Đó là ý kiến được Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đưa ra tại Hội nghị triển khai Nghị định 99 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học. Hội nghị được trực tuyến tại 6 đầu cầu trên cả nước, với hơn 230 trường đại học tham dự sáng 6/1.
Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho rằng, tự chủ đại học là xu thế tất yếu của xã hội. Dù có xuất phát điểm thấp, đầu tư còn hạn chế, nhưng giáo dục đại học năm qua cũng đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận; xếp hạng thứ 68/196 nước và vùng lãnh thổ, tăng 12 bậc so với 2018.
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ phát biểu tại hội nghị.
Bên cạnh kết quả đạt được, việc thực hiện tự chủ đại học cũng đặt ra một số thách thức, như trường thực hiện tự chủ nhưng năng lực còn hạn chế, thực hiện chưa nghiêm, dẫn đến nhiều vấn đề bất cập nảy sinh…
“Từ đó đĐặt ra nhiều vấn đề phải chấn chỉnh, xử lý, để giáo dục đại học tiến tới minh bạch về chất lượng, bình đẳng trong cạnh tranh và tiếp cận đến chất lượng thực và chất lượng quốc tế”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ yêu cầu lãnh đạo các cơ sở giáo dục đại học cần quán triệt sâu cho cán bộ, giảng viên, viên chức, người lao động trong đơn vị mình để hiểu rõ Luật 34 và Nghị định 99. Cùng quyền, trách nhiệm của đơn vị mình, từng cá nhân.
"Tự chủ không phải chỉ với cơ sở giáo dục đại học mà phải 'ngấm' đến từng bộ phận, từng giảng viên".
Đồng thời, Bộ trưởng cũng lưu ý một số nhóm vấn đề quan trọng cần thống nhất nhận thức trong Luật 34, Nghị định 99. Trong đó, nhóm vấn đề liên quan đến cơ cấu tổ chức nhà trường, thành lập trường trong đại học, trường đại học, điều kiện từ trường đại học sang đại học.
Liên quan đến thiết chế Hội đồng trường mà nhiều đại biểu quan tâm, Bộ trưởng nhấn mạnh: "Hội đồng trường phải thực quyền, chỉ như vậy thì Luật 34 và Nghị định 99 mới đi vào cuộc sống. Hiện do nhiều lý do khác nhau mà Hội đồng trường tại nhiều cơ sở giáo dục đại học chưa thực quyền, nhưng tới đây tình trạng này cần chấm dứt".
Về thống nhất việc phân công trách nhiệm thế nào giữa các bên liên quan, Bộ trưởng Nhạ cho rằng, Bộ GD&ĐT, các cơ quan chủ quản tập trung vào quản lý nhà nước, không can dự sâu vào công tác điều hành của các trường bằng biện pháp hành chính.
Hội nghị trực tuyến tại 6 điểm cầu và 230 trường đại học trên cả nước tham dự.
Cùng với đó là trách nhiệm giám sát, kiểm tra của địa phương trên địa bàn quản lý cơ sở giáo dục đại học và các cơ quan tổ chức liên quan đều cùng phải vào cuộc, phải chịu trách nhiệm theo phân công. Nhưng trước hết, vẫn phải là trách nhiệm giải trình của các cơ sở giáo dục ĐH, Bộ trưởng nhấn mạnh thêm.
Hiện nay, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học năm 2018 tạo cơ sở pháp lý quan trọng thúc đẩy thực hiện tự chủ đại học. Sử dụng hiệu quả các nguồn lực để nâng cao chất lượng giáo dục đại học đáp ứng tốt hơn nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực trình độ cao.
Để triển khai thực hiện Luật, ngày 30/12/2019 Chính phủ ban hành Nghị định số 99/2019/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học, bao gồm 20 điều quy định các nội dung mà Luật đã giao Chính phủ hướng dẫn.
Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành những nội dung chính căn bản về 4 nhóm vấn đề: hệ thống cơ sở giáo dục đại học gồm: tên của cơ sở giáo dục đại học; chuyển trường đại học thành đại học và thành lập trường thuộc cơ sở giáo dục đại học; liên kết các trường đại học thành đại học; công nhận cơ sở giáo dục đại học định hướng nghiên cứu.
Về hội đồng trường và hiệu trưởng các cơ sở giáo dục đại học và Quyền tự chủ và trách nhiệm giải trình, hệ thống văn bằng, chứng chỉ giáo dục đại học và một số vấn đề khác… được Luật quy định hướng dẫn.