Chung cư mini mọc lên nhan nhản, phải quản lý thế nào?

Không phê duyệt chung cư mini trong ngõ sâu

Theo khảo sát của phóng viên VTC News, hầu hết các chủ đầu tư chung cư mini ở Hà Nội đều cố gắng tận dụng tối đa quỹ đất nên xây dựng trong ngõ sâu, chật hẹp, ít làm lối thoát hiểm, cơ sở vật chất PCCC chỉ mang tính hình thức vì không được thẩm định.

Thậm chí, nhiều chung cư mini còn nghiễm nhiên xây vượt tầng cho phép. Chính vì thế, loại hình này luôn tiềm ẩn nhiều hiểm họa đối với người ở.

Tuy vậy, đến nay việc quản lý các khu chung cư này vẫn không được quan tâm đúng lúc.

Theo ông Nguyễn Văn Đính - Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam - Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS), nếu như ngay từ đầu, chủ chung cư mini tuân thủ đúng quy định, xây dựng chung cư mini đúng theo phê duyệt, với số tầng phù hợp, có thang thoát hiểm, sau khi đưa vào vận hành thực hiện bảo trì bảo dưỡng thường xuyên, trang bị đúng và đầy đủ các biện pháp phòng cháy chữa cháy thì có lẽ sự cố sẽ khó có thể xảy ra. Cho dù có xảy ra đi chăng nữa, hậu quả cũng sẽ được kiểm soát.

"Nếu như cơ quan chức năng làm việc đúng chức trách, sau khi phát hiện ra sai phạm, xử lý một cách triệt để. Thị trường có đủ các dự án nhà ở xã hội, nhà ở thương mại, giá bình dân, phù hợp với khả năng tài chính của đông đảo người dân, thì có lẽ những tòa chung cư mini không đảm bảo tiêu chuẩn cũng sẽ không có cơ hội được tiêu thụ", ông Đính nhấn mạnh.

Chính vì vậy, theo ông Đính, để đảm bảo việc vận hành, khai thác các chung cư mini đảm bảo an toàn, cần có thêm các quy định yêu cầu cao hơn, chặt chẽ hơn về việc đầu tư, xây dựng chung cư mini. Tuyệt đối tránh phê duyệt các chung cư mini có vị trí sâu trong ngõ, khó tiếp cận.

Hiện trường vụ cháy chung cư mini ở phố Khương Hạ (Hà Nội).

Cụ thể, tương tự như các dự án nhà ở khác, chung cư mini cũng cần có những quy định tối thiểu về hạ tầng xung quanh. Và “năng lực, trách nhiệm” của người chủ chung cư mini cũng phải được quy định rõ. Không phải, cứ có đất, có tiền là có thể xây chung cư mini để bán hay cho thuê.

Việc kiểm soát xây dựng, vận hành chung cư mini phải được thực hiện chặt chẽ, thường xuyên. Đảm bảo chung cư mini hoàn thành đúng với tiêu chuẩn như phê duyệt. Trong quá trình vận hành, thường xuyên được bảo trì, đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về an toàn phòng cháy chữa cháy.

Ngoài ra, lưu ý người dân trước khi quyết định mua chung cư mini cần xem xét kỹ hồ sơ pháp lý. chung cư mini phải có giấy phép xây dựng do quận/huyện cấp, xây dựng, có phê duyệt an toàn phòng cháy chữa cháy do cơ quan Công an thẩm định và cấp phép.

Đây là những vấn đề pháp lý cốt lõi mà người mua chung cư mini phải chú ý để đảm bảo quyền lợi của mình. Đặc biệt, theo ông Đính, ở một góc độ rộng hơn, sâu xa hơn, phải khơi thông nguồn cung nhà ở xã hội và nhà ở thương mại giá bình dân.

“Rất cần thêm các cơ chế, chính sách đặc biệt nhằm tạo điều kiện tối đa cho các chủ đầu tư phát triển phân khúc này. Các ngân hàng cũng nên nghiên cứu các chính sách riêng cho vay mua, phát triển nhà ở thương mại giá phù hợp.

Ngoài ra, cũng nên có thêm các cơ chế hỗ trợ tốt hơn với các khách hàng mua nhà lần đầu tại các thành phố nơi họ sinh sống và làm việc, để tạo thêm cơ hội cho người dân tiếp cận gần hơn với ước mơ về “chốn ở an toàn”, ông Đính khuyến nghị.

Bắt buộc có PCCC mới được kinh doanh

Theo Luật sư Nguyễn Quang Ngọc - Giám đốc Công ty Luật quốc tế Thiên Việt (VIETSKY), để đảm bảo an toàn, các công trình chung cư mini khi cải tạo phải tuân thủ quy định an toàn phòng cháy chữa cháy của nhà chung cư thường (trường hợp đã bán cho hộ gia đình như chung cư thương mại) và nhà công cộng (đối với trường hợp cho thuê).

Quan trọng nhất là thiết kế cải tạo bảo đảm cô lập tối đa khu vực để xe, bảo đảm khả năng chống cháy lan lên các tầng trên, lắp đặt đồng bộ hệ thống báo khói và chữa cháy. Đồng thời phải bảo đảm khả năng chống cháy, chống nhiễm khói cho cầu thang bộ và sảnh thoát hiểm để bảo đảm khả năng thoát hiểm khi có tai nạn cháy nổ.

Chung cư mini mọc lên như nấm nhưng công tác quản lý vẫn bị buông lỏng. (Ảnh: Công Hiếu).

Ngoài ra, bố trí bổ sung thang máy thoát hiểm, thang bộ ngoài thoát hiểm ngoài trời, như phương thức bố trí thang sắt thoát hiểm trên mặt tiền ở nhiều công trình nhà ở cũ tại các nước châu Âu.

Ông Trần Chủng, nguyên Cục trưởng Cục Giám định Nhà nước về chất lượng các công trình xây dựng (Bộ Xây dựng) cũng cho rằng, để đảm bảo an toàn cho người dân, các khu chung cư mini xây dựng phải thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về xây dựng, phòng chống cháy nổ. 

Đồng thời, cơ quan quản lý nhà nước cần kiểm tra, giám sát chặt chẽ về chất lượng công trình, từ các biện pháp về móng, kết cấu, thiết kế nhà ở để đảm bảo an toàn sinh mạng, khả năng về cứu nạn cứu hộ... 

Ngoài điều kiện phòng cháy, thoát hiểm, nếu cần có thể yêu cầu các chung cư sử dụng vật liệu xây dựng chống cháy hoặc khi cháy không giải phóng ra những chất độc, gây ngạt. 

Một vấn đề cần quan tâm nữa là cần tập huấn, trang bị các biện pháp, kỹ năng phòng cháy, thoát hiểm cho người dân.

Đồng quan điểm, GS Đặng Hùng Võ - nguyên thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng, để khắc phục tồn tại, vi phạm về PCCC tại hàng trăm chung cư mini ở Hà Nội hiện nay, thành phố cần kiểm tra, rà soát. Chung cư mini nào thiếu thang thoát hiểm cần yêu cầu lắp đặt thang thoát hiểm thứ hai trước khi tiếp tục đưa vào sử dụng.

Bên cạnh đó, việc quản lý xây dựng chung cư mini phải bảo đảm tuân thủ đúng các quy chuẩn kỹ thuật. Ông Võ lấy ví dụ chung cư mini vừa xảy ra hỏa hoạn trên phố Khương Hạ, không thể cấp phép xây dựng chung cư mini nằm sâu trong ngõ nhỏ mà xe chữa cháy không vào như thế được.