Nhiều vụ ngộ độc liên quan đến thuốc lá điện tử

Tại tọa đàm "Phòng chống buôn lậu các sản phẩm thuốc lá: Giải pháp chính sách phù hợp" sáng 16/10, ông Thân Đức Công - Cục trưởng Cục Nghiệp vụ Quản lý thị trường, Tổng cục Quản lý thị trường, Bộ Công Thương cho biết, khoảng 10 năm trở lại đây xuất hiện trên thị trường "chợ đen" hai loại thuốc lá mới là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng (gọi chung là thuốc lá thế hệ mới) với chiều hướng ngày càng gia tăng.

Theo ông Công, khi người tiêu dùng sử dụng thuốc lá thế hệ mới, có thể họ tự cho rằng ít tác hại hơn, là trải nghiệm mới, có mùi thơm hơn, song chưa công trình nghiên cứu khoa học nào khẳng định các nội dung này. Trong khi nhiều vụ ngộ độc liên quan đến sử dụng thuốc lá thế hệ mới. 

Do chưa có quy định, nên chủ yếu mặt hàng này là nhập lậu gây phức tạp trong quá trình quản lý hoặc tự pha trộn trong nước. "Vì vậy, thuốc lá điện tử tiềm ẩn nhiều nguy cơ với sức khoẻ thể chất của người dùng", ông Thân Đức Công nói.

Toàn cảnh hội thảo.

Đồng quan điểm, Trung tá Nguyễn Minh Tiến, Phòng Cảnh sát Kinh tế, Công an TP Hà Nội cho rằng, các sản phẩm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng ngày càng phổ biến. Đôi khi thuốc lá thế hệ mới bị các đối tượng buôn lậu pha cần sa gây nghiện cho người sử dụng. Thuốc lá điện tử đang xâm nhập vào trường học, gây ảnh hưởng đến sức khỏe, lối sống của học sinh.

Đáng chú ý, thuốc là thế hệ mới được kinh doanh phổ biến trên không gian mạng. Các đối tượng buôn bán giao dịch sử dụng dịch vụ xe công nghệ như grab nên khó xác minh đối tượng. Mặt hàng được cất giấu ở nhiều nơi, không tập trung gây khó cho lực lượng chức năng. 

Ngoài ra nhiều đối tượng có dấu hiệu làm giả thuốc lá bán ra thị trường nên chất lượng sản phẩm không được kiểm soát.

Tương tự, ông Lê Thành Hưng, Trưởng phòng Tiêu chuẩn chất lượng Nông nghiệp thực phẩm, Viện Tiêu chuẩn chất lượng Việt Nam, Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng, Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, nhiều nghiên cứu thế giới đã có đánh giá nồng độ, chất độc hại hoặc có tiềm năng gây hại trong khí hơi sinh ra từ các sản phẩm thuốc lá. 

Tuy nhiên đến nay vẫn chưa nhận định được sản phẩm thuốc lá nào ít gây hại hơn. Do đó WHO cảnh báo việc nói sản phẩm thuốc lá thế hệ mới có ít gây hại hơn thuốc lá truyền thống cần thận trọng, và chưa có bằng chứng cụ thể. Vì vậy, cần biện pháp phòng chống tác hại thuốc lá hiệu quả.

Chia sẻ kinh nghiệm quốc tế, ông Lê Đại Hải, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế (Bộ Tư pháp) nói, với thuốc lá điện tử, trên thế giới hiện nay có 27 nước cấm hoàn toàn, 8 quốc gia quản lý dưới dạng dược phẩm và thuốc điều trị, 47  quốc gia quản lý bằng hệ thống pháp luật thuốc lá truyền thống (hầu hết rơi vào quốc gia phát triển).

Về thuốc lá làm nóng, 17 quốc gia cấm hoàn toàn, 9 quốc gia quản lý như thuốc lá truyền thống. 

Trong khi đó, việc quản lý loại hình này đang có những khoảng trống pháp lý các cơ quan quản lý nhà nước về giải pháp quản lý thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng.

Phó Vụ trưởng Vụ Các vấn đề xã hội (Văn phòng Quốc hội) Nguyễn Hồng Ngọc nhấn mạnh, một trong những nguyên nhân hạn chế trong quản lý nhà nước về phòng, chống tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng là quan điểm của các bộ, ngành, địa phương trong quản lý nhà nước về thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng chưa thống nhất dẫn đến chậm thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, chậm ban hành văn bản pháp luật để quản lý và phòng, chống tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

Vì vậy, việc đẩy nhanh tiến độ quản lý thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng để kịp trình Chính phủ trong cuối năm nay phụ thuộc vào trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước về lĩnh vực này.