Theo đó, Mỹ mong muốn Trung Quốc thay đổi hành vi nếu nước này muốn thiết lập lại mối quan hệ căng thẳng hiện nay, song Bắc Kinh nói Washington đang ảo tưởng khi nghĩ rằng Trung Quốc sẽ thỏa hiệp.
“Chúng tôi sẽ... thảo luận về những lo ngại sâu sắc của chúng tôi với các hành động của Trung Quốc, trong đó có vấn đề Tân Cương, Hong Kong, Đài Loan, các cuộc tấn công mạng vào Mỹ, việc Bắc Kinh gây sức ép về kinh tế đối với các đồng minh của Mỹ. Các hành vi này đe dọa trật tự dựa trên quy tắc nhằm duy trì sự ổn định toàn cầu”, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho hay.
Đáp lại, trong bài phát biểu dài 15 phút bằng tiếng Trung, Ngoại trưởng Vương Nghị lên án Mỹ sử dụng chiêu bài dân chủ để can thiệp vào các quốc gia khác, cáo buộc Washington đang kích động các nước chống lại Bắc Kinh.
Mỹ - Trung hội đàm lần đầu dưới thời Tổng thống Joe Biden. (Ảnh: Reuters)
"Mỹ sử dụng lực lượng quân sự và quyền bá chủ tài chính của mình để thực hiện quyền tài phán và đàn áp các quốc gia khác. Mỹ lạm dụng cái gọi là quan niệm về an ninh quốc gia để cản trở trao đổi thương mại bình thường và kích động một số quốc gia tấn công Trung Quốc”, ông Vương Nghị cho hay.
Trong khi đó, Cố vấn An ninh quốc gia Jake Sullivan cho biết, Mỹ không tìm kiếm xung đột với Trung Quốc, nhưng sẽ đứng về các nguyên tắc và các quan hệ đồng minh, đối tác. Ông Sullivan cũng quảng cáo về thành công gần đây của Mỹ trong việc hạ cánh máy bay thám hiểm trên sao Hỏa, cho rằng thành công của quốc gia này là khả năng liên tục tự tái tạo.
Về thể thức của cuộc gặp, Trung Quốc khẳng định đây là một “cuộc đối thoại chiến lược”, bắt nguồn từ các cơ chế song phương của những năm trước. Tuy nhiên, Mỹ bác bỏ điều này, gọi đây là phiên họp một lần.
Reuters cho biết, sự đồng thuận giữa Mỹ và Trung tại các phiên thảo luận đầu tiên dường như rất hạn chế. Theo lịch trình, hai bên sẽ tiếp tục đối thoại vào tối 18/3 và hôm 19/3.
Chuyến công du châu Á trước cuộc gặp với các quan chức Trung Quốc, cũng như cách tiếp cận châu Âu, Ấn Độ và các đối tác khác, cho thấy Mỹ đang tập hợp liên minh, tăng cường sức mạnh đối đầu với Trung Quốc sau khi Tổng thống Joe Biden nhậm chức.
Trước cuộc đàm phán, Washington đưa ra một loạt các hành động nhắm vào Bắc Kinh, trong đó có động thái bắt đầu thu hồi giấy phép viễn thông của Trung Quốc, tống đạt trát hầu tòa đối với nhiều công ty công nghệ thông tin Trung Quốc vì lo ngại an ninh quốc gia, trừng phạt quan chức liên quan đến bầu cử Hong Kong…
Mỹ cho biết sẵn sàng làm việc với Trung Quốc trên các vấn đề như chiến chống biến đổi khí hậu và đại dịch COVID-19. Hôm 18/3, Ngoại trưởng Blinken cho hay, Washington muốn Trung Quốc sử dụng ảnh hưởng với Triều Tiên để thuyết phục nước này từ bỏ vũ khí hạt nhân.
Cuộc gặp giữa quan chức cấp cao Mỹ và Trung Quốc tại Anchorage đánh dấu lần đầu tiên chính quyền Biden đối thoại với Bắc Kinh. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và Cố vấn An ninh quốc gia Nhà Trắng Jake Sullivan tham dự cuộc gặp - cả hai vừa trở về sau các cuộc họp với các đồng mình Nhật Bản, Hàn Quốc. Trong khi đó, đại diện bên phía Trung Quốc là Ủy viên Quốc vụ viện Dương Khiết Trì và Ngoại trưởng Vương Nghị.