Sau hơn 2 tuần thực hiện mua sắm theo Nghị định số 07/2023/NĐ-CP của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều về quản lý trang thiết bị y tế và Nghị quyết số 30/NQ-CP của Chính phủ về việc tiếp tục thực hiện các giải pháp bảo đảm thuốc, trang thiết bị y tế, Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.HCM) hiện đã thoát cảnh trang thiết bị y tế hư hỏng phải “đắp chiếu”, trong khi người bệnh mòn mỏi chờ đợi.
57% gói thầu được gỡ vướng
Sau hơn 2 tháng bị hư hỏng và không thể sửa chữa do nhiều vướng mắc, đến sáng nay (23/3), máy CT - Scanner tại Khoa Cấp cứu - Bệnh viện Chợ Rẫy đã hoạt động bình thường trở lại. Các bác sĩ không cần đưa bệnh nhân bị tai nạn nặng đến khu vực khác để chụp CT, mà chụp ngay cạnh khoa để tận dụng thời gian vàng, chẩn đoán và hội chẩn kịp thời cho bệnh nhân.
Chuẩn bị xạ trị cho bệnh nhân tại Trung tâm Ung bướu - Bệnh viện Chợ Rẫy. (Ảnh: KD)
BS CKII Phạm Thanh Việt, Trưởng Phòng Kế hoạch - Tổng hợp, Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, mỗi ngày khoa Cấp cứu tiếp nhận từ 350 - 400 bệnh nhân, trong đó rất nhiều trường hợp bệnh nặng phải chụp CT. Trước đó chỉ có 1 trong 6 máy hoạt động nên bệnh viện buộc phải để dành dùng cho bệnh nhân cấp cứu và nội trú. Riêng bệnh nhân khám ngoại trú phải chuyển đến các cơ sở liên kết.
Với lượng bệnh nhân chờ đợi rất lớn, 1 máy CT này luôn hoạt động hết công suất, nhân viên y tế chẩn đoán hình ảnh làm việc liên tục cả ngày lẫn đêm. Thời điểm đó, Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy “ngồi trên đống lửa” vì lo máy CT cuối cùng cũng quá tải, sẽ hư hỏng.
Cũng theo BS Phạm Thanh Việt, trước khi Nghị quyết 30 và Nghị định 07 ra đời, có đến 57% gói thầu bị “tắc” do thiếu 3 báo giá, nhưng nay hầu hết đã gỡ vướng hoàn toàn.
“Các gói thầu khác cho những máy móc tiếp theo cũng đang được mua sắm, nói chung trên đường vận hành đều suôn sẻ. Chỉ trong thời gian ngắn nữa thôi, các vấn đề sẽ được giải quyết ổn thỏa hết, hiện đang tiến triển tốt. Số lượng bệnh nhân phải chuyển đi nơi khác thì sẽ giảm dần. Trước mắt giảm không nhiều vì hiện mình đang ưu tiên bệnh nhân cấp cứu và nội trú trước”, BS Việt nói.
Tại Trung tâm Ung bướu, Bệnh viện Chợ Rẫy, ông Võ Công Sơn (52 tuổi, ngụ tỉnh Đồng Tháp) vừa đưa vợ quay trở lại để xạ trị bệnh u não cho biết, thời hạn chờ đợi đã không còn lâu như trước.
Ông Sơn cho biết: “Nói chung tới thời điểm này quá là mừng luôn. Lúc đầu hơi gặp khó khăn, vô mình gặp phải cái máy hư, xong rồi bệnh viện sắp xếp chuyển qua cái máy khác để xạ cho nên mất thời gian. Giờ thì tổng đã xạ được 13 tia, suôn sẻ chứ không bị sao”.
Theo TS.BS Lê Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm Ung bướu, tại đây có 5 máy xạ trị thì có 4 máy hết thời hạn bảo hành, bảo trì. Mỗi ngày, tại trung tâm có khoảng 300 bệnh nhân xạ trị, mỗi máy xạ trị chỉ có công suất từ 60 - 80 bệnh nhân/ngày, nên khi chỉ còn 1 máy hoạt động khiến việc xạ trị của nhiều người bệnh ung thư bị gián đoạn.
Thời điểm thiếu máy, bác sĩ buộc phải thay đổi phương pháp điều trị cho người bệnh ung thư có chỉ định xạ trị. Tuy nhiên, số lượng dồn ứ vẫn đông, nhiều người bệnh thậm chí phải chờ đến 2 giờ sáng mới đến lượt.
