Trong cuộc họp báo ngày 19/2, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price cho biết Washington "quan ngại" với ngôn ngữ trong luật hải cảnh mới của Trung Quốc có thể dẫn tới nguy cơ lực lượng thực thi pháp luật của Trung Quốc sử dụng vũ lực ở Biển Đông và biển Hoa Đông, Reuters đưa tin.
Ông Price cho rằng từ ngữ được sử dụng trong luật hải cảnh có "ngụ ý mạnh mẽ luật này có thể được sử dụng để đe dọa các nước láng giềng trên biển" của Trung Quốc.
"Chúng tôi lo ngại hơn nữa rằng Trung Quốc có thể viện dẫn luật mới để mở rộng các yêu sách chủ quyền phi pháp ở Biển Đông vốn đã bị bác bỏ hoàn toàn bởi phán quyết trọng tài năm 2016", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ nói thêm.
Tàu hải cảnh Trung Quốc. (Ảnh: Reuters)
Ông Price cho biết Mỹ tái khẳng định lập trường được đưa ra hồi tháng 7/2020, trong đó Ngoại trưởng Mỹ lúc bấy giờ là Mike Pompeo đã bác bỏ các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông, coi đây là những yêu sách "hoàn toàn trái luật".
Đại diện Bộ Ngoại giao Mỹ khẳng định Washington "kiên định" với cam kết bảo vệ các đồng minh có tranh chấp với Trung Quốc là Nhật Bản và Philippines.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin Jr. ngày 27/1 cho biết nước này gửi công hàm phản đối Trung Quốc vì thông qua luật cho phép lực lượng hải cảnh nổ súng với tàu nước ngoài.
"Sau khi xem xét, tôi đã gửi công hàm phản đối", ông Locsin thông báo trên trang Twitter chính thức, theo CNN.
"Mặc dù ban hành luật là quyền của mỗi quốc gia, việc thông qua luật này - xét đến khu vực liên quan hay trong vấn đề này là khu vực Biển Đông mở - là lời đe dọa chiến tranh với bất kỳ quốc gia nào không tuân theo", nhà ngoại giao hàng đầu Philippines nói thêm.
Bình luận về việc luật hải cảnh mới của Trung Quốc có hiệu lực ngày 1/2, Bộ Ngoại giao nói Việt Nam yêu cầu các nước “không có hành động gia tăng căng thẳng” ở Biển Đông.
“Việt Nam yêu cầu các nước liên quan tôn trọng chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam ở Biển Đông, có trách nhiệm thực thi một cách thiện chí luật pháp quốc tế và UNCLOS, không có các hành động gia tăng căng thẳng, tích cực đóng góp vào việc tạo dựng lòng tin, giữ gìn hòa bình, ổn định, thúc đẩy trật tự quốc tế trên biển, và an ninh, an toàn và tự do hàng hải ở khu vực Biển Đông”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng trả lời tại buổi họp báo trực tuyến chiều 4/2.
Tại buổi họp báo, bà Lê Thị Thu Hằng nhắc lại thông cáo ngày 29/1 của Bộ Ngoại giao về luật hải cảnh của Trung Quốc, và cho biết: “Trong việc ban hành và triển khai văn bản pháp luật quốc gia liên quan đến biển, các quốc gia có nghĩa vụ tuân thủ luật pháp quốc tế, các điều ước quốc tế mà mình là thành viên, đặc biệt là Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS)".
Bà khẳng định Việt Nam có đầy đủ chứng cứ lịch sử và cơ sở pháp lý để khẳng định chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa phù hợp với luật pháp quốc tế; chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán đối với các vùng biển phù hợp với UNCLOS.
Bà cho biết Việt Nam “sẽ kiên quyết, kiên trì các biện pháp phù hợp với luật pháp quốc tế để bảo vệ các quyền hợp pháp, chính đáng đó”.