20:44 25/11/2024
Chính trị
Thổ Nhĩ Kỳ, một thành viên lớn của NATO, đang nỗ lực để nâng cấp kho máy bay chiến đấu của mình trong những năm gần đây. Đáng chú ý nhất trong đó là F-16 của Mỹ, được chính quyền Ankara rất quan tâm.
Tuy nhiên, mối quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ liên tục có nhiều biến động, dẫn đến việc Mỹ không đồng tình với ý định mua sắm của Thổ Nhĩ Kỳ. Do đó, Thổ Nhĩ Kỳ thường xuyên có những phản ứng đáp trả, đặc biệt là về vấn đề mở rộng NATO.
Thổ Nhĩ Kỳ cố gắng tìm kiếm liên minh với châu Âu với mong muốn tiếp cận các máy bay chiến đấu Typhoon. Tuy nhiên, họ đã vấp phải sự phản đối quyết liệt của Đức.
Không tìm kiếm được nhiều hy vọng từ các đồng minh, hiện có thông tin cho rằng Thổ Nhĩ Kỳ đang xem xét tiếp cận máy bay chiến đấu JF-17 Thunder, do Trung Quốc và Pakistan cùng phát triển.
Một số chuyên gia quân sự cho rằng, nếu Thổ Nhĩ Kỳ quyết định lựa chọn phương án này thì phiên bản FC-1 Fierce Dragon mới nhất, phiên bản 3.0, sẽ là lựa chọn hứa hẹn nhất. Điều đáng chú ý là JF-17 được xếp vào loại máy bay chiến đấu thế hệ 4++.
Chiến đấu cơ F-16V.
Thổ Nhĩ Kỳ bị hạn chế mua F-16V của Mỹ
Những chuyên gia trong lĩnh vực quan hệ quốc tế nhận thức sâu sắc rằng, Thổ Nhĩ Kỳ - một thành viên chủ chốt của NATO, nhưng lại mang đến những khác biệt trên bàn đàm phán. Những năm gần đây đã chứng kiến mối quan hệ căng thẳng giữa Thổ Nhĩ Kỳ và các đối tác NATO, đặc biệt là Mỹ.
Mâu thuẫn càng gia tăng khi Mỹ loại Thổ Nhĩ Kỳ khỏi sáng kiến hợp tác toàn cầu về máy bay chiến đấu tàng hình F-35. Động thái này là sự trả đũa trực tiếp đối với quyết định của Thổ Nhĩ Kỳ mua thiết bị chống tên lửa S-400 của Nga.
Quyết định này có ảnh hưởng nghiêm trọng đối với Thổ Nhĩ Kỳ. Nhưng thay vì rút lui, họ vẫn kiên trì mua tên lửa S-400 và ngoài ra, họ còn củng cố mối quan hệ với Nga hơn nữa.
Ở phía bên kia, Mỹ rõ ràng không hài lòng và tìm cách hạn chế tham vọng của Thổ Nhĩ Kỳ một lần nữa. Lần này, họ gây áp lực buộc Thổ Nhĩ Kỳ phải cắt giảm nhu cầu mua máy bay chiến đấu F-16V.
Biện pháp thay thế của Thổ Nhĩ Kỳ
Trong một động thái bất ngờ, Thổ Nhĩ Kỳ đã bày tỏ sự quan tâm đến việc mua máy bay chiến đấu Eurofighter Typhoon từ châu Âu. Đồng thời, sự căng thẳng nảy sinh khi Thổ Nhĩ Kỳ không nhất trí Thụy Điển gia nhập NATO.
Tuy nhiên, quyết định này đã khiến mối quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và một số quốc gia NATO trở nên phức tạp hơn. Điều này được phản ánh qua việc Thổ Nhĩ Kỳ đang chờ phê duyệt việc mua F-16V của Mỹ nhưng cho đến nay vẫn chưa được phê duyệt.
Cùng lúc đó, khi Thổ Nhĩ Kỳ dự tính mua máy bay chiến đấu Typhoon của châu Âu, nhưng Đức vẫn kiên quyết tìm lý do để khẳng định lập trường của mình là không đồng ý.
JF-17 do Trung Quốc và Pakistan hợp tác phát triển.
