Uống mật cá trắm, người đàn ông 38 tuổi viêm gan cấp, suy thận phải cấp cứu

Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai tiếp nhận bệnh nhân nam 38 tuổi, ở Thanh Hóa, nhập viện vì đau bụng, nôn, viêm gan cấp sau khi uống mật cá trắm.

Người này được truyền miệng rằng mật cá tác dụng bồi bổ sức khỏe, tăng cường sinh lực nên tự mổ cá, lấy mật hòa rượu uống. Chỉ khoảng hai giờ sau, bệnh nhân xuất hiện tiêu chảy dữ dội, nôn liên tục, thậm chí khó thở và phải cấp cứu khẩn cấp.

Một trường hợp khác, bệnh nhân nam 48 tuổi cũng ở Thanh Hoá nhập viện vì đau bụng dữ dội, nôn nhiều, tiêu chảy, da vàng. Kết quả xét nghiệm cho thấy người bệnh bị suy thận cấp kèm tổn thương gan nặng.

Trước đó, cả nhà nấu canh cá trắm mua sẵn ngoài chợ. Trong quá trình ăn, canh có vị đắng do mật cá bị vỡ. Những người khác chỉ nếm qua rồi bỏ, riêng bệnh nhân ăn hết phần cá và uống cả nước canh. Không lâu sau, các triệu chứng ngộ độc xuất hiện và nặng dần, buộc phải chuyển đến bệnh viện tuyến trung ương.

Theo TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, thói quen ăn, uống hoặc nuốt mật cá trắm, cá trôi vẫn tồn tại ở nhiều địa phương, dù được cảnh báo suốt nhiều năm. Một số người còn sử dụng mật lợn, mật rắn với niềm tin chữa bệnh theo kinh nghiệm dân gian, nhưng đây lại là nguyên nhân gây ngộ độc nặng, thậm chí tử vong.

Trong mật của nhiều loài cá thuộc họ cá chép chứa độc tố 5-cyprinol. Chất này rất bền, không bị phá hủy khi đun nấu, nên dù cá đã chín vẫn có thể gây ngộ độc. Khi vào cơ thể, 5-cyprinol gây viêm dạ dày - ruột, tổn thương ống thận dẫn đến suy thận cấp, đồng thời gây viêm gan nặng. Nếu không được cấp cứu và điều trị kịp thời, người bệnh có nguy cơ tử vong.

Theo tổng hợp y văn, nhiều loài cá được ghi nhận gây ngộ độc do mật chứa cyprinol, trong đó có cá trắm cỏ, trắm đen, cá mè trắng, cá mè hoa, cá chép… Không chỉ cá, một số loài động vật khác cũng được phát hiện độc tố tương tự.

Ngoài độc tố, mật động vật còn tiềm ẩn nguy cơ chứa nhiều vi khuẩn, virus, ký sinh trùng lây từ động vật sang người. TS.BS Nguyễn Trung Nguyên cho biết, việc chẩn đoán các bệnh lây truyền này đặc biệt khó khăn do hầu hết xét nghiệm hiện nay chỉ phát hiện các tác nhân gây bệnh thường gặp ở người.

Nhiều bệnh nhân từng bị viêm gan nặng sau khi nuốt mật động vật nhưng tất cả xét nghiệm viêm gan virus phổ biến đều âm tính, khiến việc tìm nguyên nhân và điều trị gặp nhiều thách thức. “Người chịu thiệt thòi nhất vẫn là bệnh nhân, vì bệnh diễn biến nặng, khó chẩn đoán và không thể lường trước”, TS.BS Nguyên nói.

Các bác sĩ khuyến cáo người dân tuyệt đối không ăn, uống hay nuốt mật cá và mật của bất kỳ loài động vật nào. Khi sơ chế cá, cần loại bỏ hoàn toàn túi mật; nếu mật bị vỡ, phải rửa kỹ nhiều lần dưới nước sạch. Cá cần được nấu chín kỹ để hạn chế nguy cơ nhiễm khuẩn.

“Việc nuốt mật động vật không những không có lợi cho sức khỏe mà còn đầy rủi ro, mất vệ sinh và có thể gây hậu quả rất nặng nề”, TS.BS Nguyễn Trung Nguyên nhấn mạnh.