Ngày 28/5, Sở Xây dựng TP.HCM cho biết, đơn vị vừa có văn bản kiến nghị đến UBND TP.HCM và Bộ Xây dựng về việc xem xét lại các quy định liên quan đến việc cưỡng chế các chủ đầu tư chung cư, khu đô thị bàn giao phí bảo trì 2% cho cư dân.
Theo Sở Xây dựng, thời gian qua có rất nhiều bất cập, phức tạp trong việc quản lý và vận hành, sử dụng phí bảo trì 2%. Trong đó, nhiều chung cư cũ (ra đời trước Luật nhà ở năm 2005) thiếu nhà để xe, nhà sinh hoạt cộng đồng, hệ thống PCCC… và đặc biệt không có phí bảo trì. Đến lúc trùng tu không có kinh phí để thực hiện.
TP.HCM hiện có 1.401 chung cư với 2.119 block. Trong đó, chung cư xây dựng trước năm 1975 có 474 chung cư, hiện đã xuống cấp nghiêm trọng đang được UBND các quận, huyện quản lý và tháo dỡ khi cần thiết. Còn lại là chung cư xây dựng sau năm 1975 đến nay.
Theo Sở Xây dựng TP.HCM, việc bỏ 2% phí bảo trì chung cư sẽ giải quyết dứt điểm được những bất cập đang xảy ra trong việc quản lý và vận hành, sử dụng phí bảo trì. (Hình minh hoạ)
Riêng các chung cư xây dựng từ sau năm 1975 đến năm 2005, phần lớn đã có dấu hiệu xuống cấp. Hầu hết các chung cư không có thang máy. Một số chung cư có thang máy nhưng không còn hoạt động, không có hệ thống PCCC.
Qua thống kê cho thấy, hiện chỉ có 194 nhà chung cư đã và đang thực hiện bàn giao phí bảo trì phần sở hữu chung của nhà chung cư. Tại nhiều chung cư, chủ đầu tư không tổ chức Hội nghị nhà chung cư.
Ngoài những vấn đề trên, có một số chủ đầu tư muốn “ôm” quản lý vận hành nhà chung cư, qua đó quản lý luôn phần kinh phí bảo trì và sử dụng phần diện tích thuộc sở hữu chung của cư dân.
Một số chung cư đã được thành lập ban quản trị, chủ đầu tư vẫn chưa hoàn thành bàn giao kinh phí bảo trì cho ban quản trị. Từ đó dẫn đến tranh chấp gay gắt giữa cư dân với chủ đầu tư, do chung cư xuống cấp nhưng không có tiền bảo trì.
Để giải quyết dứt điểm những bất cập này, Sở Xây dựng TP.HCM kiến nghị trước mắt điều chỉnh quy định pháp luật về nội dung cưỡng chế chủ đầu tư bàn giao phí bảo trì theo hướng các bên khởi kiện tại tòa án nhân dân theo pháp luật về tố tụng dân sự.
Về lâu dài, kiến nghị bỏ cơ chế giao chủ đầu tư thu kinh phí bảo trì 2% phần sở hữu chung nhà chung cư như hiện nay. Việc hình thành quỹ bảo trì phần sở hữu chung của từng chung cư sẽ do ban quản trị chung cư thu của cư dân trong quá trình quản lý, sử dụng theo tỷ lệ % do Hội nghị nhà chung cư quyết định.
Đồng quan điểm, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) cho rằng, trên thực tế tại nhiều chung cư, hiện tài khoản của ban quản trị chung cư chỉ có một người trong ban quản trị làm chủ tài khoản. Điều này dễ dẫn đến tình trạng lạm quyền, lạm chi, trục lợi cá nhân gây thiệt hại cho cư dân và dẫn đến khiếu kiện.
Theo quy định tại Khoản 2 Điều 109 Luật Nhà ở 2014, phí bảo trì chỉ được sử dụng để bảo trì các phần sở hữu chung của nhà chung cư, không được sử dụng cho việc quản lý, vận hành nhà chung cư và các mục đích khác.
Các hạng mục được sử dụng phí bảo trì được quy định tại Điều 34 của quy chế quản lý, sử dụng nhà chung cư ban hành kèm theo Thông tư 02/2016/TT-BXD. Cụ thể là bảo trì các hạng mục và phần diện tích thuộc sở hữu chung, nhà sinh hoạt cộng đồng của nhà chung cư. Bảo trì các hạng mục khác của nhà chung cư thuộc quyền sở hữu chung theo thỏa thuận trong hợp đồng mua bán căn hộ hoặc theo quy định của pháp luật về nhà ở.