'Thuế độc thân' - Cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt lan rộng châu Âu

Cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt hiện lan rộng khắp châu Âu đang ảnh hưởng đến hầu hết mọi người theo cách này hay cách khác - nhưng những người độc thân có khả năng bị ảnh hưởng nặng nề nhất. 

Theo công ty tài chính và bảo hiểm Ocean Finance, những người độc thân ở Anh phải trả khoảng 3.195 bảng Anh (hơn 4.200 USD) mỗi năm cho các khoản như tiền thuê nhà, thế chấp, tiện ích, v.v.

Trong vài năm qua, những người độc thân ở Anh và châu Âu phải chịu chi phí tăng không cân xứng so với các cặp đôi hoặc gia đình. Điều này dẫn đến sự gia tăng của một thuật ngữ mới, "thuế độc thân", còn được gọi là "hình phạt độc thân", dùng để chỉ tất cả các chi phí phát sinh mà những người không kết đôi phải đối mặt.

Theo Eurostat, các hộ gia đình một người không có con tăng 30,7% từ năm 2009 đến năm 2022 tại EU. Các hộ gia đình nhỏ nhất xuất hiện ở Litva, Estonia, Đan Mạch và Phần Lan, trong khi các hộ gia đình lớn nhất là ở Croatia, Slovakia và Hy Lạp.

Eurostat nhấn mạnh thêm, vào năm 2022, loại hộ gia đình phổ biến nhất ở EU là các hộ gia đình chỉ có một người lớn, chiếm khoảng 71,9 triệu người.

"Thuế độc thân", còn được gọi là "hình phạt độc thân", dùng để chỉ tất cả các chi phí phát sinh mà những người không kết đôi phải đối mặt.

Theo chuyên gia trị liệu hôn nhân và gia đình được cấp phép Sophie Cress, tác động của "thuế độc thân" có thể còn vượt xa gánh nặng tài chính.

"Thuế độc thân có thể gây ra hậu quả vượt ngoài vấn đề tiền bạc, ảnh hưởng đến các mối quan hệ và quá trình ra quyết định của mọi người. Tỷ lệ ngày càng tăng những người duy trì các mối quan hệ vì lý do tài chính cho thấy áp lực xã hội và kinh tế mà những người độc thân phải đối mặt".

Trong cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt, những người độc thân có thể phải vật lộn để trả tiền thuê nhà và thế chấp một mình, đặc biệt là ở những thành phố đắt đỏ như London. Điều này cũng khiến những người hiện đang trong mối quan hệ không hạnh phúc hoặc không lành mạnh phải suy nghĩ kỹ trước khi chia tay, vì họ có thể không tự tin vào khả năng tự nuôi sống bản thân.

Trong nhiều trường hợp, các ngân hàng và các tổ chức tài chính cũng ít muốn cấp các khoản vay và thế chấp cho những người độc thân, ngay cả khi họ có công việc ổn định, lương cao và khoản thanh toán ban đầu khá cho khoản thế chấp. Điều này có thể khiến mọi người khó tự mua nhà.

Hóa đơn mua sắm cũng có thể cao hơn nhiều, vì các mặt hàng được đóng gói theo khẩu phần ăn từ hai đến bốn suất, với các gói hàng cho gia đình. Khi ăn ngoài, những người độc thân cũng ít có khả năng tận dụng các ưu đãi dành cho các cặp đôi hoặc gia đình

Tương tự như vậy, chi phí đi lại có thể tăng nhanh chóng, vì những người độc thân không phải lúc nào cũng có thể tiếp cận các khoản giảm giá như thẻ tàu hai người Two Together ở Vương quốc Anh. Điều này cũng áp dụng cho các khách sạn và các hoạt động nghỉ dưỡng khác, khi một người đi một mình sẽ bỏ lỡ các khoản giảm giá đáng kể cho nhóm.

