"Chìa khóa trong quan hệ Trung-Nhật là phải có sự kiên trì và không để những sự kiện ngắn hạn làm gián đoạn", Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị nói bên lề kỳ họp Quốc hội ở Bắc Kinh.
Trước các quan ngại của Nhật Bản về Luật hải cảnh mà Trung Quốc mới ban hành, ông Vương khẳng định luật này không nhắm vào bất cứ quốc gia nào.
Cũng theo Ngoại trưởng Trung Quốc, Bắc Kinh và Tokyo có thể hỗ trợ lẫn nhau trong việc đăng cai Thế vận hội. Tokyo đang chịu rất nhiều áp lực về quyết định tổ chức Thế Vận hội mùa hè bất chấp đại dịch trong khi nhiều nước kêu gọi tẩy chay Thế Vận hội mùa đông vào năm 2020 được tổ chức tại Bắc Kinh.
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị trả lời họp báo hôm 7/3. (Ảnh: EPA-EFE)
"Mối quan hệ Trung Quốc được cải thiện sẽ có lợi cho cả nhân dân hai nước cũng như sự ổn định và hòa bình của khu vực. Nó không nên được coi là điều đương nhiên và chúng ta nên trân trọng nó", ông nói.
Theo các nhà phân tích Trung Quốc, Bắc Kinh lo ngại quan hệ với Nhật Bản có thể trở nên xáo trộn khi chính quyền Biden tìm cách củng cố quan hệ với Tokyo.
Wang Ping, nhà nghiên cứu về quan hệ Trung Quốc - Nhật Bản tại Học viện Khoa học Xã hội Trung Quốc nhận định sự ổn định của quan hệ Trung-Nhật có tầm quan trọng lớn đối với Trung Quốc.
Theo Lian Degui, chuyên gia tới từ Đại học Nghiên cứu Quốc tế Thượng Hải cho biết Nhà Trắng sẽ tìm kiếm sự hỗ trợ của Nhật Bản về các vấn đề như nhân quyền, Hong Kong và Đài Loan. Điều này sẽ tạo ra thách thức trong quan hệ giữa Nhật Bản và Trung Quốc.
Ngoài Nhật Bản, Trung Quốc cũng tìm cách hạ nhiệt căng thẳng với Ấn Độ. Trong cuộc họp báo, ông Vương bày tỏ hy vọng căng thẳng giữa hai nước có thể được giải quyết trong bối cảnh Bắc Kinh và New Delhi đang thương lượng về các tranh chấp ở biên giới.
"Trung Quốc và Ấn Độ nên là bạn bè và đối tác thay vì trở thành đối thủ cạnh tranh", ông nói.
Brahma Chellaney, giáo sư nghiên cứu chiến lược tại Trung tâm Nghiên cứu Chính sách có trụ sở ở New Delhi cho biết bình luận của ông Vương chỉ ra rằng Trung Quốc muốn giảm thiểu đối đầu với Ấn Độ.
“Trung Quốc đang cố tìm cách hạ thấp cuộc đối đầu quân sự với Ấn Độ tại nhiều điểm biên giới bởi họ đã mở ra quá nhiều mặt trận đối đầu thông qua các hành động gây hấn của mình", ông Chellaney cho hay.
Tuy nhiên, Madhav Das Nalapat, nhà phân tích chính sách tại Khoa Địa chính trị và Quan hệ quốc tế, đại học Manipal cho rằng quan hệ giữa hai nước sẽ không có bất cứ tiến triển nào nếu vấn đề biên giới không được giải quyết.
Các tuyên bố trên của ông Vương được đưa ra sau khi Tổng thống Biden cho thấy Washington sẽ củng cố hiện diện ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, đồng thời làm mới quan hệ đồng minh với các cường quốc châu Á trong nỗ lực chống lại Trung Quốc.
Truyền thông Mỹ tuần trước đưa tin Tổng thống Biden nhiều khả năng sẽ nhóm họp với các nhà lãnh đạo thuộc nhóm Bộ tứ kim cương gồm Nhật Bản, Ấn Độ, Australia vào tháng 3 này.
Các chuyên gia nhận định bằng cách đưa cuộc họp của Bộ tứ vào lịch trình của Tổng thống, Nhà Trắng cho thấy tầm quan trọng của quan hệ với đối tác và đồng minh trong nỗ lực chống lại ảnh hưởng ngày càng gia tăng của Trung Quốc ở khu vực Ấn Độ Dương- Thái Bình Dương.