Đình Hội Thống thuộc xã Xuân Hội, huyện Nghi Xuân, (Hà Tĩnh) được xây dựng vào năm 1659, là một trong những ngôi đình cổ xưa bậc nhất miền quê xứ Nghệ. Năm 1995, đình Hội Thống được Bộ Văn hoá - Thể thao và Du lịch xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia.
Đình Hội Thống thờ Tô Hiến Thành, ông là một vị quan thanh liêm đời Lý. Ngoài ra, người dân còn thờ bà Nguyễn Thị Khuê và ông Vũ Ninh Tiến, là những người bỏ tiền của để xây dựng đình, sửa chữa đê điều và trang trải sưu thuế.
Trải qua hơn 360 năm cùng nắng gió miền Trung, hiện nay ngôi đình đã xuống cấp, nhiều hạng mục bị mối mọt, nứt nẻ, nguy cơ đổ sập khi mùa mưa sắp tới.
Theo ghi nhận của VTC News, nhà bái đường của ngôi đình có 7 gian, 32 chân cột (mỗi cột lớn chu vi đến 1,7m) thì một số cột đã xuất hiện rêu mốc, bị mối mọt ăn mòn theo thời gian.
Theo ông Nguyễn Văn Đào (84 tuổi, người canh giữ đình Hội Thống) cho biết, trải qua hàng trăm năm, ngôi đình hiện đã xuống cấp, thấm dột vào mùa mưa khiến người dân không thể vào chiêm bái.
“Do đình ở gần biển nên mức độ hư hỏng nhanh. Hiện nay nhiều cột nhà và họa tiết gỗ trên mái bị mối mọt kèm theo ẩm mốc nên đã mục nát. Phần mái nhà được sửa cách đây hàng chục năm nhưng vẫn xảy ra tình trạng thấm dột ở mọi nơi, nguyên nhân do ngói không lắp đúng mạch”, ông Đào cho hay.
Nhà bia phía bên phải đình bị hư hỏng, xuất hiện các vết nứt kéo dài.
Nhiều cột nhà bằng gỗ đã hư hỏng, mục rã.
Những họa tiết rồng phượng được chạm trổ trên mái kèo bị mối mọt ăn mòn.
Cây dại mọc cả trên mái nhà do ẩm dột lâu ngày.
Chứng kiến ngôi đình cổ gắn liền với biết bao thế hệ xuống cấp khiến người dân ở xã Xuân Hội không khỏi tiếc nuối.
Ông Võ Văn Đức - Phó chủ tịch UBND xã Xuân Hội cho biết, lần trùng tu đình Hội Thống gần đây nhất là 13 năm về trước, do thời tiết khắc nghiệt nên ngôi đình cổ ngày càng xuống cấp, nhất là mái ngói.
“UBND xã Xuân Hội đã có tờ trình gửi Phòng văn hóa huyện Nghi Xuân để xin kinh phí tu sửa lại đình Hội Thống, tuy nhiên vẫn chưa có kết quả. Hiện hai bên nhà chờ cũng đã xuống cấp nghiêm trọng, nếu không có hướng khắc phục sớm chúng tôi lo sợ sẽ bị sập”, đại diện UBND xã chia sẻ thêm.