Tương tự như vậy đối với các tiện ích như hóa đơn điện nước, có thể áp dụng mức giá cố định và chủ yếu tính đến hộ gia đình có hai người. Các chi phí giải trí khác như truyền hình và các dịch vụ phát trực tuyến như Netflix và Amazon Prime cũng sẽ đắt hơn.

Ocean Finance ước tính rằng những người độc thân phải trả thêm khoảng 200 bảng Anh mỗi tháng cho các hóa đơn - bao gồm cả nhà ở - so với khi họ có một người lớn khác để chia sẻ chi phí. Tương tự như vậy, họ chi thêm khoảng 15 bảng Anh cho thực phẩm và rượu, 39,5 bảng Anh cho các kỳ nghỉ và 26,4 bảng Anh cho các gói đăng ký thành viên. 

Mặc dù mọi người có thể tìm cách để trả ít tiền thuê nhà hơn và giảm chi phí tạp hóa, thuế cao hơn đối với người độc thân có thể gây tổn hại nhiều hơn. Ví dụ, tại Vương quốc Anh, trợ cấp kết hôn có khả năng cắt giảm hóa đơn thuế của một cặp đôi khoảng 1.000 bảng Anh.

Theo OECD, vào năm 2022, tại Bỉ, mức thuế đối với người lao động độc thân không có con là khoảng 53,0%, trong khi Đức là 47,8% và Áo là 46,8%. Pháp đánh thuế người lao động độc thân không có con là 47,0%, trong khi Ý áp dụng mức thuế là 45,9%.

Ngược lại, mức thuế đối với người lao động đã kết hôn có hai con trung bình của Bỉ là 37,8% vào năm 2022, trong đó Đức đánh thuế họ là 32,9% và Áo là 30,2%. Pháp đánh thuế họ là 39,2%, trong khi Ý là 34,9%.

Tính đến ngày 1/1/2023, Bỉ có 1,8 triệu hộ gia đình một người, theo Stratbel, chiếm hơn 36% hộ gia đình. Trong thời kỳ đại dịch, số hộ gia đình này tăng khoảng 22%.

Tuy nhiên, Bỉ vẫn tiếp tục áp dụng một trong những chính sách đánh thuế cao nhất đối với người độc thân. Điều này khiến Carla Dehonghe, một chính trị gia Bỉ lên án sự phân biệt đối xử về mặt xã hội đối với những người độc thân không có con, đặc biệt là khi nói đến thuế.

Kêu gọi nhiều chính sách thuế trung lập về lối sống hơn, như Brussels Times đưa tin, Dehonghe cho biết: "Nhiều người cuối cùng trở nên cô đơn do hoàn cảnh thay đổi. Không có giới hạn độ tuổi nào khi sống một mình. Nhóm người độc thân rất đa dạng: người độc thân, người đã ly hôn, góa phụ và góa vợ, gia đình chỉ có một cha hoặc một mẹ, v.v.

Gia đình cổ điển với hai cha mẹ và hai con vẫn là chuẩn mực trong mắt các nhà hoạch định chính sách. Điều này dẫn đến các biện pháp bất lợi cho người độc thân, về mặt thuế, nhà ở và nhiều thứ khác".

Ngoài ra, để lại tài sản thừa kế cho con cái hoặc bạn đời là khoản thuế thừa kế có lợi nhất, nhưng những người độc thân không có con đơn giản là không có lựa chọn này. 

Dehonghe từng đưa ra một số đề xuất tại chính thành phố của mình, Woluwe-Saint-Pierre, nơi bỏ phiếu nhất trí về một điều lệ nhằm mang lại những thay đổi toàn diện hơn về xã hội, nhà ở và cộng đồng.

Những điều này bao gồm những thứ như nhà ở mới với nhiều không gian chung hơn cho những người độc thân giao lưu xã hội, nhà hàng có bàn ăn chung, lời mời đến các sự kiện của thành phố cho các cá nhân cộng thêm bạn bè của họ thay vì chỉ có cho các cặp đôi và gia đình.