Trung Quốc nâng cấp 'giáp dày, pháo mạnh' cho lớp xe tăng Type 99B

Từ duyệt binh tới thao trường bắn thật

Đài truyền hình trung ương Trung Quốc CCTV, lần đầu phát sóng hình ảnh xe tăng chủ lực Type 99B của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc tham gia diễn tập bắn đạn thật, đánh dấu bước chuyển quan trọng từ trình diễn sang kiểm chứng thực tế.

Mẫu xe tăng mới này từng gây chú ý khi xuất hiện trong lễ duyệt binh ngày 3/9, dẫn đầu đội hình xe bọc thép của Lữ đoàn hợp thành số 112 thuộc Tập đoàn quân 82, tiến qua Quảng trường Thiên An Môn ở trung tâm Bắc Kinh. Việc nhanh chóng đưa Type 99B vào các bài bắn “sống” cho thấy Bắc Kinh không coi đây chỉ là nâng cấp hình thức, mà là một cấu phần thực sự trong năng lực tác chiến lục quân.

Thiết kế của Type 99B được đánh giá phản ánh trực tiếp những xu hướng mới trong chiến tranh thiết giáp bộc lộ rõ qua xung đột Nga-Ukraine, nơi xe tăng của cả Nga lẫn phương Tây đều tỏ ra dễ tổn thương trước UAV, tên lửa chống tăng và đòn tập kích chính xác.

So với Type 99A tiền nhiệm, trọng tâm nâng cấp của Type 99B nằm ở nâng cao nhận thức tình huống và khả năng tự bảo vệ chủ động. Xe được tích hợp hai bệ phóng hệ thống phòng vệ chủ động GL-6 cùng bốn radar, đồng thời cải thiện mạnh năng lực tác chiến mạng trung tâm nhờ các hệ thống công nghệ thông tin và chia sẻ dữ liệu thế hệ mới.

Nhận thức tình huống và phòng vệ chủ động lên ngôi

Theo các nguồn tin từ truyền thông Trung Quốc, kíp lái Type 99B được hỗ trợ bởi hệ thống quan sát 360 độ, giúp giảm đáng kể “điểm mù” vốn là tử huyệt của xe tăng truyền thống trong môi trường tác chiến bão hòa UAV. Hệ thống điều khiển hỏa lực cũng được hiện đại hóa với thế hệ khí tài ảnh nhiệt mới, thậm chí có thông tin cho rằng, đây là hệ thống ảnh nhiệt thế hệ thứ tư đầu tiên trên thế giới.

Các cảm biến quang - điện tử và hệ thống cảm biến bổ sung tiếp tục mở rộng khả năng phát hiện, theo dõi mục tiêu trong điều kiện phức tạp, từ sương mù, đêm tối cho tới địa hình che khuất.

Song song với đó, Type 99B được cho là sử dụng các mô-đun giáp phản ứng nổ cải tiến, dù chi tiết vẫn được giữ kín.

Cách tiếp cận này cho thấy Trung Quốc không từ bỏ hoàn toàn triết lý “giáp dày, pháo mạnh” của dòng Type 99, vốn được phát triển theo mô hình “cao - thấp” cùng Type 96 nhẹ hơn và rẻ hơn, được sản xuất với số lượng lớn để tái trang bị các đơn vị trên toàn quốc. Thay vào đó, Bắc Kinh tìm cách bổ sung những lớp bảo vệ mới nhằm giúp khung gầm nặng của Type 99 thích nghi tốt hơn với chiến trường hiện đại.

Tối ưu cho vùng núi cao 

Truyền thông nhà nước Trung Quốc đặc biệt nhấn mạnh Type 99B được tối ưu cho tác chiến ở độ cao lớn và khí hậu lạnh, với thiết kế nhằm bảo đảm khả năng cơ động nhanh và duy trì cường độ chiến đấu cao tại các khu vực núi cao như dãy Himalaya.

Type 99A trước đây từng được triển khai trong các căng thẳng biên giới Trung-Ấn và được cho là mang lại ưu thế đáng kể so với T-90MS của Nga, dòng xe tăng chủ lực trong biên chế Ấn Độ. Việc tiếp tục cải tiến Type 99 theo hướng này cho thấy Bắc Kinh vẫn coi địa hình núi cao là một trong những kịch bản tác chiến trọng yếu.

Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là tương lai của dòng Type 99 sẽ kéo dài bao lâu. Hiện chưa rõ phần lớn Type 99B sẽ được sản xuất mới hoàn toàn hay được nâng cấp từ các khung Type 99 đời cũ. Trung Quốc hiện đồng thời sản xuất tới sáu dòng xe tăng khác nhau, trong đó Type 99 vẫn là mẫu nặng nhất và được bảo vệ tốt nhất, dù đã xuất hiện người kế nhiệm là Type 100, cũng ra mắt vào tháng 9 vừa qua.

Giữa Type 99B và Type 100

Sự xuất hiện của Type 100 đã làm dấy lên nhiều tranh luận, đặc biệt trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine phơi bày mức độ tổn thương của xe tăng truyền thống trước vũ khí chính xác và UAV. Không ít nhà phân tích phương Tây đặt dấu hỏi về tính khả thi lâu dài của những thiết kế mới nhưng vẫn đi theo lối mòn cũ, như Challenger 3 của Anh hay Panther của Đức.

Trái lại, chương trình Type 100 của Trung Quốc đi theo hướng khác, giảm mạnh trọng lượng, tăng cơ động, chấp nhận mức giáp mỏng hơn và sử dụng pháo 105mm yếu hơn so với pháo 125mm trên Type 96 và Type 99. Đổi lại, Type 100 đặt trọng tâm vào hệ thống phòng vệ chủ động, khả năng chống UAV và tên lửa, cũng như kết nối dữ liệu và phối hợp đa miền, cho phép tác chiến ở cự ly an toàn hơn và gắn chặt với UAV trinh sát, chỉ thị mục tiêu.

Trong bức tranh đó, Type 99B được xem là bước điều chỉnh trung gian: vẫn giữ khung gầm nặng, giáp dày và hỏa lực mạnh của xe tăng truyền thống, nhưng hấp thụ nhiều bài học mới về phòng vệ chủ động và tác chiến mạng.