17h ngày 4/10, mạch và huyết áp của Đại tướng có biểu hiện khác thường, chừng 30 phút sau, tim của Đại tướng lạc nhịp, và ông ra đi lúc 18h09, sau 1559 ngày nằm điều trị tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108.
Đại tá Nguyễn Văn Nhựa, bác sĩ riêng của Đại tướng Võ Nguyên Giáp từ năm 1992 - người trực tiếp điều trị, chăm sóc suốt 1.559 ngày Đại tướng nằm viện kể, trước 25/8, sức khỏe của Đại tướng xấu đi. Trong tuần chuẩn bị sinh nhật cho ông, những người của Ban Sức khỏe Trung ương, các giáo sư đầu ngành trong quân đội đã có 3 cuộc hội chẩn về sức khỏe của Đại tướng.
"Chúng tôi hạn chế tối đa những cuộc vào thăm hỏi Đại tướng. Những ai vào thăm đều phải mặc áo blouse và đeo khẩu trang. Sinh nhật Đại tướng phải chuẩn bị hoa nhựa, vì hoa tươi có thể mang theo những vi khuẩn không tốt cho cơ thể mà sức đề kháng của Đại tướng đã rất yếu", bác sĩ Nhựa nói.
Đại tá Nguyễn Văn Nhựa, bác sĩ riêng của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Ảnh: Tiền Phong. |
Ngày 3/10, khi ông đang giao ban trên Ban Bảo vệ sức khỏe Trung ương, Viện Quân y 108 gọi đến cho biết "sức khỏe của Đại tướng có biến rồi". Ngay chiều hôm đó, các chuyên gia lại tiến hành hội chẩn.
"Tim Đại tướng vẫn hoạt động tốt, nhưng thận hơi yếu. Đại tướng không có bệnh gì, chỉ là bệnh tuổi già, như ngọn đèn cạn dầu. 3h sáng 4/10, có những diễn biến nguy hiểm cho sức khỏe của Đại tướng, lắm lúc tưởng khó qua nổi. Chúng tôi tập trung mọi điều kiện để cứu chữa", vị bác sĩ riêng này kể.
Trưa 4/10, trước khi đi họp Hội nghị Trung ương, Bộ trưởng Quốc phòng Phùng Quang Thanh đã vào thăm Đại tướng, khi đó ông đã hôn mê. 13h chiều 4/10, lúc cuộc hội chẩn diễn ra, mạch và huyết áp của Đại tướng vẫn bình thường. Nhưng khoảng 15h thì có biến. Chủ tịch nước Trương Tấn Sang sau đó vào thăm và các bác sĩ đã tiên lượng Đại tướng khó có thể qua được.
Theo bác sĩ Nhựa, 17h ngày 4/10, mạch và huyết áp của Đại tướng có biểu hiện khác thường. "Nếu mạch xuống dưới 70 thì không thể làm gì nữa. Khoảng 30 phút sau, tim của Đại tướng lạc nhịp. Chúng tôi không thể làm gì nữa. Đến khi Đại tướng ra đi, thời gian dừng ở thời điểm 18h09' trên máy báo". Người 21 năm chăm sóc Đại tướng kể và cho hay, lúc Đại tướng ra đi có đầy đủ Ban Bảo vệ Sức khỏe Trung ương, lãnh đạo và các y bác sỹ Bệnh viện 108, gia đình ở bên cạnh.
Qua lời Đại tá Nguyễn Văn Nhựa, Đại tướng luôn lạc quan cho đến phút cuối cùng của cuộc đời. Ông nói rằng, trước quân thù như thế nào thì giờ cũng phải vượt qua bệnh tật như thế. "Những lúc Đại tướng bị đau, ông không kêu ca, thường nắm tay tôi rất chặt. Tôi biết lúc đó ông rất đau. Ông có một sự kiên trì đáng nể", bác sĩ nói.
Khi có người biếu thuốc, Đại tướng đều hỏi bác sĩ Nhựa là: "Tôi có thể dùng được thuốc này không?". Hoặc khi uống thuốc thấy có viên thuốc khác lạ so với bình thường, Đại tướng để lại cho đến khi hỏi ý kiến của bác sĩ riêng. Hơn nữa, Đại tướng rất tin tưởng vào Viện 108 và không có ý định đi điều trị ở nước ngoài.
Đại tướng Võ Nguyên Giáp điều trị tại Bệnh viện 108 tháng 7/2012. Ảnh: QĐND. |