Nghị quyết 30 cho phép thanh toán BHYT khi sử dụng máy đặt, máy mượn là một tháo gỡ đột phá. (Ảnh: KD)
Đến ngày 23/3, đã có 3 trong 5 máy xạ trị của Trung tâm Ung bướu hoạt động trở lại phục vụ người bệnh.
Còn theo TS.BS Nguyễn Tri Thức, Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy, Nghị quyết 30 cho phép thanh toán bảo hiểm y tế (BHYT) khi sử dụng máy đặt, máy mượn và thiết bị y tế được tặng nhưng chưa kịp nhập vào tài sản quốc gia. Việc này giúp nhiều bệnh nhân BHYT được xét nghiệm chẩn đoán bệnh. Đây là một tháo gỡ mang tính đột phá, giải phóng rất nhiều khó khăn trong công tác chẩn đoán bệnh và đảm bảo quyền lợi cho người dân.
Với Nghị định 07 cho gia hạn giấy phép lưu hành, việc đặt stent cho bệnh nhân mắc bệnh lý mạch vành đến nay đã diễn ra bình thường. Trước đó, có đến 2 tuần bệnh viện không thể đặt stent cho bệnh nhân mắc bệnh lý mạch vành, chỉ ưu tiên cho bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp cứu.
Băn khoăn “1 giá” khi chưa có cơ chế quản lý
Ths Tôn Văn Tài, Trưởng đơn vị đấu thầu, Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, hiện bệnh viện đang triển khai tiếp các gói thầu để sửa chữa máy móc, trang thiết bị hư hỏng, cần thay thế linh kiện. Dự kiến đến giữa tháng 4 sẽ đưa các máy còn lại vào hoạt động. Ngoài ra, các hoạt động mời thầu mua sắm các vật tư tiêu hao cũng đang được bệnh viện gấp rút triển khai.
Tuy nhiên, điều ông Tài băn khoăn trong thời gian tới là Nghị quyết 30 cho phép sử dụng một báo giá, tạo nhiều điều kiện trong việc đấu thầu mua sắm. Trong khi đó, Nghị định số 07/2023/NĐ-CP quy định thực hiện niêm yết giá đối với tất cả trang thiết bị y tế nhưng lại chưa có tính bắt buộc:
“Đến nay, hầu hết các trang thiết bị y tế thì đều chưa niêm yết giá theo Nghị định 07. Đối với trường hợp chỉ nhận được 1 báo giá thì bệnh viện rất băn khoăn là báo giá đó có đúng hay không. Sau khi mua xong thì liệu giá đó có còn phù hợp hay không, có cao hơn giá được niêm yết không”, ông Tài nói.
Theo TS.BS Nguyễn Tri Thức, việc quản lý giá thiết bị y tế còn bất cập, cần phải quản lý một cách rõ ràng như việc quản lý giá thuốc để tránh được rủi ro khi các cơ sở y tế thực hiện mua sắm.
Ông Thức cũng nhắc lại đề xuất với Quốc hội, về việc sửa đổi Luật Đấu thầu, trong đó nên chia hàng hóa y tế là nhóm hàng hóa đặc biết chứ không xếp chung với các hàng hóa khác. Nên có một chương trong Luật Đấu thầu dành riêng cho lĩnh vực y tế. Trong đó quy định rõ ràng các tình huống khẩn cấp, để những nhà quản lý bệnh viện được mua sắm những trang thiết bị, vật tư mang tính khẩn cấp trong y khoa.
“Nếu như đang sửa Luật Đấu thầu, thì còn thời gian rất dài. Có thể Quốc hội ra một Nghị quyết tạm thời để cho phép các cơ sở y tế giải quyết vấn đề cấp bách trong việc mua sắm trang thiết bị y tế, cho tới khi sửa luật. Từ đó tạo một hành lang pháp lý vững chắc để các bệnh viện dễ dàng mua sắm, tránh tình trạng tiêu cực trong mua sắm”, Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết.
Bệnh viện Chợ Rẫy cũng đề xuất cần có quy định rõ về các gói bảo trì, bảo dưỡng trang thiết bị vì hệ thống máy móc cao cấp gần như độc quyền về mặt sửa chữa (chỉ có kỹ sư hãng đó mới sửa được). Đồng thời, cần quy định rõ máy móc mua sắm qua bao nhiêu trung gian. Quy định càng rõ ràng thì công tác mua sắm càng thuận lợi, tránh được nguy cơ sai phạm trong mua sắm.