Theo các chuyên gia trong ngành, thị trường bất động sản đang xuất hiện một số loại hợp đồng mua bán khiến nhà đầu tư gặp nhiều rủi ro.
Dưới đây là một số kiểu hợp đồng mua nhà dễ mất tiền, người mua nên thận trọng:
Mua bán nhà đất qua vi bằng
Thời gian qua xuất hiện nhiều trường hợp lừa đảo mua bán nhà đất qua hợp đồng vi bằng nhất là ở quận, huyện ven thành phố.
Vi bằng là văn bản ghi nhận sự kiện, hành vi có thật do Thừa phát lại trực tiếp chứng kiến, chỉ có giá trị ghi nhận sự kiện, hành vi dùng làm chứng cứ trong xét xử và các quan hệ pháp luật khác. Dù vậy, Sở Tư pháp có quyền từ chối vi bằng do văn phòng Thừa phát lại lập. Vi bằng bị từ chối không có giá trị chứng cứ để tòa án xem xét trong trường hợp giải quyết vụ án.
Việc mua bán nhà đất qua vi bằng không có giá trị pháp lý, chỉ là hình thức lách luật, có thể bị tuyên vô hiệu nếu xảy ra tranh chấp do văn bản đó không tuân thủ đúng quy định về hình thức giao dịch.
Mua bán qua hợp đồng góp vốn
Hợp đồng góp vốn (hay còn gọi hợp đồng thỏa thuận hợp tác đầu tư) về bản chất là hình thức huy động vốn của chủ đầu tư để thực hiện dự án. Vì vậy, nhà đầu tư cần xem xét kỹ lưỡng trước khi ký hợp đồng góp vốn để tránh rơi vào bẫy lừa đào.
Nếu dự án xây dựng vi phạm pháp luật, hợp đồng góp vốn - bản chất là giao dịch dân sự sẽ bị vô hiệu hóa và người mua phải chịu thiệt nhiều hơn.
Hơn nữa, hợp đồng góp vốn không phải hợp đồng mua bán nên sản phẩm cuối cùng khách hàng nhận được thường không hoàn chỉnh. Cam kết bồi thường trong hợp đồng góp vốn thường không cao như hợp đồng mua bán, chỉ ở mức tượng trưng và hoàn vốn.
Mua bán bằng hợp đồng ủy quyền
Hợp đồng ủy quyền là dạng bên bán ủy quyền cho bên mua toàn quyền chiếm hữu, sử dụng và định đoạt nhà đất, gồm quyền mua bán, cho tặng, cầm cố, thế chấp...Quyền hạn này tương đương người đứng tên trên sổ. Do đó, nhiều người nghĩ có giấy ủy quyền tức là chủ nhà.
Hợp đồng ủy quyền có thể được chấm dứt đơn phương. (Ảnh minh họa)
Mua bán nhà đất bằng hợp đồng ủy quyền thường tiến hành nhanh chóng, đôi khi bên bán có thể "trốn" được thuế thu nhập cá nhân. Tuy nhiên, hợp đồng ủy quyền tồn tại nhiều vấn đề, đặc biệt khi mua bán với bên thứ 3 sẽ phát sinh nhiều rắc rối.
Nếu bên mua hoặc bên bán qua đời hay bị tâm thần, mất năng lực hành vi dân sự, hợp đồng ủy quyền sẽ chấm dứt theo quy định của pháp luật. Khi đó, nhà đất vẫn thuộc quyền sở hữu của người đứng tên trên sổ nếu chưa làm thủ tục sang tên.
Đáng lưu ý, hợp đồng ủy quyền có thể được chấm dứt đơn phương. Trường hợp người bán thay đổi quyết định hay có ý định chiếm đoạt tài sản, có thể đơn phương chấm dứt hợp đồng ủy quyền trong khi đã nhận tiền. Theo quy định của pháp luật, người đứng ra ủy quyền chỉ báo trước cho bên được ủy quyền một thời hạn hợp lý là hợp đồng sẽ được chấm dứt. Khi đó, người mua sẽ mất quyền sở hữu nhà.
Mua bán bằng hợp đồng cọc
Mua bán nhà đất bằng hợp đồng đặt cọc thường xảy ra ở những khu vực "sốt đất", phát sinh nhiều hợp đồng cọc sang tay từ người này cho người khác. Việc thực hiện giao dịch "cọc" dễ dàng tạo kẽ hở cho kẻ lừa đảo mua bán hợp đồng đặt cọc.
Trên thực tế, chỉ có hợp đồng mua bán mới có giá trị pháp lý cao nhất và an toàn cho người mua nhà. Hợp đồng cọc chỉ là thỏa thuận dân sự thể hiện sự thương lượng giữa bên bán và mua.