Theo Bulgarian Military, nhà máy Nizhny Novgorod thuộc Tập đoàn Sản xuất máy bay Thống nhất (United Aircraft Corporation) của Nga đã chuyển giao cho Bộ Quốc phòng nước này một phi đội tiêm kích đánh chặn MiG-31 với những cải tiến và nâng cấp mới.
Dự án này được thực hiện theo chỉ thị của Bộ Quốc phòng Nga. Các máy bay MiG-31 sau khi được nâng cấp không những giữ trọn tính năng ban đầu mà còn được tăng cường các chức năng mới hiện đại hơn. Đây là một tiến bộ lớn của ngành Công nghiệp hàng không Nga.
Máy bay đánh chặn MiG-31 là thành phần không thể thiếu trong hệ thống phòng thủ tên lửa của Nga, nhiệm vụ chủ yếu là tiêu diệt tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo của đối phương ở mọi dải độ cao. Được trang bị những công nghệ tiên tiến, MiG-31 có thể phát hiện và tiêu diệt các vệ tinh, máy bay tàng hình thế hệ thứ năm, phương tiện bay không người lái và các loại tên lửa tiên tiến có thể né tránh radar bằng cách bay ở độ cao thấp.
Phiên bản nâng cấp MiG-31BM
Hiện tại, Lực lượng Không quân Nga đang sử dụng phiên bản nâng cấp với tên gọi MiG-31BM. Đây là một trong số các biến thể mới của MiG-31, chiếc tiêm kích đánh chặn siêu thanh có thiết kế 2 chỗ ngồi, có thể hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết. Đây là loại máy bay chiến đấu tầm xa đa năng, di chuyển với tốc độ cao, có khả năng tấn công cả mục tiêu trên không và dưới mặt đất.
Máy bay đánh chặn siêu thanh MiG-31BM
Phiên bản nâng cấp MiG-31BM được trang bị hệ thống điều khiển vũ khí mới cùng hệ thống radar tiên tiến có thể phát hiện mục tiêu cách xa tới 320 km và cho phép tiêu diệt chúng ở khoảng cách 280 km. Hơn nữa, MiG-31BM có thể theo dõi tới 10 mục tiêu trên không cùng lúc và tấn công đồng thời 6 mục tiêu trong số đó.
MiG-31BM cũng được bổ sung các hệ thống điện tử hàng không mới, như màn hình hiển thị tinh thể lỏng đa chức năng (MFD), hệ thống máy tính tích hợp có tốc độ xử lý cao, liên kết dữ liệu kỹ thuật số và radar mảng pha điện tử.
Máy bay MiG-31BM có thể thực hiện các nhiệm vụ ở độ cao trên 20.000 mét và có thể bay với tốc độ lên tới 3.000 km/h. Những con số ấn tượng trên tiếp tục khẳng định vai trò quan trọng của dòng tiêm kích này trong chiến tranh hiện đại.
Theo EurAsian Times, hai tiêm kích đánh chặn MiG-31 phiên bản nâng cấp đã được chuyển giao cho Quân khu Trung tâm của Nga ở Krasnoyarsk vào tháng 12/2022. Thông tin cụ thể về phiên bản mới này vẫn chưa được tiết lộ, nhưng có thể là MiG-31BM.
MiG-31BM là phiên bản tiên tiến của MiG-31 Foxhound, có thể tiêu diệt tên lửa hành trình ở độ cao thấp, tích hợp được nhiều loại tên lửa khác nhau và có khả năng đánh chặn đồng thời 24 mục tiêu.
Hiện tại, Nga có khoảng 90 máy bay chiến đấu MiG-31BM. Các thông tin về biến thể và số lượng MiG-31 được nâng cấp vẫn chưa được tiết lộ. Cựu chiến binh Không quân Ấn Độ Vijainder K. Thakur cho rằng, những chiếc MiG-31 có thể đã được nâng cấp thành biến thể MiG-31K và có khả năng mang tên lửa siêu thanh.
Lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga mua thêm máy bay đánh chặn MiG-31 là để nâng cao khả năng chiến đấu, bởi chiếc máy bay này được ghi nhận là hoạt động rất hiệu quả trong cuộc xung đột Nga-Ukraine.
Máy bay đánh chặn MiG-31BM được trang bị tên lửa hành trình siêu thanh Kh-47M2 Kinzhal.
Vai trò của MiG-31 trong xung đột Ukraine
Nhiều báo cáo nhận định rằng, Su-30SM và Su-35S là hai loại máy bay chiến đấu nguy hiểm nhất của Lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga, vì chúng đã phát huy hiệu quả rất cao trong không chiến với máy bay Ukraine. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia lại cho rằng, tiêm kích đánh chặn MiG-31 mới là loại chiến đấu cơ đáng sợ nhất trên chiến trường Ukraine.
Theo một nghiên cứu của Viện Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia Anh (RUSI), trong các cuộc tuần tra phòng thủ của Không quân Nga, MiG-31BM được trang bị tên lửa tầm xa R-37M luôn là mối đe doạ nghiêm trọng đối với các phi công Ukraine.
Cũng theo RUSI, máy bay chiến đấu Su-27 của Ukraine không thể sánh được với MiG-31 về độ cao, tốc độ hoặc tầm hoạt động. Ngoài MiG-31BM, biến thể MiG-31K cũng là một thách thức đối với Ukraine. MiG-31K có thể trang bị tên lửa siêu thanh Kh-47 Kinzhal. Trong cuộc xung đột, Không quân Nga đã sử dụng loại tên lửa này tấn công các mục tiêu, đặc biệt là hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot của Ukraine.
Kể từ khi bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt, tầm quan trọng của MiG-31 đối với Không quân Nga ngày càng được khẳng định. Tính đến thời điểm hiện tại, người ta mới chỉ ghi nhận một chiếc MiG-31BM gặp tai nạn do sự cố phi chiến đấu. Điều này cho thấy chiến đấu cơ này thực sự là một cỗ máy hoàn hảo của Quân đội Nga.
Các chuyên gia quân sự cho rằng, Ukraine đang rất cần những chiếc tiêm kích F-16 Fighting Falcon của Mỹ để chống lại các máy bay đánh chặn tầm cao này của Nga. Tuy nhiên để bàn giao F-16 cũng như để phi công Ukraine sử dụng thành thạo loại máy bay này thì còn phải chờ đợi trong một thời gian dài.