Sổ đỏ có phải là tài sản?

Thế nào được gọi là tài sản?

Khi mua đất, người dân phải làm thủ tục sang tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lô đất đó, thường gọi là sổ đỏ. Tuy nhiên, sổ đỏ có phải là tài sản hay không thì nhiều người chưa nắm rõ.

Tại Điều 105 Bộ luật Dân sự 2015, tài sản được quy định cụ thể như sau:

1. Tài sản là vật, tiền, giấy tờ có giá và quyền tài sản.

2. Tài sản bao gồm bất động sản và động sản. Bất động sản và động sản có thể là tài sản hiện có và tài sản hình thành trong tương lai.

Theo đó, tài sản gồm có 4 loại là vật, tiền, giấy tờ có giá và quyền tài sản.

Trong đó, theo Điều 115 Bộ luật Dân sự 2015, quyền tài sản là quyền trị giá được bằng tiền, bao gồm quyền tài sản đối với đối tượng quyền sở hữu trí tuệ, quyền sử dụng đất và các quyền tài sản khác.

Sổ đỏ là giấy chứng thư pháp lý để Nhà nước xác nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất.

Mặc dù hiện nay pháp luật chưa quy định điều khoản nào giải thích cụ thể về thuộc tính của tài sản nhưng từ thực tiễn có thể nhận định, để trở thành tài sản phải có đủ các thuộc tính sau:

- Con người có thể chiếm hữu được.

- Đáp ứng nhu cầu tinh thần hoặc vật chất cho chủ thể.

- Phải có thể trị giá được thành tiền và là đối tượng trong trao đổi tài sản.

- Khi chúng không còn tồn tại thì quyền sở hữu bị chấm dứt (đối với đất là quyền sử dụng).

Những thuộc tính của sổ đỏ

Từ thực tế, có thể nhìn nhận sổ đỏ có các thuộc tính như sau:

1. Sổ đỏ không thể chiếm hữu được: Sổ đỏ là một loại giấy tờ, có hình dạng, kích thước cụ thể tại Điều 3 Thông tư 23/2014/TT-BTNMT.

2. Sổ đỏ không đáp ứng nhu cầu tinh thần hoặc vật chất cho chủ thể: Sổ đỏ chỉ là một loại giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất, không có giá trị sử dụng thực tế.

3. Sổ đỏ không thể trị giá được thành tiền và là đối tượng trong trao đổi tài sản: Sổ đỏ không thể được mua bán, trao đổi như một loại tài sản khác.

4. Sổ đỏ không bị mất đi thì quyền sở hữu đất vẫn tồn tại: Nếu sổ đỏ bị mất, chủ sở hữu đất vẫn có thể chứng minh quyền sở hữu của mình bằng các giấy tờ khác, chẳng hạn như giấy tờ mua bán, giấy tờ thừa kế...

Ngoài ra, tại mục 2 Công văn 141/TANDTC-KHXX năm 2011, Tòa án nhân dân Tối cao cũng đã nêu rõ giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản (Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy đăng ký xe mô tô, xe máy; Giấy đăng ký xe ô tô…) không phải là “giấy tờ có giá”.

Dẫn chiếu đến khoản 16 Điều 3 Luật Đất đai 2013, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất là chứng thư pháp lý để Nhà nước xác nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất hợp pháp của người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và quyền sở hữu tài sản khác gắn liền với đất.

Từ những quy định trên, có thể khẳng định sổ đỏ không phải là tài sản mà chỉ là giấy chứng thư pháp lý để Nhà nước xác nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất.