Long diên hương là một chất sáp màu xám được tạo ra trong hệ tiêu hóa của cá nhà táng, cứng dần theo thời gian và vô cùng quý hiếm.
Loại đá này từng được sử dụng trong ngành công nghiệp sản xuất nước hoa nhưng ngày nay nó được thay thế phần lớn bằng vật liệu tổng hợp và chỉ còn sử dụng trong một số loại nước hoa đắt tiền.
Không ít lần ngư dân Việt đã vô tình bắt được sản vật đắt giá này.
Tháng 6/2019, ông Trần Anh Vũ Th. (trú phường Thống Nhất, TP.Pleiku, Gia Lai) được tặng 2 viên đá nặng gần 1,5kg. Điều đặc biệt của 2 viên đá là tỏa hương rất thơm giống mùi nước hoa.
Ông Th. chia sẻ, trước đó, hai viên đá được một ngư dân tìm thấy. Lúc đầu chúng bị bao phủ bởi lớp mùn, có mùi hôi thối nên người mang bán cho tiệm thu mua phế liệu. Một người quen sau đó đã mua lại và tặng ông Th., trong đó, một viên đá màu trắng phấn nặng khoảng 0,9kg và một viên màu đỏ tươi nặng khoảng 0,6kg.
Có người sẵn sàng trả 5 tỷ đồng cho hai viên đá nghi là long diên hương.
Đã có người hỏi mua hai viên đá với giá 5 tỷ nhưng ông Th. không bán. Nhiều dân chơi đá cũng nhận định 2 viên đá của ông Th. là long diên hương đặc biệt quý hiếm, được rất nhiều người trong giới sưu tập đá quý và dược liệu săn lùng.
Sau đó không lâu, khoảng tháng 7/2020, một thợ lặn tên N.H.T. sinh sống tại Quảng Ngãi cũng vô tình phát hiện một khối đá màu đỏ, nặng khoảng 4kg nằm xen trong kẽ đá dưới biển. Thấy lạ nên anh đã nhặt và đưa về nhà. Điều bất ngờ là khối đá này tỏa ra mùi thơm rất dễ chịu như hương nước hoa.
Chủ một doanh nghiệp kinh doanh thủy sản ở tỉnh Quảng Ngãi sau khi nghe thông tin đã tìm đến nhà anh T. để xem khối đá. Sau đó, người này đã ra giá 1,2 tỷ đồng để mua khối đá. Anh T. chấp nhận bán cho chủ doanh nghiệp trên.
Viên đá nghi là long diên hương được anh T. tìm thấy trước (bên phải) và tìm thấy sau (cên trái). (Ảnh: PLVN)
Vài ngày sau đó, anh T tiếp tục ra gành biển và phát hiện thêm một khối đá màu đỏ giống như khối đá ban đầu nhưng to hơn. Sau đó, anh T đưa khối đá này về nhà.
Khối đá cũng tỏa mùi hương như khối đá cũ, màu đỏ rất đẹp, có trọng lượng 14kg, trên mặt khối đá sáp này còn có cả hóa thạch.
Tháng 11/2022, ngư dân Trần Quân (trú tại phường Thuận An, TP Huế, tỉnh Thừa Thiên-Huế) cho biết, trong lúc đánh bắt hải sản trên biển, các ngư dân đi trên tàu cá của ông đã vớt được vật lạ nghi là long diên hương quý hiếm.
Khối vật lạ có hình tròn, bên ngoài màu trắng xám, bên trong màu hồng nhạt và nặng gần 3kg hiện đang được ông Quân bảo quản tại nhà. Vật này dẻo, kết dính như sáp và có mùi thơm kỳ lạ. Sau khi chạm tay vào vật này, dù rửa qua nước nhiều lần nhưng mùi thơm vẫn còn lưu lại.
Viên đá nghi là long diên hương ông Quân nhặt được. (Ảnh: CAND)
Khi vớt lên, mặt ngoài của vật này khá lồi lõm, có mùi rất thơm, dẻo. Đối chiếu với hình dạng, màu sắc khối vật chất này với các hình ảnh về long diên hương ông Quân đã xác định đó là long diên hương.