Xe chiến đấu bộ binh Hà Lan gây bất ngờ ở Ukraine

Cuộc xung đột ở Ukraine được xem là dịp để đánh giá năng lực của các hệ thống vũ khí phương Tây gửi cho nước này. Nhiều phương tiện chiến đấu nổi tiếng đến từ các cường quốc quân sự đã không thể đáp ứng được kỳ vọng, tuy nhiên một phương tiện chiến đấu của Hà Lan lại gây được ấn tượng tốt với các chuyên gia quân sự.

YPR-756 của Hà Lan 

YPR-756 là dòng xe chiến đấu bộ binh được đánh giá đáng tin cậy, nó đã chứng minh được khả năng hoạt động trên chiến trường hiện đại. Được sản xuất cho Quân đội Hà Lan và hiện đang phục vụ trong lực lượng vũ trang Ukraine, YPR-756 rất được binh sĩ Ukraine ưa chuộng. 

Xe chiến đấu bộ binh YPR-756 của Hà Lan. (Ảnh National Interest)

Quân đội Hà Lan lần đầu tiên giới thiệu YPR-756 vào năm 1977 để thay thế cho xe tăng hạng nhẹ AMX-VCI do Pháp sản xuất. Xe được thiết kế để hỗ trợ binh sĩ trong điều kiện chiến tranh cơ động trên các chiến trường châu Âu, trong trường hợp xảy ra xung đột với Liên Xô. Ngay sau đó, chiếc xe này đã trở thành xe chiến đấu bộ binh chính của Quân đội Hà Lan.

Xe có kíp lái gồm ba người (chỉ huy, pháo thủ và lái xe), YPR-756 có thể chở tối đa 7 lính bộ binh được trang bị đầy đủ. YPR-756 tương đối nhanh và có thể đạt tốc độ khoảng 61 km/h và có phạm vi hoạt động khoảng 490 km. 

Về hệ thống vũ khí, xe chiến đấu bộ binh YPR-756 do Hà Lan sản xuất được trang bị pháo tự động 25mm và súng máy 7,62 mm. Xe cũng có thể được trang bị thêm một số hệ thống vũ khí khác, bao gồm súng cối 120 mm và súng máy hạng nặng M2 0,5 caliber, cùng các cảm biến tùy theo yêu cầu của chiến trường.  

Nhiệm vụ chủ yếu của YPR-756 là che chắn, bảo vệ cho bộ binh và cơ động đưa họ vào các khu vực chiến đấu. Tuy nhiên, xe cũng có thể được sử dụng cho một số vai trò khác như tiến hành trinh sát và vận chuyển thương binh.  

Một số phiên bản chính

Tổng cộng, quân đội Hà Lan đã đưa khoảng 2.140 chiếc YPR-765 vào biên chế, với nhiều phiên bản khác nhau.

Thứ nhất là YPR-765 PRI - xe chiến đấu bộ binh chính với pháo Oerlikon KBA-B02 25 mm và súng máy đồng trục FN MAG đặt trong tháp pháo (EWS - Trạm vũ khí kín); kíp lái gồm 3 người và có thể chở thêm 7 người; ghế băng hướng ra ngoài ở khoang phía sau.

Khoang phía sau của một chiếc YPR-765. (Ảnh: Mil.in.ua)

Thứ hai là phiên bản xe chỉ huy YPR-765 PRCO-series gồm các phiên bản cụ thể sau:

YPR-765 PRCO-B - xe của chỉ huy đại đội có tháp pháo EWS giống như PRI; kíp lái gồm 6 người và có thể chở thêm 2 binh sĩ.

YPR-765 PRCO-C-1 - xe của tiểu đoàn trưởng với súng máy M2 HB cỡ nòng .50 trên tháp pháo M26; kíp lái gồm 5 người và có thể chở thêm 4 binh sĩ; bàn gấp ở khoang sau với băng ghế ba chỗ ngồi bên trái và hai chỗ ngồi bên phải, tất cả đều hướng vào trong.

YPR-765 PRCO-C-2 - trung tâm điều khiển hỏa lực của tiểu đoàn với súng máy M2 HB cỡ nòng .50 trên tháp pháo M26; kíp lái 7 người và có thể chở thêm 1 binh sĩ; khoang phía sau giống như C-1.

YPR-765 PRCO-C-3 - xe điều khiển hỏa lực cối với súng máy M2 HB cỡ nòng .50 trên tháp pháo M26; kíp lái gồm 4 người và có thể chở thêm 1 binh sĩ; khoang phía sau có một bàn gấp với hai ghế hướng vào trong ở phía bên trái và một bảng thông báo lớn để xem bản đồ quân sự ở phía bên phải.

