Người thiết kế Nhà hát Opera Hà Nội là ai?

"Vẻ đẹp có thể thay đổi thế giới" là điều kiến trúc sư đại tài người Italy, Renzo Piano tâm niệm trong gần 60 năm sự nghiệp của mình. Nhưng với Renzo Piano, đó không đơn thuần là vẻ đẹp cảm nhận bằng thị giác, đó còn là vẻ đẹp của tâm hồn, nhân cách và những giá trị văn hoá trường tồn của nhân loại.

Kiến trúc sư người Italy, Renzo Piano.

Kiến trúc sư người Italy, Renzo Piano là một trong những "cây đại thụ" của kiến trúc hiện đại thế giới. Sinh ngày 14/9/1937, Renzo Piano cống hiến không biết mỏi mệt cho nhân loại không chỉ bằng những tác phẩm kiến trúc đỉnh cao, mà còn bởi những giá trị nhân văn mà ông để lại trong các công trình của mình.

Renzo Piano từng dành được nhiều giải thưởng danh giá quốc tế như Giải thưởng Kiến trúc The Pritzer, được xem là giải Nobel của ngành kiến trúc. Ông cũng trở thành người Italy đầu tiên vào danh sách 100 người có tầm ảnh hưởng nhất thế giới của tạp chí TIME năm 2006.

Với các thiết kế mang vẻ đẹp hiện đại và khả năng sử dụng tối ưu, Renzo Piano đóng góp cho lịch sử kiến trúc nhân loại bằng rất nhiều công trình đa dạng từ sân bay đến những toà nhà chọc trời. Ông đặc biệt dành tình yêu và tâm huyết của mình cho các công trình văn hoá nghệ thuật như bảo tàng, nhà hát, khu phức hợp âm nhạc đa năng…

Điều khiến Renzo Piano đặc biệt và giới kiến trúc sư cả thế giới đều ngưỡng mộ chính là triết lý thiết kế vì nhân loại. Có rất ít cái tôi trong các sáng tạo của ông, và điều mà ông muốn tôn vinh nhất chính là các giá trị văn hoá và luôn nâng niu, gìn giữ các giá trị lịch sử của nhân loại trong các công trình của mình. Khi xây dựng trung tâm Auditorium Parco della Musica tại Italy, ông đã từng trì hoãn dự án đến một năm và điều chỉnh thiết kế của mình để phù hợp với di tích khảo cổ dưới móng công trình và xây riêng một bảo tàng nhỏ để trưng bày các hiện vật.

Với thế giới, Renzo Piano không chỉ là một kiến trúc sư đại tài, mà còn là một huyền thoại sống trong ngành kiến trúc bởi uy tín và nhân cách của mình. Bởi thế nên, ông là người hiếm hoi trong giới kiến trúc cũng như trên thế giới chỉ có đối thủ cạnh tranh, không có kẻ thù.

Hãy cùng chiêm ngưỡng và tìm hiểu một vài trong số rất nhiều công trình đã làm nên tên tuổi của huyền thoại kiến trúc này, và đặc biệt là công trình Nhà hát Opera mà ông đã dồn hết tâm huyết 60 năm làm nghề, để thiết kế.

Bước tiến của kiến trúc hiện đại thế giới - Trung tâm Georges Pompidou

Khánh thành năm 1977, Trung tâm Georges Pompidou ở Paris, Pháp là một công trình vượt thời gian và được xem một là bước tiến của kiến trúc hiện đại thế giới, thổi một làn gió mới trong quan điểm về xây dựng, thẩm mỹ.

Lần đầu tiên, giữa trung tâm Paris cổ kính, người ta thấy một công trình "đang sống", nổi bật với xung quanh với diện mạo như một nhà máy, bề mặt là đường ống chằng chịt nhiều sắc màu. Gần một nửa thập kỷ trôi qua, công trình vẫn là biểu tượng của kiến trúc công nghệ cao và là một trong những bảo tàng nghệ thuật đương đại thu hút du khách nhất thế giới, với hàng triệu lượt mỗi năm.

Trung tâm văn hóa Stavros Niarchos

Nằm cách thành phố Athens 4km, đây là nơi lưu giữ lịch sử và văn hóa của Hy Lạp, với thiết kế trong dáng dấp của một ngọn đồi nhân tạo hướng thẳng ra biển. Tại đây, có công viên cảnh quan chạy trên mặt phẳng dốc, có con kênh dường như kéo dài đến vô tận, và một nhà hát opera trên đỉnh đồi và một thư viện được trồng cây xanh của địa phương. Sau khi được xây dựng, trung tâm trở thành 1 trong 12 điểm tham quan hấp dẫn nhất ở Hy Lạp.

Trung tâm văn hóa Jean Marie Tjibaou - New Caledonia 

Loại bỏ những hình thức thông thường ở châu Âu, công trình kiến trúc này mang dáng dấp của những cánh buồm bằng gỗ cao vút lên trời. Mười “cánh buồm” này ẩn hiện, hòa mình trong môi trường tự nhiên trên đảo Tinu, nhưng có một cấu tạo rất chắc chắn để có thể chịu đựng được những cơn bão có sức gió trên 240km/h.

