Mỹ, Anh muốn mở rộng liên minh 'NATO châu Á'

Tờ Politico dẫn nguồn tin riêng cho biết, Canada, Nhật Bản có thể tham gia hiệp ước an ninh AUKUS cùng Mỹ, Anh và Australia vào cuối năm nay. Thậm chí Nhà Trắng còn lên kế hoạch kết nạp thành viên mới cho AUKUS trước cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vào tháng 11.

Một nhà ngoại giao tham gia đàm phán mở rộng AUKUS cho biết, Canada và Nhật Bản có thể trở thành hai trụ cốt mới của hiệp ước này. Các quốc gia này sẽ hợp tác với AUKUS để phát triển công nghệ quân sự tiên tiến như trí tuệ nhân tạo và tên lửa siêu thanh.

AUKUS được thành lập vào năm 2021 giữa ba nước gồm Mỹ, Anh và Australia. Một phần của hiệp ước này là Washington và London phải hỗ trợ Canberra xây dựng lực lượng tàu ngầm hạt nhân. Việc kết nạp thêm thành viên mới có thể sẽ giúp hoạt động hợp tác của AUKUS rộng hơn trước.

Thủ tướng Anh Rishi Sunak (phải) phát biểu cùng Tổng thống Mỹ Joe Biden trong hội nghị thượng đỉnh AUKUS tại San Diego, California, tháng 3/2023. (Ảnh: AFP)

Một nguồn tin khác nói với Politico rằng, Nhà Trắng đang cố gắng đẩy nhanh tốc độ kết nạp tư cách thành viên của Canada và Nhật Bản. Nhà ngoại giao cho biết Biden đang rất nỗ lực để hoàn thành việc kết nạp thành viên AUKUS trước cuộc bầu cử ở Mỹ.

Ông Donald Trump nhiều khả năng sẽ trở thành ứng viên chính thức của đảng Cộng hoa trong cuộc bầu cử năm nay. Đối với chính quyền Biden đây là thách thức không hề nhỏ.

Với các cuộc bầu cử sắp diễn ra ở Anh và Australia.vào năm tới, London và Canberra đang tham gia vào kế hoạch mở rộng nhanh chóng mà Washington đã lên kế hoạch. Một quan chức làm việc tại Bộ Quốc phòng Anh nói với Politico rằng “có động lực để hoàn thành kết nạp đồng minh mới cho AUKUS”. 

Quan điểm của ông Trump đối với AUKUS là không rõ ràng và cựu Tổng thống chưa nói về hiệp ước này trong quá trình tranh cử. Trong khi Trump tỏ ra diều hâu với Trung Quốc trong nhiệm kỳ tổng thống của mình và xúi giục một cuộc chiến thương mại lớn với Bắc Kinh, ông đã bày tỏ thái độ coi thường các thỏa thuận đa phương và cho rằng ông sẽ không bảo vệ các thành viên NATO từ chối tăng chi tiêu quốc phòng.

Bắc Kinh đã lên án hiệp ước AUKUS là một nỗ lực của Mỹ nhằm xây dựng một “phiên bản châu Á-Thái Bình Dương của NATO. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân năm ngoái lập luận rằng hiệp ước này dựa trên “tâm lý Chiến tranh Lạnh sẽ chỉ thúc đẩy một cuộc chạy đua vũ trang, gây thiệt hại”. chế độ không phổ biến vũ khí hạt nhân quốc tế và gây tổn hại đến sự ổn định và hòa bình trong khu vực”.