Đề thi đã bóc không thể coi là làm lộ bí mật nhà nước

(VTC News)- Xung quanh vụ việc gian lận thi cử tại trường THPT Dân lập Đồi Ngô (Lục Nam, Bắc Giang), dưới góc độ pháp luật, luật sư Lê Hồng Lam lại cho rằng việc đề thi đã được bóc ra, được đưa đến hàng triệu thí sinh thì không thể coi đó là làm lộ bí mật quốc gia.

>> Toàn cảnh vụ ném phao thi tại Bắc Giang

Hiện tại, vụ việc gian lận trong thi cử tại trường THPT Dân lập Đồi Ngô (Lục Nam, Bắc Giang) vẫn đang được cơ quan chức năng tích cực điều tra làm rõ. Kết luận cuối cùng về sự việc này dự kiến sẽ được đưa ra vào tuần tới. Xung quanh sự việc này, PV VTC News đã có cuộc trao đổi với luật sư Lê Hồng Lam (Công ty Luật TNHH Lạc Việt, 635 Hoàng Hoa Thám, Ba Đình, Hà Nội) để làm rõ vấn đề.

- Thưa ông, thông qua các clip về gian lận thi cử tại trường THPT Dân lập Đồi Ngô (Lục Nam, Bắc Giang) đã được đưa lên các phương tiện thông tin đại chúng trong thời gian gần đây, ông có cho rằng đây là một hành vi gian lận có tổ chức?

Luật sư Lê Hồng Lam: Theo tôi đây chỉ là hành vi gian lận trong thi cử. Đây có phải là hành động có tổ chức hay không thì phải được thanh tra, điều tra mới có thể kết luận được. Có tổ chức là từ hai người trở lên, có sự bàn bạc, phân công, người đứng đầu, người thực hiện, ai làm gì, làm như thế nào…

- Sự việc này, hiện cơ quan công an tỉnh Bắc Giang đã khẳng định có dấu hiệu vi phạm pháp luật và đã tiến hành điều tra. Như vậy, phải chăng ở đây có dấu hiệu của tội cố ý làm lộ bí mật nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng?

Luật sư Lê Hồng Lam: Vi phạm pháp luật trong coi thi như clip đã được các báo mạng đưa thì rõ rồi: Như giám thị để cho thí sinh tự do chép bài của bạn, quay lên, quay xuống, không có biện pháp ngăn chặn, nhắc nhở thí sinh.

Việc có dấu hiệu tội phạm hay không thì phải điều tra xác minh làm rõ.

Ở đây chúng ta phải khẳng định Đề thi tốt nghiệp bậc THPT là bí mật nhà nước. Theo quy định tại Khoản 4, Điều 1 Quyết định số 32/2005/QĐ-TTg ngày 07/02/2005 của Thủ Tướng Chính phủ về Danh mục bí mật Nhà nước độ Tối mật trong ngành Giáo dục và Đào tạo thì “Đề thi, đáp áp các kỳ thi tuyển sinh, thi chọn học sinh giỏi, thi tốt nghiệp các cấp học, bậc học, ngành học, trình độ đào tạo chưa công bố” thuộc phạm vi tối mật.

Tuy nhiên bí mật nhà nước chỉ bí mật khi nhà nước chưa công bố hoặc không công bố. Đề thi tốt nghiệp bậc THPT khi chưa công bố thì được coi là bí mật nhà nước. Vậy khi bóc niêm phong phát cho hàng triệu thí sinh trong cả nước để làm bài thi, cùng hàng chục nghìn người có liên quan đến kỳ thi quốc gia như giám thị, thanh tra, người phục vụ, người trong hội đồng thi…..) có còn là bí mật nhà nước nữa không?

Việc phòng chống vi phạm, gian lận trong thi cử thì Bộ GD-ĐT đã ban hành quy chế rồi, đương nhiên người vi phạm chắc chắn sẽ bị xử lý kỷ luật.

