PGS.TS Đồng Văn Hệ - Phó giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, Giám đốc Trung tâm Phẫu thuật thần kinh, cho biết u não là sự phát triển bất thường trong tổ chức não bộ. U não có thể phát triển chậm, âm thầm nếu lành tính hoặc tiến triển nhanh nếu ác tính.
U não được chia thành hai nhóm chính là u nguyên phát và u do di căn. U nguyên phát là loại u nguồn gốc từ các tế bào trong não, gồm các loại như u tế bào hình sao, u thần kinh đệm có nhánh, u nguyên tủy bào, u màng não, u tuyến tùng, và u vùng tuyến yên. Trong khi đó, u não do di căn là loại u hình thành do các tế bào ung thư từ các cơ quan khác trong cơ thể di căn lên não, thường gặp ở các cơ quan như phổi, vú, dạ dày, đại tràng, và ung thư hắc tố.
U não biểu hiện lâm sàng đa dạng, triệu chứng âm thầm diễn ra nhiều tháng hoặc nhiều năm, có thể biểu hiện đột ngột như tai biến mạch máu não. Triệu chứng phụ thuộc vào vị trí, giai đoạn của u não.
Các cơn đau đầu xảy ra âm ỉ, thường xuyên có xu hướng tăng dần là triệu chứng cảnh báo u não.
Các triệu chứng phổ biến của u não
Đau đầu: Đau đầu là triệu chứng thường gặp nhất của u não. Biểu hiện nhức đầu âm ỉ kéo dài và có tính tăng dần. Triệu chứng nhức đầu giảm nhưng không khỏi với các thuốc giảm đau thông thường. Triệu chứng đau đầu của u não xu hướng tăng dần mức độ, kéo dài theo tiến triển của u.
Buồn nôn, nôn: Nôn và buồn nôn đi kèm với triệu chứng đau đầu là biểu hiện đặc trưng của u não. Biểu hiện nôn có thể liên quan thay đổi tư thế, nôn vọt và không liên quan tới bữa ăn.
Động kinh: Co giật, mất ý thức, rối loạn tâm thần. Biểu hiện cơn động kinh như nào phụ thuộc vị trí tổn thương u não.
Những rối loạn về thị giác: Khối u não phát triển làm tăng áp lực trong nội sọ hoặc trực tiếp xâm lấn vào dây thần kinh thị giác hoặc gián tiếp chèn ép, đè đẩy các dây thần kinh chi phối hoạt động mắt. Các triệu chứng phổ biến về thị giác do u não gây nên mờ mắt, sụp mi, nhìn đôi, tầm nhìn (thị trường) của mắt hẹp lại.
Bác sĩ Đoàn Xuân Trường - khoa Phẫu thuật thần kinh I, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho hay, khi khối u não phát triển rộng hoặc ảnh hưởng đến nhiều vị trí có chức năng quan trọng, các triệu chứng khác có thể xuất hiện như rối loạn ý thức, rối loạn ngôn ngữ, và rối loạn cơ tròn, dẫn đến tình trạng đi ngoài không tự chủ.
Ngoài ra, bệnh nhân có thể bị liệt nửa người hoặc liệt, yếu một vùng cơ thể như tay hoặc chân, và bị liệt dây thần kinh sọ não, gây liệt mặt, khó nói, hoặc sặc nghẹn khi ăn uống. Bên cạnh đó, một số triệu chứng nội tiết cũng có thể xuất hiện, đặc biệt nếu khối u nằm ở các vùng tuyến yên hoặc vùng hạ đồi, gồm tình trạng tiết sữa không liên quan đến mang thai và cho con bú, ngực to ở nam giới, mất kinh nguyệt, uống nhiều, và tiểu nhiều.
Vị chuyên gia khuyến cáo nên đến khám bác sĩ chuyên khoa thần kinh khi bạn có dấu hiệu như đau đầu kéo dài, ngày một tăng lên, không giảm với thuốc giảm đau thông thường, thường xuyên có cơn hoa mắt, chóng mặt, thay đổi về mắt: Nhìn đôi, nhìn mờ, sụp mi, lác mắt, yếu tay chân, co giật… để được chẩn đoán kịp thời, chính xác và điều trị sớm, phù hợp, mang lại kết quả tốt nhất