Trẻ 4 tháng tuổi chảy máu não nghi do người lớn bế xốc, rung lắc mạnh

Bệnh viện Đa khoa tỉnh Khánh Hòa mới đây cứu sống bệnh nhi 4 tháng tuổi (Nha Trang) bị chảy máu não do hội chứng rung lắc. Bé có tiền sử khoẻ mạnh, không té ngã, không sặc sữa, ngủ bằng nôi không rung lắc. Bé được đưa vào cấp cứu trong tình trạng hôn mê, thở nấc, tím môi, nhịp tim rõ đều, thóp trước phồng, bụng mềm, không tiêu chảy, không sốt.

Qua kiểm tra cận lâm sàng, bệnh nhi được chẩn đoán xuất huyết não (xuất huyết dưới nhện + tụ máu dưới màng cứng) nghi do hội chứng rung lắc.

Hai ngày trước khi xảy ra sự việc, trẻ được mẹ đưa đi chơi, sau đó được nhiều người lớn chuyền tay nhau bế xốc nách và rung lắc. Ngay hôm sau, trẻ li bì, bú kém, không sốt, ngày càng li bì nhiều hơn, kèm thở nấc nên được gia đình đưa vào viện.

Nhờ điều trị tích cực sau 7 ngày trẻ tỉnh, được cai máy thở rút ống nội khí quản. Đến 6/2 trẻ tỉnh táo, bú tốt, dấu hiệu sinh tồn ổn định hoàn toàn, dự kiến ra viện trong vài ngày tới.

Hội chứng rung lắc gây ra những biến chứng nguy hiểm cho trẻ. (Ảnh minh hoạ)

Hội chứng rung lắc là dạng chấn thương đầu và não nghiêm trọng xảy ra ở trẻ sơ sinh hoặc trẻ nhỏ khi bị rung lắc mạnh. Hội chứng này hay gặp hơn ở trẻ dưới 2 tuổi, đặc biệt ở trẻ sơ sinh đến 8 tháng tuổi, trẻ dưới 5 tuổi cũng có thể bị ảnh hưởng.

Nguyên nhân gây ra hội chứng rung lắc thường là do việc rung lắc mạnh, quen đưa võng, lắc nôi ru trẻ ngủ. Những động tác đơn giản khi chơi đùa nhưng làm thay đổi tư thế trẻ nhanh đột ngột như trẻ đang nằm được bế thốc dậy, tung cao trẻ, bồng trẻ đưa lên đưa xuống nhanh, nhấc bổng trẻ lên cao làm máy bay… đều có thể gây nguy hại đến trẻ dù chỉ với thời gian ngắn. Có thể so sánh Hội chứng rung lắc ở trẻ em tương tự như người lớn bị chấn thương sọ não do tai nạn xe.

Dấu hiệu nhận biết hội chứng rung lắc là: Rối loạn tri giác ở nhiều mức độ; Lừ đừ, vật vã, hoặc hôn mê; Co giật; Nôn; Bú kém hoặc bỏ bú; Nhịp thở chậm và bất thường; Thóp phồng. Ngoài ra, trẻ bị thương tổn liên quan đến bạo lực như bầm tím mặt, da đầu, cánh tay, lưng hoặc bụng… Các tổn thương não sẽ để lại nhiều di chứng thần kinh lâu dài cho trẻ, nhẹ có thể làm cho trẻ chậm phát triển tinh thần, mất khả năng nói năng lưu loát, giảm khả năng học tập; còn nặng hơn có thể gây xuất huyết võng mạc mắt, giảm thị lực hoặc mù, liệt thần kinh, co giật, thậm chí gây tử vong.

Để phòng ngừa Hội chứng rung lắc ở trẻ, phụ huynh cần chú ý:

- Tránh những động tác xoay chuyển đầu trẻ một cách đột ngột như rung lắc nôi đối với trẻ nhỏ.

- Không bồng bế thốc ngược hay vác trẻ gấp gáp; không tung hứng trẻ khi nô đùa; không tát, đánh vào tai, vào đầu, vào mặt trẻ.

- Không nên để người đang tức giận bế ẵm trẻ. Cần đảm bảo các thành viên trong gia đình và người chăm sóc trẻ nhận thức được sự nguy hiểm của hội chứng rung lắc ở trẻ.

- Phải tìm cách giảm bớt căng thẳng khi con khóc trong thời gian dài. Hãy nhờ gia đình hoặc bạn bè người thân giúp đỡ khi cảm thấy mất kiểm soát bản thân