Bộ Tài chính vừa có báo cáo gửi Thủ tướng về hoạt động thu phí phương tiện vào sân bay của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV). Cơ quan đầu ngành về tài chính nhấn mạnh, ACV chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính với phần đất sử dụng để làm đường và thu phí vào sân bay suốt nhiều năm qua.
Tại báo cáo, Bộ Tài chính chỉ rõ, theo Điều 156, Luật Đất đai 2013, đất phục vụ hoạt động hàng không dân dụng tại sân bay thuộc quản lý của Cảng vụ hàng không. Bộ Tài chính nhận định Cảng vụ đã để cho ACV sử dụng đất làm đường dẫn và thu tiền vào sân bay mà chưa thực hiện đủ thủ tục về giao đất, cho thuê đất. Điều này vi phạm quy định về sử dụng tài sản Nhà nước và sẽ bị xử phạt theo Nghị định 192/2013.
Theo Bộ Tài chính, ACV chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính với phần đất sử dụng để làm đường và thu phí vào sân bay suốt nhiều năm qua.
Liên quan đến nghĩa vụ tài chính của ACV trong việc sử dụng đất làm đường dẫn vào sân bay, Bộ Tài chính cho biết, trường hợp đất công cộng không có mục đích kinh doanh thì ACV được giao đất mà không phải nộp tiền sử dụng. Tuy nhiên, phần giá trị tài sản trên đất (đường dẫn vào sân bay) do ACV đầu tư và có thu tiền - khi đó là có mục đích kinh doanh nên phải nộp tiền thuê đất theo quy định.
Từ khi triển khai thu phí sử dụng đường dẫn vào sân bay đến nay, ACV chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính là nộp tiền thuê đất cho Nhà nước. Bộ Tài chính cho rằng, Tổng công ty Cảng hàng không phải bị truy thu đủ số tiền thuê đất từ khi bắt đầu thực hiện thu phí.
Cũng trong báo cáo, Bộ Tài chính đề cập đến việc xử lý kinh tế với số tiền ACV đã thu sai trong giai đoạn 2012-2017. Vấn đề này, liên Bộ Tài Chính và Giao thông Vận tải cùng thống nhất không xử lý kinh tế do ACV đã thực hiện các nghĩa vụ ngân sách như hạch toán, đóng thuế theo quy định.
Tại kết luận của Thanh tra Chính phủ vào đầu năm 2018, ACV được cho là có nhiều sai phạm liên quan đến chỉ định thầu tùy tiện cho các đơn vị khai thác mặt bằng nhà ga, lạm thu, thu không đúng quy định đối với một số dịch vụ phi hàng không, đặc biệt là việc thu tiền dịch vụ sử dụng đường dẫn.
Cụ thể, tính riêng từ 1/1/2012 đến 31/12/2015, ACV thu về 551 tỷ đồng từ việc thu phí ra vào 19/21 cảng hàng không. Việc thu phí trên tuy mang lại lợi ích cho ACV và Nhà nước nhưng không đúng quy định pháp luật và gây thiệt hại cho người dân.
Sau kết luận thanh tra, ACV vẫn duy trì việc thu phí vào sân bay dù bị nhiều ý kiến phản đối. Lãnh đạo doanh nghiệp cho rằng việc thu phí ô tô vào sân bay để bù đắp chi phí duy tu bảo dưỡng và duy trì hoạt động (điện, nước và nhân viên an ninh...). Đồng thời, khoản thu này như là một cách để đảm bảo an ninh, điều tiết lượng xe ra vào sân bay.