Bệnh nhi là bé L.G.B. 5 tuổi ngụ Bình Tân, TP.HCM. Bé bị hơn 15 mũi chích từ ong vò vẽ làm tổ trước vườn nhà một tháng trước. Vết ong đốt được người nhà sơ cứu giảm đau bằng lá môn và vôi trầu.
BS.CK2 Lê Vũ Phượng Thy, trưởng khoa Hồi sức Tích cực - Chống độc cho biết, 8 tiếng sau sự cố trên gia đình mới đưa bé tới viện, môi bé tái, oxy máu thấp, tay chân mát lạnh, mạch mờ khó bắt, huyết áp tụt nghiêm trọng, khó đo, vàng da vàng mắt, vết đốt ở đầu, lưng, mông, sưng mi mắt.
Bệnh nhi được đặt nội khí quản thở máy, kháng viêm mạnh toàn thân, kháng dị ứng nhưng chưa khống chế được độc tố, tình trạng suy đa tạng tiến triển nhanh.
Tại khoa Hồi Sức Tích Cực - Chống độc, bệnh nhi bị suy gan thận, chức năng tim bị ảnh hưởng nghiêm trọng, rối loạn đông máu, tổn thương phổi nặng, thở máy và trong tình trạng suy hô hấp nặng, tốc độ thở máy của bệnh nhân không kiểm soát được. Các bác sĩ buộc phải chỉ định khẩn chạy ECMO chế độ VAV, lọc máu liên tục.
Bệnh nhi đang điều trị tại Bệnh viện Nhi đồng TP.HCM.
Theo BS Thy, trường hợp này chỉ chậm một chút là ngừng tim nếu không hỗ trợ ECMO kịp thời.
Sau khi được điều trị tích cực, tình trạng bé đang dần cải thiện, cai ECMO sau hơn nửa tháng và rút ống nội khí quản ổn định. Một tháng điều trị, tình trạng suy đa tạng cải thiện tốt, tổn thương phổi đang dần ổn định trở lại.
Thông thường mức độ nặng do ong đốt tùy thuộc vào số lượng vết đốt. Đối với người lớn, khi ong đốt hơn 30 nốt sẽ gây sốc phản vệ, tổn thương gan thận, nhưng với trẻ thì chỉ cần hơn 10 vết đốt có thể dẫn đến sốc, tổn thương đa cơ quan, tán huyết, suy thận cấp.. thậm chí tử vong nếu không được xử trí kịp thời.
Các bác sĩ khuyên, với vết ong chích, độc tố xuất phát từ mũi kim, vì vậy việc đầu tiên cần làm là lấy ngay mũi kim ra ngoài.
Thứ hai, bạn cần rửa sạch vết ong chích bằng xà phòng, lấy mũi kim ra và chườm lạnh để giảm đau tại chỗ. Riêng người có cơ địa như viêm da, dị ứng khi thấy nổi mẩn đỏ và dấu hiệu khó thở sau khi bị ong chích nên đưa ngay đi bệnh viện.
Bạn tuyệt đối không châm kim cho máu chảy ra hay đắp các loại thuốc lá không rõ nguồn gốc vì có thể làm nặng thêm tình trạng bệnh.
Theo bác sĩ, khi bị ong đốt thì tùy theo loại ong mà nọc độc sẽ ít hay nhiều. Trong khi ong mật gần như không độc thì ong vò vẽ và ong đất (ong bắp cày), ong bầu chứa độc tố có thể gây chết người. Trong các ca cấp cứu vì bị ong đốt, thường gặp nhất là ong vò vẽ và ong đất đốt.
Độc tố trong nọc độc của ong gồm Melittin, Phospholipase A, B, Hyaluronidase, Histamine, Serotonine, Acetylcholine, Acide phosphatase, Apamin…gây tổn thương thận, gan, hủy cơ, tán huyết, rối loạn đông máu, tổn thương phổi gây suy hô hấp.
Sau khi vào cơ thể, các chất trong nọc ong gây ra phản ứng dị ứng như phù nề, nổi mề đay. Nặng nhất là sốc phản vệ và có thể làm nạn nhân tử vong nhanh chóng sau 15 phút.