Nhiều người rất thích ăn các món ăn chiên xào, nhưng liệu ăn nhiều đồ chiên xào có tốt không? Mời bạn đọc theo dõi bài viết dưới đây.
Theo thông tin trên website Bệnh viện Vinmec, một số nghiên cứu thực hiện ở người lớn phát hiện ra mối liên quan giữa việc ăn đồ chiên rán và nguy cơ mắc bệnh mãn tính. Ăn đồ chiên rán liên quan đến nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường loại 2, bệnh tim và béo phì cao hơn.
Dưới đây là những nguy cơ đối với sức khỏe nếu lạm dụng đồ ăn chiên rán
Bệnh tim
Ăn thực phẩm chiên rán có thể góp phần gây ra huyết áp cao, cholesterol HDL tốt thấp và béo phì. Tất cả đều là những yếu tố nguy cơ gây bệnh tim. Những người ăn thực phẩm chiên rán tần suất càng thường xuyên thì nguy cơ mắc bệnh liên quan đến tim càng cao.
Một nghiên cứu thực hiện sử dụng cá chiên cho thấy, phụ nữ ăn một hoặc nhiều phần cá chiên mỗi tuần nguy cơ suy tim cao hơn 48%, so với những người tiêu thụ 1-3 phần mỗi tháng.
Ăn nhiều đồ chiên xào có tốt không?
Một nghiên cứu quan sát khác tìm hiểu về thực phẩm chiên rán cho thấy, chế độ ăn nhiều thực phẩm chiên rán liên quan đến nguy cơ đau tim cao hơn đáng kể. Những người ăn chế độ ăn nhiều trái cây cùng với rau quả sẽ có nguy cơ mắc bệnh thấp hơn đáng kể.
Bệnh tiểu đường
Một số nghiên cứu phát hiện ra rằng thực phẩm chiên rán có thể khiến bạn có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 cao hơn. Những người ăn thức ăn nhanh tần suất nhiều hơn hai lần mỗi tuần có nguy cơ kháng insulin cao gấp đôi so với những người ăn ít hơn một lần một tuần. Hơn nữa, các nghiên cứu cũng đã tìm thấy mối liên hệ chặt chẽ giữa tần suất người tham gia ăn đồ chiên rán và nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Những người sử dụng 4-6 phần thức ăn chiên mỗi tuần có thể có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 cao hơn 39% so với những người ăn thức ăn chiên ít.
Tương tự, những người ăn đồ chiên với số lượng từ bảy lần trở lên mỗi tuần có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 cao hơn 55% so với những người tiêu thụ ít hơn trong cùng một khẩu phần mỗi tuần.
Thực phẩm chiên rán chứa acrylamide có hại
Acrylamide là chất độc hại có thể hình thành trong thực phẩm trong quá trình nấu nướng ở nhiệt độ cao, chẳng hạn như chiên, quay hoặc nướng. Nó được hình thành do phản ứng hóa học giữa đường và một axit amin asparagin.
Thực phẩm có thành phần giàu tinh bột như: khoai tây chiên và bánh nướng thường có nồng độ acrylamide cao hơn. Các nghiên cứu thực hiện trên động vật đã phát hiện ra rằng nồng độ acrylamide có nguy cơ gây ra một số loại ung thư.
Tuy nhiên, hầu hết các nghiên cứu này đều sử dụng liều acrylamide rất cao, từ 1.000–100.000 lần so với lượng trung bình mà con người sẽ tiếp xúc thông qua chế độ ăn uống.
Một đánh giá về các sản phẩm chiên rán cho thấy mối liên hệ khiêm tốn giữa acrylamide trong chế độ ăn uống ở người và ung thư thận, nội mạc tử cung và ung thư buồng trứng. Các nghiên cứu khác khi thực hiện trên các sản phẩm chiên rán chỉ ra rằng acrylamide trong chế độ ăn uống ở người không liên quan đến nguy cơ mắc bất kỳ loại ung thư thông thường nào.
Chiên xào thế nào để không gây ảnh hưởng sức khỏe?
Nên chiên xào bằng dầu trái bơ, dầu dừa và dầu gạo. Nguyên nhân là do chất béo bão hòa trong các loại dầu này ổn định ở nhiệt độ cao và có nhiệt độ bốc khói cao hơn.
Chiên xào ở nhiệt độ cao có thể tạo ra các sản phẩm phụ gây ung thư và biến món thịt bổ dưỡng thành bữa ăn độc hại.
Khi dầu mỡ hoặc đạm tiếp xúc với nhiệt độ cao, sẽ xảy ra các phản ứng hóa học tạo ra các sản phẩm glycat hóa bền vững. Các sản phẩm độc hại này gây ra những tổn hại cho hệ thần kinh, bệnh về mắt, thận và tim và thúc đẩy quá trình lão hóa nhanh bằng cách làm tăng căng thẳng ô xy hóa và viêm trong cơ thể.
Việc thêm đường vào rồi chiên lửa to làm cho phản ứng này thậm chí còn tồi tệ hơn, vì vậy đối với những món chiên nướng, hãy hạn chế ướp đường.
Không đun dầu ăn ở lửa quá to và nhiệt độ cao, vì nhiệt độ cao sẽ làm phá huỷ các chất dinh dưỡng có trong dầu ăn và tạo ra các chất có hại cho sức khoẻ. Vì vậy khi chiên xào cần để lửa vừa phải, nhất là đối với các món chiên tránh để dầu bị cháy. Cần lưu ý không sử dụng dầu chiên lại.
Các loại hạt, ngũ cốc và các loại đậu đều là những loại thực phẩm nguyên hạt tốt cho sức khỏe, nhưng nếu ngâm trước khi nấu sẽ dễ tiêu hóa hơn rất nhiều. Nguyên nhân là do việc ngâm nước giúp vô hiệu hóa một số chất ức chế dinh dưỡng như a xít phytic, từ đó giải phóng nhiều chất dinh dưỡng hơn và kích hoạt các enzyme hỗ trợ tiêu hóa các loại thực phẩm này.
Làm thế nào để tránh thức ăn có dầu mỡ?
Ngoài việc chiên xào đúng cách bạn cũng cần lựa chọn phương pháp chế biến thức ăn lành mạnh:
Hấp: Đây là cách tốt cho sức khỏe để nấu rau và cá. Chỉ cần thêm gia vị, chanh và một lượng nhỏ dầu, như dầu ô liu, dầu dừa hoặc dầu bơ.
Xào: Một cách lành mạnh khác để nấu các loại rau và thịt. Hãy thử chế biến các món rau và thịt bằng cách xào với chút dầu ô liu hoặc bơ chất lượng cao.
Nướng: Nướng thực phẩm trong lò là một giải pháp thay thế cho đồ chiên, vì bạn vẫn có thể có được kết cấu giòn mà không cần đến các loại dầu không tốt cho sức khỏe.
Chiên không khí: Chiên không khí là cách tuyệt vời để nấu chín thực phẩm và có được hương vị tương tự như cách chiên thông thường, ngoại trừ việc bạn sử dụng ít hơn một nửa lượng dầu.