Bộ GD&ĐT dự định trình Thủ tướng phê duyệt Đề án sắp xếp, tổ chức lại các trường sư phạm và thành lập một số trường sư phạm trọng điểm.
Giải thể các trường trung cấp sư phạm
Theo dự thảo đề án, cả nước hiện có 114 cơ sở đào tạo giáo viên, trong đó trường Đại học sư phạm gồm 6 trường, 5 Đại học Sư phạm kỹ thuật, 2 Đại học sư phạm thể dục thể thao và Đại học sư phạm nghệ thuật T.Ư; 48 trường đại học đa ngành và trường đại học đặc thù (ngoại ngữ, nghệ thuật, thể thao) có đào tạo giáo viên; 30 trường cao đẳng sư phạm ở các địa phương; 19 trường cao đẳng đa ngành có đào tạo giáo viên; 2 trường trung cấp sư phạm.
Dự thảo đề án đánh giá, mỗi tỉnh, thành có từ 2 đến 4 cơ sở đào tạo giáo viên. Với số lượng trường nhiều như vậy nên việc cung vượt cầu cũng là điều tất yếu. Những năm qua, nhiều trường sư phạm mới được mở ra, các trường không phải là sư phạm cũng thành lập khoa sư phạm, các trường cao đẳng thì nâng lên ĐHSP khiến nguồn cung ngày càng thừa, nhiều trường chỉ tuyển được học sinh trung bình, yếu.
Đại học Sư phạm Hà Nội. (Ảnh: Tienphong)
Một khi cung vượt cầu cũng đồng nghĩa nhu cầu việc làm của sinh viên sư phạm nhiều hơn, trong khi chúng ta đã định mức số lượng giáo viên. Vì thế, nhũng nhiễu về tiêu cực trong tuyển dụng xảy ra ở nhiều nơi.
Với việc quy hoạch chỉ giữ lại một số trường Đại học sư phạm trọng điểm và trung tâm, các cơ sở đào tạo giáo viên khác sẽ chuyển thành vệ tinh của các trường sư phạm này.
Trong đó, giảm số lượng trường sư phạm ở địa phương theo hướng sáp nhập, giải thể các trường không đạt chuẩn chất lượng nhằm đảm bảo quy mô đào tạo được xác định hợp lý, hiệu quả. Giải thể trường trung cấp sư phạm và không tổ chức đào tạo giáo viên ở các trường trung cấp đa ngành khác. Các trường cao đẳng đa ngành có chương trình đào tạo giáo viên xây dựng lộ trình giảm chỉ tiêu đào tạo giáo viên và chấm dứt nhiệm vụ đào tạo giáo viên trước 2025.
Giai đoạn 2025 - 2030, hình thành các trường sư phạm trọng điểm, tiếp tục phát triển các trường sư phạm chủ chốt và các trường sư phạm vệ tinh. Đồng thời dừng phân bổ chỉ tiêu tuyển sinh ngành sư phạm đối với các trường cao đẳng đa ngành có chương trình đào tạo giáo viên.
Phù hợp với yêu cầu thực tế
GS. Bùi Mạnh Hùng, Đại học Sư phạm TP.HCM cho rằng hướng quy hoạch này là phù hợp, vì như thế sẽ tạo ra một số trung tâm mạnh về đào tạo giáo viên. Còn hiện nay quá manh mún, đội ngũ giảng viên ở các trường địa phương đào tạo giáo viên phổ thông nhiều cơ sở không đảm bảo chất lượng.
Hiện nay các trường đào tạo giáo viên quá nhiều, không đảm bảo chất lượng cũng là một nguyên nhân dẫn đến thất nghiệp.
Mục tiêu chung của đề án, theo Bộ GD&ĐT, đó là hình thành một mạng lưới các trường sư phạm trọng điểm và chủ chốt, có đủ năng lực đào tạo đáp ứng nhu cầu giáo viên trong từng giai đoạn phát triển của đất nước; tinh gọn số lượng các trường sư phạm trong cả nước; khắc phục tình trạng manh mún, dàn trải và trùng lắp; nâng cao hiệu quả phân bổ và sử dụng nguồn ngân sách nhà nước và thu hút nguồn lực xã hội hóa cho đầu tư phát triển các trường sư phạm; hội nhập với xu hướng phát triển của khu vực và thế giới.
Trong bản dự thảo, Bộ GD&ĐT cũng đưa ra bộ chuẩn trường sư phạm với 5 tiêu chuẩn và 14 tiêu chí. Theo đó 5 tiêu chuẩn gồm : Điều kiện đảm bảo chất lượng, đào tạo, nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế và kết nối cộng đồng, quản trị ĐH. Trong số 14 tiêu chí có 4 tiêu chí được coi như “cốt lõi”, đó là cơ sở vật chất, giảng viên sư phạm, tài chính, số bài báo của giáo viên được công bố. Các tiêu chí được đánh giá theo 3 mức: mức 1 (đạt chuẩn), mức 2 (đạt chuẩn mức cao), mức 3 (đạt chuẩn mức xuất sắc).