Tuyên bố ngày 23/3 của Bộ Ngoại giao Philippines cho rằng, sự hiện diện và hoạt động của hàng trăm tàu Trung Quốc tại gần khu vực đá Ba Đầu (còn gọi là bãi san hô nông Whitsun), cách thị trấn Bataraza ở tỉnh Palawan, miền Tây Philippines, khoảng 175 hải lý về phía Tây đã “vi phạm trắng trợn chủ quyền và quyền tài phán của Philippines”. Bộ Ngoại giao Philippines yêu cầu Trung Quốc nhanh chóng rút các tàu đánh cá và tàu hàng hải của họ và ngừng các hoạt động hủy hoại môi trường”.
Philippines nói phát hiện hơn 200 tàu Trung Quốc neo đậu tại rạn san hô gần bãi Ba Đầu. (Ảnh: Reuters)
Theo Bộ Ngoại giao Philippines, “các hành vi xâm phạm liên tục của Trung Quốc, bất chấp sự phản đối kiên quyết của chính phủ Cộng hòa Philippines, là trái với luật pháp quốc tế và Tuyên bố ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) giữa ASEAN-Trung Quốc.
Đại sứ quán Mỹ tại Manila cho biết, Mỹ đứng về phía Philippines, đồng minh hiệp ước lâu đời nhất của nước này ở Châu Á, trong việc phản đối sự hiện diện của các tàu Trung Quốc. Theo Đại sứ quán Mỹ ở Manila, sự hiện diện của Trung Quốc tại Biển Đông nhằm “đe dọa và khiêu khích" các nước khác trong khu vực.
Trước phản đối ngoại giao của Philippines, Trung Quốc đã phủ nhận và gọi đó là “sự cầu cơ” gây ra “những khó chịu không cần thiết.” Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila đã biện minh do thời tiết xấu nên một số "tàu cá" Trung Quốc trú ẩn ở khu vực mà Philippines phát hiện và cho rằng đây là điều "bình thường" và hy vọng tất cả các bên "xem xét một cách sáng suốt".
Trước đó, Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Philippines đã báo cáo về sự tập trung bất thường của nhiều tàu Trung Quốc tại một rặng san hô trên Biển Đông.