Xây dựng nền công vụ ưu tú - kinh nghiệm từ Australia

Diễn đàn được tổ chức trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Việt Nam của bà Sam Mostyn, Toàn quyền Liên bang Australia.

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, GS.TS. Nguyễn Xuân Thắng, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, nhấn mạnh về chiều sâu và sự tin cậy ngày càng tăng trong quan hệ song phương giữa Việt nam và Australia: “Diễn đàn này thể hiện tầm nhìn chung của chúng ta về một tương lai khi các thể chế công không chỉ hiệu quả hơn mà còn bao trùm, đổi mới và có khả năng thích ứng hơn”.

Ông cũng chia sẻ thêm rằng: “Quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt Nam – Australia đang trên đà phát triển mạnh mẽ và ngày càng sâu sắc, mở rộng các cơ hội hợp tác trên nhiều lĩnh vực quan trọng, trong đó nổi bật là cải cách hành chính, đổi mới quản trị công và nâng cao năng lực công vụ". 

Xây dựng nền công vụ ưu tú là khâu đột phá trong cải cách thể chế

Trong tiến trình đẩy mạnh công cuộc đổi mới toàn diện, đồng bộ, cùng với những quyết sách chiến lược. mang tính lịch sử để hiện thực hoá mục tiêu đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao, Việt Nam đã xác định rất rõ ràng rằng: Một trong những khâu đột phá mấu chốt trong cải cách thể chế là xây dựng nền công vụ ưu tú - nơi đội ngũ cán bộ, công chức đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, thật sự liêm chính, chuyên nghiệp, năng động, sáng tạo, tận tụy phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân.

Trên tinh thần đó, cải cách tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị phải đáp ứng yêu cầu “Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả”, công cuộc cải cách nền công vụ được xác định như một cuộc cách mạng gắn chặt chẽ với việc tổ chức hệ thống chính trị tinh gọn, hiện đại ở Trung ương và mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

GS. TS Nguyễn Xuân Thắng nhận định, là một quốc gia đi trước, Australia có nhiều mô hình thành công trong cải cách hành chính:Ttừ cơ chế quản trị công dựa trên bằng chứng, hệ thống dịch vụ công minh bạch, công bằng, đến việc ứng dụng dữ liệu và công nghệ số vào thiết kế, thực thi và giám sát chính sách.

Những kinh nghiệm từ Australia sẽ là nguồn tham khảo quý báu, giúp Việt Nam tìm ra những cách tiếp cận mới, sáng tạo trong cải cách thể chế, có phương thức và cơ chế hiệu quả trong nâng cao quản trị quốc gia. 

Quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Australia trong lĩnh vực phát triển nguồn nhân lực và đổi mới khu vực công đã đạt được nhiều thành tựu đáng ghi nhận. Trong đó, Chương trình Aus4Skills đã hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng hàng ngàn cán bộ Việt Nam tại Australia và Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực quản trị công, giáo dục, bình đẳng giới và phát triển kỹ năng lãnh đạo. 

Chương trình Aus4Reform đang đồng hành cùng Việt Nam trong việc cải cách thể chế kinh tế, nâng cao chất lượng môi trường kinh doanh và hỗ trợ hoạch định chính sách công. Chương trình Aus4Innovation đang tiếp tục góp phần thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, tăng cường ứng dụng khoa học - công nghệ trong quản trị và phát triển kinh tế - xã hội. 

Đặc biệt, Trung tâm Việt – Úc (VAC) là một sáng kiến tiêu biểu bởi Thủ tướng hai nước, đã và đang trở thành không gian học tập, chia sẻ kinh nghiệm và phát triển năng lực lãnh đạo, quản trị cho cán bộ các cấp của Việt Nam, là nhịp cầu tri thức trong quan hệ hai nước. 

Đồng tình với nhận định này, Toàn quyền Australia Sam Mostyn chia sẻ rằng, chủ đề của Diễn đàn năm nay có ý nghĩa quan trọng và liên quan đến các kế hoạch tương lai của cả hai nước, với tư cách là những quốc gia có chủ quyền, cũng như với tư cách là các đối tác trong khu vực. Diễn đàn tổ chức là để trao đổi ý tưởng và học hỏi lẫn nhau về cải cách khu vực công là vì hai nước là những người bạn lâu năm. 

Sức mạnh thực sự của quan hệ đối tác giữa hai nước nằm ở con người – các công chức, học giả và lãnh đạo, chủ doanh nghiệp và lãnh đạo cộng đồng – những người đang nỗ lực mỗi ngày để cải thiện cuộc sống. 

Australia vinh dự được góp phần hỗ trợ kỷ nguyên tăng trưởng mới của Việt Nam và cùng nhau đồng hành trên hành trình này để xây dựng một nền dịch vụ công sẵn sàng cho tương lai, hòa nhập và đa dạng.

Chia sẻ tại diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Thị Hà cho biết, để đổi mới, nâng tầm nền quản trị quốc gia, cần phải thực hiện nhiều nhiệm vụ, nhiều giải pháp trọng tâm đột phá, trong đó xây dựng nền công vụ ưu tú là trụ cột đặc biệt quan trọng. 

