07:38 22/11/2024
Chuyện bốn phương
Phổi là phần vô cùng quan trọng của hệ thống hô hấp nói riêng và cơ thể nói chung. Nó luôn phải hoạt động để duy trì sự sống bằng cách cung cấp oxy cho các tế bào hoạt động và thải CO2 ra ngoài. Phổi bị tổn thương có thể ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe tổng thể.
Nhiều yếu tố có thể gây hại cho phổi như ô nhiễm không khí, khói thuốc lá, các bệnh nhiễm trùng hô hấp như COPD, hen và gần đây nhất là COVID-19. Các yếu tố trên đều có nguy cơ làm suy giảm chức năng phổi. Ngoài ra, chế độ ăn uống nghèo nàn, thiếu hụt vi chất dinh dưỡng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng phổi.
Các loại vitamin rất tốt cho phổi và hệ hô hấp. (Ảnh: Minh họa)
Các loại vitamin tốt nhất cho phổi và chức năng hô hấp gồm:
Vitamin C là một chất chống oxy hóa mạnh, có nghĩa là nó tác dụng ngăn ngừa tổn thương tế bào. Nó cũng có đặc tính chống viêm và điều hòa miễn dịch. Các nghiên cứu cho thấy nồng độ vitamin C tối ưu là điều cần thiết cho phổi khỏe mạnh.
Thiếu vitamin C có thể ảnh hưởng đáng kể đến hệ thống miễn dịch và có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp. Ngược lại, duy trì mức vitamin C tối ưu giúp cải thiện chức năng phổi và bảo vệ khỏi các tình trạng ảnh hưởng đến phổi, chẳng hạn như COPD. Bổ sung vitamin C giúp làm giảm nguy cơ và thời gian nhiễm trùng đường hô hấp.
Vitamin C còn cực kỳ quan trọng ở người hút thuốc lá. Theo nghiên cứu, trong số những người hút thuốc, người có lượng vitamin C cao hơn được tìm thấy có chức năng phổi tốt hơn những người có mức vitamin C thấp hơn. Mức cho phép hàng ngày được Viện Sức khỏe quốc gia Hoa Kỳ khuyến nghị ở người lớn trên 19 tuổi là 75–120 mg. Nguồn thực phẩm giàu vitamin C đến từ hoa quả, trái cây và rau tươi như: cam, quýt, bưởi, ổi, đu đủ, xoài, táo, nho, kiwi, cà chua, súp lơ, củ cải, rau ngót, ớt chuông, rau chân vịt…
Sự thiếu hụt vitamin D đã được chứng minh là cực kỳ phổ biến ở những người mắc các bệnh ảnh hưởng đến phổi, bao gồm hen suyễn và COPD, có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng và ảnh hưởng đến chức năng phổi ở những người này.
Các nhà nghiên cứu phát hiện, thiếu hụt vitamin D liên quan đến việc phổi bị tổn thương nghiêm trọng hơn, thời gian mắc bệnh lâu hơn và nguy cơ tử vong cao hơn ở những người nhập viện vì COVID-19. Thiếu vitamin D có thể làm tăng nguy cơ mắc COVID-19.
Vitamin D là vitamin tan trong chất béo, liên quan đến các chức năng khác nhau của hệ thống miễn dịch, tiêu hóa, tuần hoàn và thần kinh. Da cần tiếp xúc với ánh nắng mặt trời 15-30 phút mỗi ngày, tăng cường các thực phẩm giàu vitamin D như gan cá, lòng đỏ trứng, cá và các thực phẩm được bổ sung vitamin D (các loại sữa, ngũ cốc)...
Magiê là khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong cơ thể, bao gồm hỗ trợ chức năng phổi. Magiê giúp giãn các tế bào cơ trơn phế quản và giảm viêm phổi, có thể giúp ích cho những người bị bệnh phổi. Ngoài ra, những người mắc một số bệnh về hô hấp có nhiều khả năng bị thiếu magiê, dẫn đến suy giảm chức năng phổi.
Omega-3
Chất béo omega-3 có đặc tính chống viêm mạnh mẽ, tác dụng hữu ích đối với các tình trạng viêm phổi như hen suyễn. Kết quả từ một số nghiên cứu cho thấy dùng liều cao, từ 3–6 gam mỗi ngày có thể giúp cải thiện các triệu chứng của một số bệnh lý hô hấp như hen suyễn.
Ngoài ra, nồng độ cao omega-3 liên quan đến việc kiểm soát bệnh hen suyễn tốt hơn và ít phụ thuộc vào corticosteroid dạng hít.
Omega 3 có nhiều trong các sản phẩm: dầu cá, dầu gan cá, cá mòi, cá hồi, cá basa, cá bơn, cá trích, cá ngừ, hàu và một số loại hạt.
Khi dùng ở dạng bổ sung, vitamin E được chứng minh là giúp cải thiện chức năng phổi và một số triệu chứng của bệnh hen suyễn ở trẻ em và người lớn. Vitamin E có thể thúc đẩy sự phát triển của các cơ quan miễn dịch, sự phân hóa của các tế bào.
Thực phẩm giàu vitamin E gồm các loại hạt như hạt hướng dương, các sản phẩm từ đậu nành, lúa mì, giá đỗ, rau mầm, rau chân vịt... Tuy nhiên, các nghiên cứu cũng chỉ ra sử dụng quá nhiều vitamin E có thể làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới khỏe mạnh. Vì vậy điều quan trọng là cần tham vấn các chuyên gia sức khỏe trước khi bổ sung vitamin E.