YPR-765 PRCO-C-4 - xe chỉ huy bọc thép cho các trung đội pháo phòng không bọc thép PRTL. Được trang bị súng máy M2 HB cỡ nòng .50 trên vòm kiểu M113; kíp lái 3 người. Chiếc xe này được trang bị lò sưởi diesel, cột ăng-ten cao có thể thu gọn ở bên trái thân xe và phần mở rộng có thể gắn vào phía sau thân xe để cung cấp thêm không gian làm việc.

YPR-765 PRCO-C-5 - xe quan sát dành cho đơn vị pháo binh với súng máy M2 HB cỡ nòng .50 trên tháp pháo kiểu M113; kíp lái gồm 5 người.

Thứ ba là xe giám sát chiến trường YPR-765 PRRDR, xe được trang bị radar giám sát chiến trường ZB-298, được trang bị súng máy M2 HB cỡ nòng .50 trên tháp pháo kiểu M113; kíp lái gồm 4 người và có thể chở thêm 2 binh sĩ. Mỗi tiểu đoàn xe tăng và mỗi tiểu đoàn bộ binh thiết giáp đều có ba chiếc như thế này trong đội hình tham mưu và đại đội hỗ trợ. 

Thứ tư là xe cứu thương chiến trường YPR-765 PRGWT có sức chứa bốn cáng. YPR-765 PRGWT xe cứu thương bọc thép, không vũ trang; kíp lái gồm 3 người và có thể chở thêm 5 binh sĩ; khoang sau có hai ghế hướng về phía trước ở bên trái, các thùng đựng đồ dùng cá nhân của người bị thương ở hai bên và có thể chứa hai cáng ở hai bên, được treo bằng xích. Xe được trang bị lò sưởi diesel.

Thứ năm là YPR-765 PRMR - xe kéo cối bọc thép cho súng cối MO-120-RT 120 mm với súng máy M2 HB cỡ nòng .50 trên tháp pháo M26; kíp lái gồm 7 người, bao gồm cả kíp lái cối. Xe mang theo 150 viên đạn cối.

Thứ sáu là YPR-765 PRV - xe chở hàng bọc thép với súng máy M2 HB cỡ nòng .50 trên tháp pháo kiểu M113; kíp lái gồm 2 người; khoang sau trống với màn chắn an toàn có thể gập lại giữa kíp lái và hàng hóa.

Thứ bảy là xe chống tăng YPR-765 PRAT được trang bị bệ phóng tên lửa TOW đôi. Bệ phóng được nâng lên và ở vị trí bắn; khi cất đi, tháp pháo được gập xuống, xoay và hướng về phía sau xe để giảm chiều cao. Kíp lái gồm bốn người, khoang phía sau chứa giá nạp đạn tên lửa ở bên trái, ghế băng hướng vào trong và nhiều thiết bị khác.

Cuối cùng là YPR-806 PRBRG - xe cứu hộ bọc thép; tên gọi của quân đội Mỹ là M806, dựa trên khung gầm và thân xe M113 đã được cải tiến nhưng sử dụng các thành phần ô tô. Xe cứu hộ và sửa chữa được trang bị tời bên trong và hai neo đất gắn trên thân xe phía sau.

Xe chiến đấu bộ binh YPR-765 của Ukraine. (Ảnh Military Review)

Hoạt động ở Ukraine  

Vào mùa hè 2024, chính phủ Hà Lan đã công bố việc chuyển giao thêm xe chiến đấu bộ binh YPR-756 cho Ukraine. 

“Những loại xe bọc thép này rất quan trọng đối với Ukraine. Chúng nhanh nhẹn, có thể di chuyển quân nhanh chóng và có thể được triển khai trong các vai trò thăm dò, tấn công và phòng thủ”, Bộ trưởng Quốc phòng Hà Lan Kajsa Ollongren đã nói về việc chuyển giao các xe chiến đấu bộ binh cho Quân đội Ukraine.  

Hà Lan đã chuyển giao hơn 350 xe YPR-756 cho Quân đội Ukraine và có thể sẽ gửi thêm xe chiến đấu bộ binh đến Kiev vì họ còn khoảng 1.500 xe YPR-756.  

Cuộc xung đột ở Ukraine đã cho thấy giá trị to lớn của xe chiến đấu bộ binh trên chiến trường hiện đại. Chúng cung cấp khả năng bảo vệ, khả năng cơ động và hỏa lực cho bộ binh cơ giới. Quân đội Ukraine đã sử dụng xe chiến đấu bộ binh rất nhiều và chúng đã tạo nên sự khác biệt trong các hoạt động tấn công của Kiev. Mặc dù xe chiến đấu bộ binh không thể chở nhiều người như xe bọc thép chở quân, nhưng chúng có thể sử dụng hệ thống vũ khí và cảm biến của mình để hỗ trợ tốt hơn cho binh sĩ.  

Ngoài ra, với những người lính kinh nghiệm và vũ khí phù hợp, xe chiến đấu bộ binh thậm chí có thể đánh bại xe tăng chiến đấu chủ lực.