Thực tiễn ở Việt Nam và các quốc gia trên thế giới cho thấy, nền công vụ xét đến cùng là nơi khởi nguồn, nơi thể nghiệm, nơi chính sách, nơi hội tụ đầy đủ nhất, cụ thể nhất, trực tiếp nhất những thành tựu và những khó khăn, thách thức của nền quản trị quốc gia. Không phải ngẫu nhiên ở mọi quốc gia trên thế giới, cải cách công vụ luôn là lựa chọn đầu tiên để cải cách khu vực công.

Nền công vụ ưu tú là hệ thống tổ chức, thể chế và đội ngũ cán bộ, công chức được xây dựng trên nền tảng chuyên nghiệp, liêm chính, hiệu quả và tận tâm phục vụ, nhằm bảo đảm Nhà nước vận hành thông suốt, đáp ứng tốt nhất nhu cầu của Nhân dân, doanh nghiệp và sự phát triển đất nước.

Nói cách khác, nền công vụ ưu tú là một nền công vụ lấy “phục vụ”, “kiến tạo” làm triết lý, lấy “chất lượng quản trị” làm chuẩn mực, và lấy “niềm tin xã hội” làm thước đo.

Nền công vụ ưu tú là sự hội tụ của thể chế ưu việt; cán bộ, công chức ưu tú, quy trình, phương thức tối ưu, hiện đại hóa. Nền công vụ ưu tú cũng là nền công vụ biết ưu tư cho những vấn đề phát triển của đất nước, có năng lực dự báo, có tầm nhìn để chuẩn bị từ sớm, từ xa những vấn đề phát triển. 

Tính ưu tú của nền công vụ cần được khẳng định các phương diện cốt lõi bao gồm: Hiệu suất công vụ, tính chuyên nghiệp, trách nhiệm, thực tài, khả năng đóng góp vào sự phát triển của quốc gia - bà nhấn mạnh.

Xây dựng nền công vụ ưu tú - Kinh nghiệm từ Australia 

Chia sẻ tại diễn đàn, bà Jo Talbot, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Dịch vụ Công Australia, lấy ví dụ về nền công vụ ưu tú - bài học kinh nghiệm cải cách của Australia với 4 trụ cột và 8 kết quả, trong đó gồm 59 sáng kiến có tiềm năng thực hiện thêm cải cách dựa trên các tiếp cận gia tăng và thích ứng.

Những bài học chính rút ra được gồm: Lãnh đạo thể hiện sự cam kết và có trách nhiệm giải trình; Kết quả rõ ràng, đo lường và báo cáo những yếu tố quan trọng; Kế hoạch triển khai có sự phối hợp và phù hợp với mục đích; Truyền thông và sự tham gia nhất quán trong quá trình thực hiện chương trình cải cách.

Diễn đàn là dấu mốc quan trọng để nhìn lại những tiến triển kể từ khi quan hệ đối tác được nâng cấp vào năm 2024, đồng thời tái khẳng định tầm nhìn chung về một khu vực hòa bình, thịnh vượng và tự cường. 

Bên cạnh chia sẻ các kinh nghiệm từ Australia, các đại biểu tham gia diễn đàn còn tập trung thảo luận vào các ưu tiên cải cách của Việt Nam, bao gồm xây dựng pháp luật, chuyển đổi số, hội nhập quốc tế và phát triển khu vực tư nhân. Sự kiện cũng ghi nhận sự hỗ trợ lâu dài của Australia đối với việc nâng cao năng lực cho khu vực công và phát triển nguồn nhân lực của Việt Nam.

Ba lãnh đạo hàng đầu trong khu vực công của Australia đã mang đến Diễn đàn nhiều ý tưởng mới, táo bạo và những chiến lược có tính thực tiễn nhằm xây dựng một nền quản trị thông minh và linh hoạt hơn.

Ông Barry Sterland (Ủy viên Ủy ban Năng suất), bà Jo Talbot (Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dịch vụ công Australia) và ông Marcel Van Kints (Cục trưởng Cục Thống kê Australia) đã dẫn dắt các phiên thảo luận sôi nổi về đổi mới số, hoạch định chính sách dựa trên dữ liệu và nâng cao năng lực thể chế, làm nổi bật cách Việt Nam và Australia đang cùng nhau giải quyết những thách thức chung và xây dựng các thể chế công sẵn sàng cho tương lai.

Diễn đàn là sáng kiến ​​tiêu biểu của Trung tâm Việt – Úc (VAC) được Chính phủ Australia hỗ trợ. Là một sự kiện đối thoại thường niên, Diễn đàn Việt Nam – Australia thúc đẩy trao đổi cởi mở, chia sẻ tri ​​thức và hình thành những ý tưởng táo bạo nhằm thúc đẩy hợp tác lâu dài trong khuôn khổ Đối tác Chiến lược Toàn diện.

Được thành lập vào năm 2019 sau tuyên bố chung của Thủ tướng hai nước, VAC là minh chứng cho sự tin tưởng và hợp tác giữa Australia và Việt Nam.