Cơ hội nào để ông Trump quay lại Nhà Trắng?

Là người từng ba lần bị truy tố, hai lần bị luận tội, một lần thất cử, có những quan điểm chính trị gây tranh cãi nhưng trong đảng Cộng hòa, cựu Tổng thống Trump dường như vẫn có sức ảnh hưởng đủ để quay lại Nhà Trắng.

Trump đã có thể rời bỏ công việc để tận hưởng kỳ nghỉ hưu tại các câu lạc bộ golf, nhưng thay vào đó, ông đang tiến gần tới đề cử của đảng Cộng hòa trong khi các vòng bỏ phiếu sớm của cuộc bầu cử năm 2024 đến gần.

Nhưng tương tự như vậy, ông Biden giành được chiến thắng sít sao trước ông Trump vào năm 2020 và cũng được nhiều đảng viên đảng Dân chủ coi là đặc biệt phù hợp để đánh bại Trump.

Theo Politico, một số người cho rằng sự ủng hộ Trump hiện yếu hơn so với năm 2020, nhưng ông Biden cũng vậy. Và so với năm 2020, ông Trump có thể không nhận được thêm phiếu bầu nào, nhưng ông Biden có khả năng lớn để mất một số phiếu bầu.

Theo cuộc thăm dò mới nhất của New York Times/Siena, Tổng thống Biden có tỷ lệ ủng hộ thấp, chỉ là 39%; 42% cực lực phản đối công việc mà Biden đang làm, trong đó có 41% cử tri độc lập.

Ông cũng có những vấn đề khác như tuổi tác, việc con trai Hunter Biden bị điều tra hay nền kinh tế đi sai hướng. Trong khi đó, các ứng cử viên độc lập hoặc bên thứ ba có thể giành được một lượng phiếu bầu nhỏ nhưng rất quan trọng.

Sức khỏe của ông Biden là một trong những vấn đề được quan tâm nhất. Theo cuộc thăm dò mới nhất của NBC News, 68% cử tri lo ngại về sức khỏe thể chất và tinh thần của ông, và 55% có mối quan tâm lớn. Con số này tăng lên theo thời gian. Trở lại tháng 10/2020, chỉ 51% có lo ngại. Chưa rõ tỷ lệ sẽ là bao nhiêu trong 15 tháng tới.

Đây là vụ án được nhiều người coi là quan trọng nhất trong ba vụ tố tụng hình sự đang diễn ra chống lại chính trị gia đảng Cộng hòa, bên cạnh các cáo buộc của tiểu bang ở New York liên quan đến khoản thanh toán không phù hợp trong chiến dịch tranh cử của ông, và cáo buộc liên bang ở Florida liên quan đến việc ông Trump xử lý sai các tài liệu mật.

Trump từ đầu phủ nhận mọi hành vi sai trái, vẫn là ứng cử viên hàng đầu của Đảng Cộng hòa trong cuộc đua đề cử tổng thống năm 2024. Trước mắt, các lùm xùm pháp lý sẽ ảnh hưởng đến vấn đề lịch trình khi mùa bầu cử sơ bộ của đảng này đang đến gần.

Cụ thể, quá trình tố tụng trong vụ việc mới nhất của ông Trump sẽ có thể tạo ra những bước ngoặt, do trong hàng tháng trời bàn giao tài liệu và bằng chứng, các tranh chấp pháp lý khác sẽ tiếp tục nổ ra.

Hiện ngày xét xử tiếp theo vẫn chưa được ấn định mặc dù phiên điều trần trước xét xử đã được lên lịch vào ngày 28/8.

Cơ quan công tố liên bang đã hứa sẽ cố gắng có một “phiên tòa nhanh chóng”. Còn nhóm pháp lý của Trump dự kiến sẽ cố gắng trì hoãn phiên tòa.

Trong vụ kiện liên bang liên quan đến việc Trump xử lý các tài liệu mật, các luật sư của cựu Tổng thống đã lập luận rằng Trump không thể được xét xử công bằng cho đến sau cuộc bầu cử. Cuối cùng, thẩm phán đã trì hoãn phiên tòa đến tháng 5/2024, 6 tháng trước cuộc tổng tuyển cử vào năm tới.