- Ngày 13/6, lãnh đạo Bộ GD-ĐT đã khẳng định“có một số cán bộ nhà trường và hội đồng thi tại Trường THPT dân lập Đồi Ngô, Lục Nam đã vi phạm nghiêm trọng quy chế, để thí sinh quay cóp, nhìn bài nhau và có dấu hiệu giải bài từ ngoài đưa vào”.

Việc “giải bài từ ngoài đưa vào” khiến dư luận đặt ra vấn đề có không chuyện lộ đề? Và những người mang đề ra ngoài giải để đưa đáp án vào phòng thi liệu có bị quy vào hành vi làm lộ bí mật quốc gia không, thưa ông?

Luật sư Lê Hồng Lam: Cụm từ “giải bài từ ngoài đưa vào” đã cho chúng ta thấy rằng không phải có một đáp án sẵn mà phải có đề thi mang ra sau đó có người giải rồi lại mang vào. Nếu có việc lộ đề thi thì phải đưa luôn đáp án vào hoặc có luôn đáp án trong phòng thi chứ việc gì phải mang ra ngoài giải rồi lại mang vào.

Việc thi cử cùng giờ trên cả nước với công nghệ như hiện nay thì sau khi bóc niêm phong công bố đề thi trên cả nước thì chỉ sau một thời gian ngắn là đề thi có thể được phát tán khắp nơi.

Theo tôi bài giải mang từ ngoài vào lúc đó chưa thể gọi là đáp án vì đáp án phải do chính những người ra đề giải hoặc những người được cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu giải đề.

- Thưa ông, trong trường hợp có dấu hiệu phạm tội thì các đối tượng liên quan sẽ bị xử lý như thế nào?

Luật sư Lê Hồng Lam: Trong trường hợp có dấu hiệu tội phạm thì đây thuộc nhóm tội “Các tội xâm phạm trật tự quản lý hành chính” với lỗi cố ý hoặc vô ý, trong đó lỗi cố ý thì tội danh và hình phạt được quy định tại Điều 263 Bộ luật Hình sự “Tội cố ý làm lộ bí mật nhà nước; tội chiếm đoạt, mua ban, tiêu huỷ tài liệu bí mật nhà nước” còn với lỗi vô ý thì tội danh và hình phạt được quy định tại Điều 264 BLHS “Tội vô ý làm lộ bí mật nhà nước, tội làm mất tài liệu bí mật nhà nước”

Luật sư Lê Hồng Lam: Việc một số cán bộ giáo viên thừa nhận hành vi gian lận trong thi cử theo tôi là biểu hiện của việc hợp tác và giúp đỡ cho quá trình thanh tra, điều tra được thuận lợi, nhanh chóng.

- Ở trường hợp này, thí sinh Đ.V.S đứng ra quay clip tố cáo tiêu cực trong phòng thi có được bảo vệ trước pháp luật?

Luật sư Lê Hồng Lam: Theo quy định của pháp luật tố cáo thì người tố cáo có quyền yêu cầu cơ quan chức năng bảo vệ mình, gia đình mình. Các quan nhà nước có thẩm quyền phải có trách nhiệm bảo vệ người tố cáo và gia đình của họ.

Luật sư Lê Hồng Lam: Nhà nước khuyến khích và ủng hộ những người tố cáo trung thực các hành vi vi phạm pháp luật. Cấm các hành vi trả thù, trù úm người tố cáo.

- Đối với thầy giáo Đỗ Việt Khoa và anh Đ.D.N (2 người được xem là tổ chức chỉ đạo thí sinh quay clip phản ánh tiêu cực) liệu có bị ảnh hưởng gì không thưa ông?

Luật sư Lê Hồng Lam: Việc các thí sinh mang lén thiết bị ghi hình vào phòng thi theo tôi cũng là vi phạm quy chế thi. Các thiết bị này có tích hợp các chức năng khác như ghi âm, thu phát sóng không thì vẫn phải chờ cơ quan công an kết luận.

Cho nên theo tôi việc cơ quan chức năng mời các thầy giáo Đỗ Việt Khoa và Đ.D.N để làm rõ các vấn đề là đương nhiên.

Xin cảm ơn ông!