Ho khan là một trong những triệu chứng phổ biến nhất của COVID-19 (gặp ở 70% bệnh nhân). Cơn ho thường đến xuất hiện đột ngột, bắt đầu khoảng một ngày sau khi phát bệnh và có thể ho khoảng 19 ngày. Thậm chí, ho kéo dài 4 tuần hoặc trong nhiều tháng.
Ho, về bản chất là phản ứng bảo vệ cơ thể, nhằm tống xuất tác nhân gây bệnh ra khỏi đường hô hấp. Khi mầm bệnh (virus, vi khuẩn, khói bụi, chất độc, dị vật…) xâm nhập vào đường thở gẫy phản ứng viên sẽ kích thích các dây thần kinh vùng ngực và hầu họng tạo ra phản xạ ho. Virus SARS-CoV-2 xâm nhập cơ thể gây ho cũng dựa theo cơ chế trên. Có 2 loại ho cần phân biệt đó là ho khan và ho có đờm:
- Ho khan, thường do nhiễm virus
- Ho có đờm, thường do có bệnh mạn tính về đường hô hấp hoặc do nhiễm vi khuẩn.
Ho khan thì có thể dùng thuốc giảm ho. Ho có đờm thì không nên dùng thuốc giảm ho, mà nên dùng thuốc long đờm để dễ khạc ra ngoài. Ở những bệnh nhân nhiễm COVID-19 kèm ho có đờm (màu vàng, nâu, xanh,…), sốt từng cơn, lưỡi bẩn,.. thì rất có thể đã bội nhiễm thêm các vi khuẩn khác, cần điều trị thêm kháng sinh dưới sự tư vấn của Bác sĩ.
Ho, về bản chất là phản ứng bảo vệ cơ thể, nhằm tống xuất tác nhân gây bệnh ra khỏi đường hô hấp.
Cần xử trí thế nào?
Có thể cân nhắc giữa sử dụng thảo dược trị ho hoặc thuốc tùy theo mức độ của triệu chứng ho, điều kiện sẵn có cũng như thời gian tác dụng. Thường ở những bệnh nhân có triệu chứng nhẹ nên ưu tiên sử dụng thảo dược, bệnh nhân nặng hơn có thể dùng thuốc ho để giảm nhanh cơn ho, tránh mất sức vì ho nhiều.
- Hội Đông y Việt Nam đề nghị thực hiện các biện pháp vệ sinh cá nhân gồm tắm, rửa tay bằng xà phòng, dung dịch nhỏ mũi, nước súc miệng, xông tinh dầu. Nên uống thêm một trong những loại thảo dược như nước ép tỏi; trà xanh,…Các loại thuốc nam bổ phế cũng rất tốt trong trường hợp này.
- Trị ho bằng gừng và mật ong. Chuẩn bị 60g gừng tươi cùng với 30g mật ong nguyên chất. Gừng tươi mang đi rửa sạch rồi cho giã nhỏ. Đem số gừng đó đun sôi cùng với 500ml nước trong khoảng 3 phút. Sau đó lọc phần bã gừng để giữ lại nước. Lấy phần nước này hòa chung với mật ong và uống 2 lần mỗi ngày để đạt hiệu quả tốt nhất.
- Cách trị ho bằng tỏi. Đây là cách đơn giản nhất, không cần phải chuẩn bị cầu kỳ. Chỉ cần lột sạch lớp vỏ ở bên ngoài rồi cho tỏi tươi vào miệng nhai từ từ. Các chất có trong tỏi tươi sẽ được tiết ra. Sau đó nuốt các chất này để chúng thấm dần xuống cổ họng. Cơn ho sẽ sớm giảm.
- Chế độ ăn, luyện tập nâng cao sức đề kháng: Không căng thẳng về dịch bệnh; cân bằng nghỉ ngơi và làm việc, nên nghỉ trưa ít nhất 30 phút, tránh các công việc gây stress. Ăn các thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, đầy đủ đường, đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất, không ăn nhiều các thức ăn chiên xào, hạn chế thuốc lá, rượu bia, cà phê, chất kích thích.
- Đối với thuốc ho, có thể sử dụng các loại không cần kê đơn (OTC) như codein, pholcodin, dextromethorphan, dextropropoxyphen, thuốc kháng histamin… Tuy nhiên, vẫn cần đặc biệt lưu ý khi sử dụng các loại trên những bệnh nhân có bệnh hô hấp mạn tính như COPD, hen,…