Hôm nay trao giải Nobel Hòa bình 2022

Viện Nobel Na Uy sẽ công bố giải Nobel Hòa bình vào 11h sáng 7/10 (tức 16h giờ Việt Nam).

Giải Nobel Hòa bình 2022 được trao trong bối cảnh thế giới có nhiều biến động, như xung đột quân sự, giá thực phẩm và năng lượng tăng, nguy cơ vũ khí hạt nhân đáng báo động.(Ảnh minh họa)

Dù quá trình đề cử kết thúc vào tháng 2 - trước khi xung đột Nga – Ukraine diễn ra, nhiều ý kiến cho rằng cuộc chiến vẫn có thể ảnh hưởng đến lựa chọn cuối cùng, vì Ủy ban Nobel Na Uy thường thể hiện tuyên bố chính trị thông qua các lựa chọn của mình.

Năm 2021, ủy ban tập trung vào quyền tự do báo chí với giải thưởng cho nhà báo Dmitry Muratov của Nga và Maria Ressa của Philippines, trong khi vào năm 2020, ủy ban trao giải cho Chương trình Lương thực Thế giới.

Theo khảo sát của Reuters, một số nhân vật và tổ chức được các nhà lập pháp Na Uy đề cử bao gồm chính trị gia đối lập Belarus Sviatlana Tsikhanouskaya, phát thanh viên kiêm nhà tự nhiên học người Anh David Attenborough, Tổ chức Y tế Thế giới, nhà hoạt động môi trường Greta Thunberg, Giáo hoàng Francis, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, Cơ quan tị nạn Liên hợp quốc,...

Trang web giải thưởng Nobel Hòa bình cho biết, kể từ năm 1901, giải đã được trao 102 lần, cho 134 cái tên - 91 nam, 18 nữ và 25 tổ chức.

Liên quan đến Giải thưởng Hòa bình, di chúc của Alfred Nobel quy định rằng nó phải được trao cho người “đóng góp nhiều nhất hoặc tốt nhất cho tình hữu nghị giữa các quốc gia, cho việc bãi bỏ hoặc giảm quy mô các đội quân và cho việc nắm giữ và thúc đẩy các chương trình nghị sự hòa bình”. Theo thời gian, giải Nobel Hòa bình đã được trao để công nhận nhiều loại công việc liên quan đến hòa bình và các diễn giải về hòa bình khác nhau.

Trong những năm đầu tiên cho đến Thế chiến thứ nhất, giải thường được trao cho những người tiên phong của phong trào hòa bình có tổ chức. Trong những năm giữa các cuộc chiến, trọng tâm chuyển sang các chính trị gia tích cực, những người tìm cách thúc đẩy hòa bình, ổn định và công lý quốc tế bằng các biện pháp ngoại giao và các hiệp định quốc tế. Giải thưởng cũng được trao cho công tác nhân đạo.

Kể từ Thế chiến thứ hai, Nobel Hòa bình chủ yếu được trao để tôn vinh những nỗ lực trong bốn lĩnh vực chính: kiểm soát và giải trừ vũ khí, đàm phán hòa bình, dân chủ và nhân quyền, và hoạt động nhằm tạo ra một thế giới có tổ chức tốt hơn và hòa bình hơn. Trong thế kỷ 21, Ủy ban Nobel Hòa bình đã ghi nhận thêm những nỗ lực hạn chế tác hại của biến đổi khí hậu do con người gây ra, và các mối đe dọa đối với môi trường.

Giải thưởng Nobel

Theo di chúc, Alfred Nobel để lại phần lớn tài sản của mình để trao các giải thưởng hàng năm trong 5 lĩnh vực, nhằm ghi nhận những người “đã mang lại lợi ích lớn nhất cho loài người”.

Các danh hiệu được trao lần đầu tiên vào năm 1901, 5 năm sau khi ông qua đời. Từ đó, Giải Nobel mang lại một vị thế cao quý nhất định cho người nhận và một khoản tiền khá lớn. Năm nay, mỗi phần giải thưởng trị giá 10 triệu kronor Thụy Điển, tương đương khoảng 907.000 USD.

Giải thưởng văn học thường được trao cho toàn bộ tác phẩm của một nhà văn chứ không chỉ là một cuốn tiểu thuyết, vở kịch hoặc bài thơ. Một số người từng đoạt giải Nobel bao gồm Toni Morrison, Gabriel García Márquez và Pablo Neruda.