Eurofighter Typhooon là lựa chọn tiếp theo của Thổ Nhĩ Kỳ
Các báo cáo chỉ ra rằng Thổ Nhĩ Kỳ có kế hoạch mua 40 máy bay chiến đấu Typhoon, tuy nhiên quyết định này vấp phải sự phản đối từ Đức. Nhiều người suy đoán rằng sự phản đối này phần nào bị ảnh hưởng bởi Mỹ.
Để hiểu rõ hơn, dự án chế tạo máy bay chiến đấu Typhoon là một nỗ lực chung có sự tham gia của bốn quốc gia gồm Vương quốc Anh, Đức, Italia và Tây Ban Nha. Khi nói đến việc bán hàng cho khách hàng nước ngoài, phải cần có sự đồng thuận từ cả bốn quốc gia này.
Điều gì sẽ xảy ra khi không thể mua được Eurofighter Typhoon?
Truyền thông nước ngoài cho rằng lựa chọn tối ưu cho Thổ Nhĩ Kỳ có thể là mua máy bay chiến đấu Su-35 của Nga. Tuy nhiên, một động thái như vậy có thể gây ra nhiều tác động đáng kể, làm gia tăng căng thẳng đang diễn ra trong mối quan hệ Thổ Nhĩ Kỳ - Mỹ (NATO).
Hơn nữa, việc tích hợp máy bay phản lực của Nga với khí tài quân sự hiện có của Thổ Nhĩ Kỳ, chủ yếu có nguồn gốc từ Mỹ, đặt ra những thách thức kỹ thuật và chi phí trong quá trình vận hành.
Tuy nhiên, phiên bản mới nhất của JF-17 Thunder, do Trung Quốc và Pakistan đồng phát triển, lại giải quyết được bài toán khó khi vận hành các thiết bị từ Nga. JF-17 không chỉ có giá cạnh tranh mà còn cho thấy khả năng tương thích kỹ thuật đặc biệt với các thiết bị điện tử của phương Tây.
Hơn nữa, khi được trang bị radar quét mảng điện tử chủ động (AESA) và tên lửa không đối không PL-10, JF-17 Thunder mang lại hiệu suất chiến đấu ngang bằng với các máy bay chiến đấu thế hệ 4++ của phương Tây.
Nếu Thổ Nhĩ Kỳ thành công trong việc mua 40 chiếc FC-1 Fierce Dragon phiên bản 3.0, đây sẽ không chỉ là trường hợp đầu tiên một máy bay chiến đấu do Trung Quốc thiết kế tiến vào một quốc gia thành viên NATO mà nó cũng sẽ đại diện cho một thương vụ có tính chất thời đại.
Nhưng một số nhà phân tích cũng đã nhắc đến sự cố mua tên lửa HQ-9 từ Trung Quốc xảy ra khoảng một thập kỷ trước. Vào thời điểm đó, Thổ Nhĩ Kỳ đã sử dụng việc mua HQ-9 làm đòn bẩy đàm phán, chơi 'quân bài HQ-9' để khiến Mỹ phải bán tên lửa Patriot.
Gần đây, một số phương tiện truyền thông cho rằng Thổ Nhĩ Kỳ có thể sử dụng chiến lược trước đó của mình, sử dụng FC-1 Fierce Dragon phiên bản 3.0 như một phương tiện để buộc Mỹ và Châu Âu mở cửa bán vũ khí máy bay chiến đấu. Đúng như vậy, FC-1 Fierce Dragon phiên bản 3.0 không sánh kịp J-10CE, chưa kể tiêm kích F-16V và tiêm kích Typhoon.
Máy bay Eurofighter Typhoon.
Động cơ của Thổ Nhĩ Kỳ
Các chuyên gia trong ngành nhìn chung đồng tình rằng, động cơ chính của Thổ Nhĩ Kỳ đằng sau tuyên bố quan tâm đến việc mua máy bay chiến đấu của Trung Quốc có thể là nhằm gây áp lực buộc Mỹ phải nhượng bộ.
Nhiều chuyên gia phân tích dự đoán rằng, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn duy trì sự tham gia của mình với NATO mặc cho có những tranh cãi ngoại giao, sau đó quốc gia này sẽ bật đèn xanh cho việc Thụy Điển gia nhập NATO và Mỹ sẽ tiến hành bán máy bay chiến đấu F-16V cho nước này.