Tiếng Việt lớp 1 nặng và khó khiến trẻ mệt mỏi, áp lực

Trong báo cáo nhanh tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV liên quan đến phản ánh của dư luận về sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 1, Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng đánh giá, chương trình giáo dục phổ thông mới, đặc biệt  Môn Tiếng Việt lớp 1 nặng và khó hơn so với chương trình cũ. Trẻ bị dồn ép phải học thuộc chữ và vần trong thời gian ngắn dẫn đến học không hiệu quả, gây mệt mỏi, áp lực. 

Trong 5 bộ sách phát hành thì 4 bộ sách chưa có ý kiến phản ánh. Các ý kiến góp ý chủ yếu tập trung vào sách Tiếng Việt 1 của bộ Cánh Diều (sách do GS.TS Nguyễn Minh Thuyết chủ biên và Nhà Xuất bản Đại học Sư phạm TP.HCM phát hành).

Theo phản ánh, sách này còn nhiều thiếu sót, chưa chuẩn. Một số bài có nội dung và hình ảnh sử dụng truyện ngụ ngôn, phỏng dịch từ nước ngoài không phù hợp với tâm lý lứa tuổi và thiếu tính định hướng giáo dục. Sách có nhiều từ ngữ mang tính địa phương, các yêu cầu không phù hợp với trẻ mới vào lớp 1; nhiều thuật ngữ còn trừu tượng; không ít tình huống còn gượng ép.

Về việc chuẩn bị điều kiện dạy học, các phản ánh cho rằng cơ sở vật chất, trang thiết bị còn thiếu đồng bộ, chưa đáp ứng yêu cầu dạy học theo chương trình, sách giáo khoa mới; còn tồn tại mâu thuẫn giữa yêu cầu cao của chương trình, sách giáo khoa mới với sự hạn chế về điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học ở nhiều địa phương.

Bộ trưởng GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ giải trình về sách giáo khoa. (Ảnh: Quochoi.vn)

Sau khi có phản ánh của dư luận, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam họp với Bộ GD&ĐT và các cơ quan liên quan để nắm thông tin và chỉ đạo Bộ GD&ĐT lắng nghe dư luận, tiếp thu ý kiến xã hội và lọc, sửa “sạn” trong sách.

Qua các báo cáo của Bộ trưởng GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ, Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng kết luận, Bộ GD&ĐT triển khai đúng quy trình, bảo đảm theo quy định của Luật Giáo dục. 

Về những nội dung chưa chuẩn trong bộ sách Cánh Diều như dư luận xã hội phản ảnh, Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng cho rằng, việc ban hành chương trình giáo dục phổ thông chưa được công bố lấy ý kiến rộng rãi và thực nghiệm đúng quy định.

Uỷ ban chỉ rõ, tại Điều 31, 32 của Luật Giáo dục sửa đổi quy định, việc đảm bảo chất lượng chương trình, sách giáo khoa mới thuộc về trách nhiệm của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT. Do vậy, thời gian tới, Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng sẽ tiếp tục theo dõi và tổ chức khảo sát về việc triển khai chương trình, sách giáo khoa mới lớp 1, hoàn thiện báo cáo kết quả giám sát Nghị quyết 88 để gửi đến Uỷ ban Thường vụ Quốc hội tại kỳ họp thứ 10 này.

Năm học 2020-2021 là năm đầu tiên Bộ GD&ĐT triển khai Nghị quyết 88 về đổi mới chương trình giáo dục phổ thông và sách giáo khoa mới, bắt đầu từ khối lớp 1.

Căn cứ vào quy định của Nghị quyết 88 và Luật Giáo dục sửa đổi, Chính phủ chỉ đạo Bộ GD&ĐT ban hành các quy định, quy trình biên soạn, thẩm định Chương trình Giáo dục phổ thông mới, sách giáo khoa mới. Chính phủ cũng xin ý kiến Quốc hội để Bộ GD&ĐT không biên soạn một bộ sách giáo khoa, mà tạo điều kiện công bằng trong việc xã hội hóa biên soạn sách giáo khoa.

Như vậy, tính đến nay, cả nước có 5 bộ sách giáo khoa lớp 1 được thẩm định và Bộ trưởng Bộ GD&ĐT đã phê duyệt sử dụng cho năm học 2020-2021. 5 bộ sách giáo khoa được phê duyệt thuộc Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam là đơn vị trực thuộc Bộ GD&ĐT, Đại học Sư phạm Hà Nội và Đại học Sư phạm TPHCM.

5 bộ sách đã được các trường tiểu học đưa vào lựa chọn theo quy trình của Bộ GD&ĐT hướng dẫn và tổ chức dạy học, từ tháng 9/2020.