Tân Hoa Xã nói nhà máy lọc nước mới đi vào hoạt động từ ngày 1/10 sẽ giải quyết vấn đề khan hiếm nước ngọt trên đảo Phú Lâm. Nhà máy khử muối nước biển mà Trung Quốc xây trái phép trên đảo Phú Lâm của Việt Nam có công suất xử lý 1.000 tấn/ngày và cho ra khoảng 700 tấn nước ngọt.
Tạp chí Diplomat nhận xét việc đưa vào hoạt động nhà máy lọc nước trên đảo Phú Lâm là một phần trong kế hoạch độc chiếm Biển Đông của Trung Quốc.
SCMP đầu năm từng đưa tin hầu hết trên các đảo do Trung Quốc kiểm soát ở Biển Đông đều phải nhận nước ngọt trong các thùng được đưa ra từ đất liền. Điều này khiến nước rất khan hiếm, khó đảm bảo thời gian lưu trú dài ngày nếu nguồn cung nước ngọt bị gián đoạn.
Global Times trong tháng 9 từng đưa tin nước sạch cho quân đội và người dân sống trên đảo Phú Lâm không được cung cấp đầy đủ. Sau khi đưa vào hoạt động nhà máy lọc nước đầu tiên ở đây, Trung Quốc có thể xây dựng tiếp các nhà máy khác trên đảo nhân tạo ở quần đảo Trường Sa.
Một nhà máy lọc nước lớn ở Biển Đông sẽ tiếp tay cho các dự án quân sự và dân sự khác trong khu vực của Trung Quốc.
Từ đầu năm, Bắc Kinh đẩy mạnh xúc tiến các hoạt động du lịch trái phép đến quần đảo Hoàng Sa. Phía Việt Nam đã nhiều lần phản đối các kế hoạch này.
Các khách sạn, biệt thự, cửa hàng miễn thuế có thể được xây dựng ở đảo Phú Lâm hay khu vực khác và nhà máy lọc nước sẽ hỗ trợ cho các dự án này.
Trung Quốc từng triển khai tiêm kích J-11, hệ thống phòng không HQ-9 và máy bay không người lái ra hoạt động ở Phú Lâm. Ngoài ra, Trung Quốc cũng triển khai hệ thống phòng thủ bờ biển sử dụng tên lửa YJ-62 với tầm bắn 400 km trên đảo này.
Hình ảnh vệ tinh mới nhất do Airbus Quốc phòng và Không gian cho thấy, nhiều khả năng Trung Quốc đang rút hệ thống tên lửa phòng không tầm xa HQ-9 khỏi đảo Phú Lâm.