Bức ảnh đầu tiên chụp lại vào ngày 19/9/2001 cho thấy các đặc vụ của Cơ quan tình báo Trung ương Mỹ (CIA) trên chiếc trực thăng Mi-17 đang bay ở không phận Uzbekistan.
Nhóm đặc vụ ngồi sau khoang hàng của Mi-17 trên các thùng đạn. Họ được buộc lại bằng dây thừng để tránh rơi khỏi máy bay.
Đây là một trong những chuyến bay bí mật đầu tiên đưa lính Mỹ tới Afghanistan, đánh dấu chiến dịch can thiệp quân sự của Mỹ vào Afghanistan để trả thù sau vụ khủng bố hôm 11/9.
Các đặc vụ CIA ngồi trên chiếc Mi-17. (Ảnh: CIA)
CIA cho biết họ nhận nhiệm vụ chuyển 3 triệu tiền mặt đựng trong 3 thùng giấy tới Afghanistan. Số tiền này được sử dụng để trả cho những tay súng thuộc Liên minh Phương Bắc dẫn đầu cuộc chiến chống lại Taliban, mua lòng trung thành của các lãnh chúa địa phương và bắt đầu các hoạt động quân sự mạnh mẽ.
Chiến dịch này mang tên "Jawbreaker".
Đầu tháng 11/2001, Taliban bị đánh đuổi khỏi Kabul. Tới tháng 12, lực lượng này không còn kiểm soát bất cứ thành trì nào ở Afghanistan.
Gần 20 năm sau, hôm 30/8/2021, Bộ Quốc phòng Mỹ đăng tải bức ảnh Thiếu tướng Chris Donahue - chỉ huy Sư đoàn Dù 82 lên máy bay C-17 của không quân Mỹ.
Lầu Năm Góc chia sẻ bức ảnh này, nhấn mạnh nó là khoảnh khắc chính thức đánh dấu “sự kết thúc sứ mệnh của Mỹ tại Kabul”.
Thiếu tướng Chris Donahue bước lên chiếc máy bay C-17 cuối cùng của Mỹ rời Kabul. (Ảnh: Bộ Quốc phòng Mỹ)
Chiếc C-17 rời sân bay Kabul vào lúc 23h29 ngày 30/8.
Việc Mỹ rút quân hôm 30/8 đánh dấu lần đầu tiên sau 2 thập kỷ, quân đội Mỹ không còn hiện diện tại Afghanistan.
Theo “Dự án chi phí chiến tranh” tại Đại học Brown, kể từ khi đổ bộ vào Afghanistan tháng 10/2001, Mỹ chi 2,26 nghìn tỷ USD vào chiến trường này. Nghĩa là mỗi ngày, cuộc chiến này “ngốn” của Mỹ khoảng 300 triệu USD trong 2 thập kỷ qua.
Số tiền khổng lồ kể trên được chi vào các chiến dịch chống khủng bố, các nhu yếu phẩm cơ bản như thực phẩm, quân trang, quân dụng, chi phí y tế, các khoản chi đặc biệt và các lợi ích khác.
Theo thống kê, số tiền này nhiều hơn giá trị tài sản ròng của Jeff Bezos, Elon Musk, Bill Gates và 30 tỷ phú giàu nhất nước Mỹ cộng lại.
Ngoài tiền bạc, cuộc chiến này cũng làm gần 2.500 binh sĩ Mỹ thiệt mạng và khoảng 20.000 người khác bị thương, 4.000 công dân Mỹ bị giết hại.
Nhìn rộng ra, 20 năm chiến tranh tại Afghanistan là một thảm họa nhân đạo với 165.000 người thiệt mạng, trong đó 47.245 thường dân. Hàng triệu người phải ròi bỏ nhà cửa và hàng chục nghìn người phải xin tị nạn