Theo các chuyên gia, viêm cơ tim là tình trạng các tế bào cơ tim (không phải lớp ngoài - ngoại tâm mạc và lớp trong - nội tâm mạc) của cơ tim bị tổn thương, do nhiều tác nhân khác nhau dẫn đến hiện tượng viêm, hoại tử tế bào cơ tim mà không do nguyên nhân tắc mạch máu nuôi tim (nhồi máu cơ tim).
Nguyên nhân gây bệnh thường do bệnh lý tự miễn hoặc virus. Trong đó, có một số loại virus chủ yếu gây bệnh thông tường như: như cúm, coxakie virus và virus sốt xuất huyết… Tuy nhiên, tỷ lệ gây viêm cơ tim của các virus này rất hiếm, hầu như những trường hợp nhiễm đều lành tính và tự khỏi sau vài ngày.
Hình ảnh viêm cơ tim. (Ảnh: SKDS)
Một số nguyên nhân không lây nhiễm khác bao gồm: viêm cơ tim do thuốc, do rượu, dinh dưỡng, ngộ độc kim loại nặng, miễn dịch dị ứng và viêm cơ tim trong một số bệnh cảnh đặc biệt như rắn độc cắn, điện giật, do hóa chất hoặc tia xạ, ngộ độc CO.
Người bị viêm cơ tim thường có có những triệu chứng từ nhẹ tới nặng như sốt cao, đau mỏi cơ, chảy nước mắt/mũi, tiêu chảy, đau tức vùng gan, gan to, tĩnh mạch cổ nổi, phù nề, xung huyết, hoại tử cơ tim và cơ tim bị xơ hóa, phì đại dấn đến chức năng co bóp suy yếu.
Ngoài ra, người bệnh còn có thể kèm theo đau ngực, rối loạn nhịp tim (nhịp tim nhanh, bỏ nhịp), mệt mỏi, phù chân, khó thơ, giảm hoạt động.
Bệnh nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời có khả năng khiến bệnh nhân sốc tim rồi thiệt mạng nhanh chóng.
Chẩn đoán, điều trị viêm cơ tim
Hiện nay, chẩn đoán viêm cơ tim do virus thường dựa vào các bằng chứng lâm sàng kết hợp làm điện tim, chụp x-quang, siêu âm tim/phổi và xét nghiệm nồng độ men tim và kháng thể virus hay chất độc. Sinh thiết cơ tim là tiêu chuẩn quan trọng nhất trong chẩn đoán xác định viêm cơ tim.
Theo các chuyên gia, điều trị viêm cơ tim phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ bệnh. Thông thường, bác sĩ sẽ điều trị chủ yếu theo các triệu chứng tăng cường như co bóp tim chống sốc, chống loạn nhịp, đặt bóng động mạch và một số có thể dùng liệu pháp tuần hoàn ngoài cơ thể (ECMO) để chờ tim hồi phục.
Sau cùng, ghép tim là giải pháp cuối cùng đối với những trường hợp bị viêm cơ tim nặng, tim không còn trở lại chức năng hoạt động bình thường.
Phòng ngừa viêm cơ tim thế nào?
PGS. TS Phạm Mạnh Hùng – Viện trưởng Viện Tim mạch Quốc gia, Bệnh viện Bạch Mai, Phó Chủ tịch Hội Tim mạch học Việt Nam khẳng định: "Không có chuyện virus lạ mang tên virus viêm cơ tim có khả năng lây lan nhanh và giết người hàng loạt như lời đồn".
Việc phòng bệnh viêm cơ tim hiện nay thường ở giai đoạn giữ gìn sức khỏe, đặc biệt là nhóm người già, trẻ em, người mắc bệnh mãn tính, suy giảm miễn dịch hay phụ nữ có thai.
Để phòng bệnh, người dân nên tự trang bị cho mình lối sống lành mạnh, ăn uống, sinh hoạt khoa học, thường xuyên rèn luyện thể dục thể thao, không sử dụng thuốc lá, rượu bia hay chất kích thích.
Bên cạnh đó, mọi người cũng cần giữ gìn vệ sinh chung, chống ô nhiễm mỗi trường, thường xuyên khám sức khỏe định kỳ để sớm phát hiện những nguy cơ gây bệnh, tiêm phòng đối với một số loại virus nguy hiểm như rubella, influenza.
Những ngày qua, người dân đang truyền tai nhau, chia sẻ câu chuyện về một loại virus lạ lây lan và chết người hàng loạt có tên “virus viêm cơ tim”. Những người bị nhiễm virus này có chung biểu hiện sốt cao, sốt rét, mê man và qua đời sau 1-2 ngày cấp cứu trong bệnh viện. Điều này khiến không ít người dân hoang mang, lo lắng về một “đại dịch lây lan”.
Tuy nhiên, trả lời PV VTC News, PGS. TS Phạm Mạnh Hùng – Viện trưởng Viện Tim mạch Quốc gia, Bệnh viện Bạch Mai, Phó Chủ tịch Hội Tim mạch học Việt Nam khẳng định, chuyện có virus lạ mang tên là virus viêm cơ tim có thể lây lan và gây chết người hàng loạt là không có cơ sở.
“Cho tới giờ chưa có nghiên cứu nào hay công bố nào cho thấy có virus đặc hiệu gây ra viêm cơ tim. Ngoài ra, viêm cơ tim cũng mang tính chất cá thể không lây lan và cũng không phát triển thành dịch bao giờ. Do vậy, một vài trường hợp nhỏ lẻ không có ý nghĩa hay giá trị nào về mặt dịch tễ. Người dân không nên đồn thổi, rồi hoang mang”, ông Hùng nói.
Đồng quan điểm, bác sĩ Nguyễn Trung Cấp – Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương cũng khẳng định, thông tin đồn thổi virus gây viêm cơ tim là không chính xác, khiến nhiều người lo lắng.
“Bệnh viêm cơ tim là bệnh nguy hiểm nhưng hiện chúng tôi chưa ghi nhận tình trạng số lượng bệnh nhân tăng bất thường. Đây cũng không phải là bệnh truyền nhiễm có thể lây lan trong cộng đồng. Vì thế, những trường hợp nhiễm virus viêm cơ tim hoàn toàn ngẫu nhiên”, bác sĩ Cấp nhấn mạnh.