisco khoảng 2 km, được gọi là nỗi kinh hoàng của những tên tội phạm bởi trang thiết bị tối tân và an ninh nghiêm ngặt thì trên đất liền, có một nơi cũng được so sánh với siêu nhà tù này. Đó là ADX Florence, nhà tù thuộc bang Colorado, nơi được gọi với cái tên "Alcatraz trên cạn".
ADX Florence được xây dựng năm 1994, bao gồm 490 buồng giam nằm trong 37 khu giam giữ. Cơ sở vật chất tối tân, hệ thống an ninh nghiêm ngặt cùng điều kiện giam giữ khắc nghiệt khiến cơ sở giam giữ thuộc thành phố Florence, bang Colorado (Mỹ), được gọi với cái tên "siêu nhà tù".
Toàn cảnh khu giam giữ ADX Florence. (Ảnh: Reddit)
Nhà giam được xây dựng ở khu vực hoang vắng với 12 tháp canh và hàng trăm máy quay giám sát đặt trong từng buồng giam. Nơi này được thành lập để tiếp nhận những tên tù nhân khét tiếng hoặc những gã khủng bố nguy hiểm. Theo thống kê, 95% tù nhân chuyển tới đây có lý lịch cực xấu và từng có tiền sử đánh nhau, gây gổ, bạo lực tại các cơ sở giam giữ trước đây.
Tại ADX Florence, tù nhân bị biệt giam 23 giờ mỗi ngày. Thời gian còn lại, họ được đưa tới một căn phòng tên "bể bơi trống rỗng". Đây thực chất vẫn là phòng biệt giam nhưng có một cửa sổ nhỏ thiết kế hướng thẳng lên trời để tù nhân tiếp xúc với ánh sáng, song không thể biết được mình đang bị giam giữ ở đâu.
Trong 3 năm đầu, tù nhân gần như không được giao tiếp với bạn tù và quản giáo. Họ bị nhốt trong căn phòng rộng chỉ khoảng 2,5 m2 cùng những nội thất cơ bản được làm bằng bê tông như giường, bàn, ghế...
Buồng giam tại ADX Florence có 2 lớp cửa, trang bị đồ dùng cơ bản và không có ánh sáng tự nhiên. (Ảnh: NBC)
Một số phòng có thêm gương, đèn, đài radio hay vô tuyến. Tuy nhiên, chỉ những tù nhân có đủ thời gian giam giữ và cải tạo tốt mới được hưởng những đặc quyền này.
ADX Florence không có phòng ăn mà thay vào đó, thức ăn được quản giáo giao trực tiếp cho tù nhân. Về an ninh, nhà tù được trang bị hệ thống máy dò chuyển động và camera dày đặc, khoảng 1400 cửa thép tự động cùng bức tường rào lưới điện cao khoảng 3,6 m.
Tia laser, thảm lực cũng được lắp đặt. Cộng với việc chó nghiệp vụ thường xuyên đi tuần, nơi đây được coi như một pháo đài bất khả xâm phạm.
Điều kiện giam giữ khắc nghiệt khiến tù nhân thường rơi vào trạng thái chán nản, cô đơn và thiếu hụt cảm xúc. Theo thời gian, họ có thể mắc các chứng như ảo giác, mất trí nhớ hay có những hành vi bạo lực, cáu kỉnh.
Với hệ thống an ninh tối tân cùng chế độ giam giữ nghiêm ngặt, ADX Florence đã và đang là nơi giam giữ nhiều tù nhân khét tiếng của nước Mỹ, bao gồm cả những thành viên Al-Qaeda tham gia vụ khủng bố kinh hoàng ngày 11/9/2001.
Ted Kaczynski là một trong những cái tên từng bị biệt giam tại đây. Hắn là một nhà toán học người Mỹ, có biệt danh “Unabomber". Từ năm 1978 tới năm 1995, Ted tham gia vào chiến dịch đánh bom trên khắp nước Mỹ làm 3 người thiệt mạng và 23 người bị thương. Tên này bị kết án chung thân không ân xá và phải biệt giam tại ADX Florence.
Một cái tên đáng chú ý khác là Thomas Silverstein. Trong thời gian thi hành án về tội giết người, hắn gây thêm 4 vụ án mạng khác khi bị giam giữ tại các nhà tù của nước Mỹ và được chuyển tới ADX Florence. Thomas bắt đầu bị biệt giam từ 1983 và giữ kỷ lục gã tù nhân bị biệt giam lâu nhất nước Mỹ.
Zacarias Moussaoui, kẻ lĩnh án chung thân vì trực tiếp liên quan tới vụ khủng bố 11/9 chấn động nước Mỹ. (Ảnh: CNN)
Những cái tên đáng chú ý khác có thể kể đến như Terry Nichols (Đánh bom làm chết 168 người), Dzhokhar Tsarnaev (Kẻ đánh bom giải chạy Boston Marathon), Ramzi Yousef (Chủ mưu vụ đánh bom Trung tâm Thương mại Thế giới làm hơn 1.000 người thương vong) hay Zacarias Moussaoui (Kẻ lĩnh án chung thân vì tham gia vụ khủng bố ngày 11/9/2001)...
Theo quản giáo của ADX Florence, tù nhân tại đây thường là những kẻ mất nhân tính, coi thường mạng sống con người. Bất chấp việc bị kết án bởi những tội ác ghê tởm, nhiều kẻ vẫn tiếp tục gây án tại nhà tù trước khi bị biệt giam tại đây.
Sự ra đời của ADX Florence được cho là kịp thời, đặc biệt sau cái chết vì bị ám sát của 2 quản giáo tại nhà tù Marion thuộc bang Illinois vào năm 1983. Các quản giáo cho rằng việc tuyên thêm một bản án chung thân và áp dụng biện pháp giam giữ thông thường với những tên tội phạm nguy hiểm không cho thấy hiệu quả. Những biện pháp quản lý hà khắc, nghiêm ngặt hơn cần được áp dụng nhằm trừng phạt những kẻ này, đồng thời giúp đảm bảo sự an toàn cho quản giáo nhà tù.
Bất chấp chế độ giam giữ khắc nghiệt đến mức "tệ hơn cả chết", ADX Florence vẫn nhận được lời khen bởi không gian sạch sẽ, điều kiện sống và các quyền con người của tù nhân được đảm bảo. Tới nay, đây là một trong 7 địa điểm được canh phòng nghiêm ngặt nhất nước Mỹ, là nơi chuyên tiếp nhận những tù nhân khét tiếng của xứ cờ hoa.