Tình yêu với cội nguồn văn hóa của Renzo Piano thể hiện ở sự gắn kết với văn hóa địa phương – người Kanak, từ việc sử dụng vật liệu địa phương- gỗ iroko- đến việc áp dụng các kỹ thuật xây dựng truyền thống. Đây thực sự là một kỳ quan của kiến trúc hiện đại và kiến trúc xanh.

Bảo tàng Paul Klee - Sự kết hợp của lý tưởng cuộc sống, tự nhiên và nghệ thuật

Lấy theo tên của nhạc sĩ, hoạ sĩ, nhà thơ Thuỵ Sỹ được xếp hạng là một trong những nghệ sĩ quan trọng nhất thế kỷ XX, bảo tàng nghệ thuật hiện đại này chính là trung tâm triển lãm ở thành phố Bern.

Với niềm đam mê địa hình vùng ngoại ô phía Đông thành phố Bern, Renzo Piano đã có ý tưởng tạo ra một hòn đảo rộng rãi tràn đầy màu xanh của cây, hoa và lá. Để từ đó sẽ hiện lên một công trình kiến trúc mang hình dáng của ba ngọn đồi như ba làn sóng, ẩn hiện như một phần không thể thiếu của cảnh quan xung quanh.

The Shard - Tòa nhà chọc trời tại London

Hoàn thành năm 2012, The Shard ở London, Anh xác lập danh hiệu tòa nhà cao nhất châu Âu lúc bấy giờ. Cao 72 tầng, tòa nhà mở ra những khách sạn, nhà hàng sang trọng và cả trung tâm văn hóa, điểm ngắm cảnh thành phố. Điểm đặc biệt nhất trong thiết kế đột phá của Renzo Piano là 8 mặt cong và chất liệu kính trắng, cho phép tòa nhà phản chiếu nền trời xung quanh và thay đổi màu sắc trong các thời điểm trong ngày. Không đơn thuần được tạo ra để thể hiện sự phồn hoa của đô thị, giống như tên gọi của mình, tòa nhà thực sự là một "mảnh vỡ" mang đến sự sắc nét, ánh sáng rực rỡ nổi bật nhất đường chân trời London.

Parco della Musica - Ngôi nhà của nhạc giao hưởng Italy

Mở cửa năm 2002, khu phức hợp âm nhạc Thính phòng Parco della Musica làm phong phú thêm di sản văn hóa rộng lớn của thành Rome, Italy. Các khán phòng giống như một chiếc hộp âm nhạc và chụm lại với nhau trong một không gian mở trung tâm. Ngày nay, Parco della Musica đi vào trái tim của người La Mã cũng như khách du lịch bởi hàng trăm sự kiện được tổ chức tại đây với sự hiện diện của các nghệ sĩ lừng danh. Công trình là một bước đột phá, biến vùng ngoại ô tưởng chừng như bị lãng quên của thành Rome thành một điểm hẹn văn hóa.

Nhà hát Opera Hà Nội – một biểu tượng mới của tương lai

Dành nhiều năm để nghiên cứu văn hoá Hà Nội, Renzo Piano có một tình yêu đặc biệt với lõi văn hoá và những trầm tích lịch sử của thủ đô nghìn năm văn hiến. Ở độ tuổi 83, Renzo Piano muốn dồn tất cả tâm huyết, sức lực và toàn bộ tinh hoa cả đời làm nghề của mình vào công trình mà ông cho là tác phẩm cuối cùng của mình, tại Hà Nội.

Từng ấp ủ 40 năm nghiên cứu công nghệ kết cấu vỏ mỏng – một công nghệ vô cùng phức tạp và cầu kỳ, Renzo mong muốn lần đầu tiên ứng dụng công nghệ đỉnh cao này vào mái vòm Nhà hát Opera Hà Nội. Trong hình dáng gợi nhắc những con sóng trên mặt nước Hồ Tây, mái vòm nhà hát hiện lên mềm mại và thơ mộng nhưng vẫn đậm nét đương đại.

Đặc biệt, mái vòm sử dụng hiệu ứng ngọc trai để tôn vinh vẻ đẹp dung dị, nguyên bản và thuần khiết của thiên nhiên. Hồ Tây gắn liền với những khoảnh khắc đã đi vào thơ ca và tâm khảm của người Hà Nội, và ngọc trai sẽ phản ánh sự chuyển động đó của thời gian trên mái vòm. Nhà hát Opera vì thế sẽ kể câu chuyện Hồ Tây, với những khoảnh khắc diệu kỳ, khi tím mờ, khi bảng lảng sương khói, lúc phản chiếu ánh cam rực rỡ của mặt trời.

Với nhà hát Opera Hà Nội, Renzo Piano sẽ làm sống dậy một Hà Nội văn hiến, không chỉ là những giá trị văn hoá đã trường tồn với thời gian, mà còn là văn hoá tiên tiến, tiệm cận với những giá trị tinh hoa của thế giới.

Nhà hát Opera Hà Nội hiện đang được thành phố Hà Nội quy hoạch xây dựng tại khu vực Hồ Tây với nguồn vốn xã hội hoá. Với tài năng và tâm huyết của Renzo Piano, chúng ta không chỉ chờ đợi một công trình văn hoá mang tính biểu tượng của Hà Nội, mà còn kỳ vọng đón nhận sự tôn trọng và ngưỡng mộ của thế giới, trước một tuyệt tác để đời của huyền thoại Renzo Piano.