Vòng tua máy là một thuật ngữ phổ biến trong ngành công nghiệp ô tô và các ngành công nghiệp liên quan. Hiểu đơn giản, vòng tua máy là số vòng quay mà trục khuỷu hoàn thành trong một phút. Nó được đo bằng đơn vị RPM (vòng/phút).
Khi xe chạy bình thường thì vòng tua máy lý tưởng sẽ thay đổi tùy theo cấp số trên xe. (Ảnh minh hoạ).
Vòng tua máy ô tô tỷ lệ nghịch với các cấp số trên xe và tỷ lệ thuận với công suất của xe, đạt giá trị cực đại từ 5.000 đến 7.000 vòng/phút. Mỗi cấp số của xe sẽ có giá trị vòng tua máy lý tưởng khác nhau.
Khi vòng tua máy càng cao, công suất động cơ càng lớn và tốc độ di chuyển của xe cũng càng nhanh. Tuy nhiên, đồng thời việc tiêu thụ nhiên liệu cũng tăng lên và âm thanh từ động cơ trong quá trình vận hành cũng ngày càng to hơn. Động cơ hoạt động càng mạnh thì cũng phát ra tiếng ồn lớn. Nếu động cơ hoạt động gần ngưỡng quá tải, âm thanh phát ra sẽ rất to.
Để tiết kiệm nhiên liệu, tận dụng sức mạnh của động cơ và có một trải nghiệm lái êm ái trên đường, tài xế cần linh hoạt trong việc chuyển số và điều chỉnh vòng tua máy ở mức lý tưởng. Vậy, vòng tua máy xe ở mức nào là hợp lý?
Khi động cơ hoạt động ở chế độ không tải
Với động cơ xăng, khi động cơ hoạt động ở chế độ không tải (không đạp ga), vòng tua máy ổn định khoảng 700 - 800 vòng/phút. Khi khởi động xe hoặc khi nổ máy sau thời gian dừng động cơ, vòng tua máy dao động khoảng 1000 vòng/phút để làm nóng động cơ và tạo môi trường nhiệt độ lý tưởng.
Khi xe chạy bình thường
Khi lái xe thông thường trên đường, vòng tua máy lý tưởng sẽ thay đổi tùy theo cấp số trên xe.
Cấp số 1 và 2: 1.400 - 1.800 vòng/phút
Cấp số 3 và 4: 1.300 - 1.700 vòng/phút
Cấp số 3, 4 và 5: 1.200 - 1.600 vòng/phút
Các con số này đại diện cho mức vòng tua máy lý tưởng để người lái có thể điều khiển xe một cách êm ái trên đường, linh hoạt trong việc chuyển số trên các loại địa hình và đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông. Trên các đoạn đường rộng, không có chướng ngại vật, vòng tua máy lý tưởng sẽ ở khoảng 1.200 vòng/phút.
Cách nhận biết tình trạng bất thường thông qua vòng tua máy
Thực tế cho thấy, khi hiểu rõ cơ chế hoạt động của vòng tua máy, người dùng xe ô tô sẽ có khả năng tự tiến hành kiểm tra và phát hiện các vấn đề bất thường mà xe đang gặp phải một cách chủ động.
Thường thì xe sẽ hoạt động ổn định ở một mức vòng tua máy nhất định. Tuy nhiên, nếu vòng tua máy tăng đột ngột hoặc giảm chậm một cách không bình thường trong quá trình lái xe ở chế độ thông thường, có khả năng động cơ xe đang gặp vấn đề.
Để khắc phục tình trạng vòng tua máy không ổn định, người dùng có thể áp dụng các phương án sau đây:
Tiến hành vệ sinh kim phun và bộ lọc định kỳ để phát hiện kịp thời các lỗi và hư hỏng, từ đó sửa chữa hoặc thay thế các linh kiện hỏng trước khi gây ra những hậu quả lớn.
Người lái cần tạo thói quen quan sát chỉ số vòng tua máy và thực hiện chuyển số đúng với số vòng tua máy để động cơ xe hoạt động mượt mà hơn.
Áp dụng các phương pháp lái xe tiết kiệm nhiên liệu, như đạt mức vòng tua máy lý tưởng khi di chuyển ở tốc độ ổn định, tránh phanh gấp khi đang ở tốc độ cao và điều chỉnh chế độ lái xe phù hợp với địa hình và điều kiện giao thông.
Đảm bảo bảo dưỡng định kỳ và kiểm tra động cơ xe tại các trung tâm bảo dưỡng chuyên nghiệp để phát hiện sớm các vấn đề về vòng tua máy và tiến hành sửa chữa kịp thời.