Về sự ủng hộ, hai vụ án hình sự đầu tiên chống lại Trump -  trái lại khiến sự ủng hộ cựu tổng thống trong các đảng viên Cộng hòa ngày càng tăng. Bản cáo trạng gần đây nhất cũng được cho là sẽ không gây tổn hại - thậm chí có thể tăng cường hơn nữa - vị thế của cựu tổng thống trong các cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa.

Một cuộc thăm dò gần đây của Morning Consult cho thấy 76% đảng viên Cộng hòa không tán thành bản cáo trạng gần đây nhất chống lại Trump.

Cuộc thăm dò của New York Times/Siena cũng cho thấy Trump nhận được 54% ủng hộ từ các cử tri sơ bộ, so với 17% dành cho một đối thủ trong đảng của ông, Thống đốc Florida Ron DeSantis.

Tuy nhiên, các khảo sát cũng cho thấy 52% cử tri Mỹ tán thành bản cáo trạng mới nhất với Trump, và một tỷ lệ tương tự các cử tri Cộng hòa nói rằng họ sẽ không bỏ phiếu cho Trump nếu ông bị kết án hoặc ngồi tù vào Ngày bầu cử.

Không còn nghi ngờ gì nữa, Trump là lựa chọn bầu cử rủi ro nhất đối với các đảng viên Cộng hòa và các con số có thể chống lại ông trong cuộc tái đấu với Tổng thống đương nhiệm Biden. Nhưng nếu khẳng định “Trump không thể thắng” thì còn quá sớm.

Đầu tiên, nếu không có gì thay đổi, một khi Trump giành được đề cử của đảng, cơ hội chiến thắng toàn cuộc đua với ông sẽ lớn hơn rất nhiều, khi chỉ phải đối mặt với một đối thủ. Ứng cử viên của đảng gần như tự động có được 45% số phiếu phổ thông và 200 phiếu đại cử tri, do các bang của Mỹ thường ủng hộ cùng một đảng trong nhiều năm.

Bất chấp điều đó, giả sử nếu ông Biden có 70% cơ hội chiến thắng và ông Trump chỉ có 30% cơ hội, thì thực tế là 30% vẫn có khả năng xảy ra.

Ngoài ra, việc cựu Tổng thống Mỹ có thể phải ngồi tù dường như không khiến những người ủng hộ ông bận tâm chút nào. Những người ủng hộ trung thành vẫn cho rằng ông không làm bất cứ điều gì sai trái.

Những ứng viên cùng đảng khác như DeSantis, gần đây nhất cũng đang thất bại trong việc vượt qua Trump. Chris Christie, một chính trị gia được đánh giá với sức hút "nhỉnh" hơn một chút (hiện được thăm dò ở mức 2%), thậm chí còn kém thành công hơn khi thể hiện một hình ảnh ôn hòa.

Điều gì giải thích sự kiên trì ủng hộ dành cho Trump? Câu trả lời chắc không phải là sức mạnh các lập luận của ông, vì cựu tổng thống thường đưa ra những điều gây tranh cãi. 

Theo Project Syndicate, trong bối cảnh nhiều công nhân Mỹ cảm thấy bị bỏ lại phía sau trong nền kinh tế toàn cầu, nơi lao động rẻ hơn được tìm kiếm ở nước ngoài, và một loạt các thay đổi về xã hội và nhân khẩu học,  khiến họ hoang mang và ủng hộ một nhà lãnh đạo hứa sẽ “trả lại đất nước" cho họ.

Thành công nhất trong các lập luận của Trump được cho là việc trình bày những rắc rối pháp lý của ông như một cuộc tấn công vào tất cả những người ủng hộ ông.

Nếu đảng Cộng hòa đề cử Trump làm ứng cử viên tổng thống, ông có thể có ưu thế với các đối thủ cùng đảng hơn là ứng cử viên tiềm năng của đảng Dân chủ. Dù vậy, với nhiều yếu tố khó đoán, chưa rõ cử tri sẽ đưa ra lựa chọn như thế nào.