10:26 05/11/2024
Chân dung
Số liệu trên được ông Trần Hữu Minh, Chánh Văn phòng Ủy ban An toàn giao thông (ATGT) Quốc gia đề cập tại Hội thảo quốc tế "An toàn giao thông xe máy: Những thách thức và bài học kinh nghiệm", tổ chức sáng 4/11.
Nhiều gia đình có ô tô vẫn giữ xe máy
Ông Trần Hữu Minh cho biết, Việt Nam là quốc gia có tỷ lệ sở hữu và sử dụng xe máy cao.
"Đến thời điểm tháng 9/2024 đã có 77 triệu xe máy đăng ký, đưa tỷ lệ sở hữu xe máy trên 1.000 dân tới 770 xe, thuộc hàng cao nhất thế giới. Trong bối cảnh đặc thù về quy hoạch xây dựng và bất cập về hạ tầng giao thông, các lợi thế của xe máy như tốc độ khá cao, có khả năng chuyên chở, linh hoạt, cơ động, chi phí vận hành rẻ... càng được phát huy lên gấp bội so với các phương tiện khác", ông Minh dẫn số liệu.
Ông Trần Hữu Minh, Chánh Văn phòng Ủy ban ATGT Quốc gia.
Theo ông Minh, mặc dù có nhiều kế hoạch dự kiến quản lý, hạn chế chặt chẽ hơn, xe máy hiện nay vẫn là phương tiện đi lại của số đông người dân Việt Nam, chiếm 85-90% lưu lượng phương tiện trên đường và liên quan tới 60-70% số vụ tai nạn giao thông.
Chánh Văn phòng Ủy ban ATGT Quốc gia thông tin, các nghiên cứu gần đây cho thấy, xe máy vẫn tiếp tục gia tăng, thậm chí phần lớn các hộ gia đình có điều kiện sở hữu ô tô vẫn giữ xe máy để đáp ứng những mục tiêu nhất định trong cuộc sống.
Bên cạnh những kết quả đạt được trong công tác bảo đảm an toàn giao thông cho người đi xe máy, ông Minh cho rằng, hiện nay vẫn còn những khoảng trống bất cập mà thời gian tới, cơ quan chức năng nên ưu tiên để có giải pháp tốt hơn.
"Đầu tiên, nếu không cẩn thận Việt Nam sẽ rơi vào tình trạng rủi ro va chạm do cơ giới hoá. Nhóm 16-18 tuổi có thể điều khiển xe máy dung tích dưới 50cc một cách hợp pháp, trong khi nhóm này vẫn thiếu kiến thức và đặc biệt thiếu kỹ năng điều khiển xe. Hiện tượng người dưới 16 tuổi điều khiển các loại xe hai bánh gặp tai nạn giao thông vẫn đang diễn biến phức tạp", Chánh Văn phòng Ủy ban ATGT Quốc gia nói.
Tiếp đó, theo ông Minh, một số vụ tai nạn giao thông xảy ra do vi phạm những quy tắc giao thông rất cơ bản như không nhường đường khi từ đường phụ ra đường chính, đi vào điểm mù, chuyển hướng thiếu quan sát, đi sai phần đường... cho thấy các nội dung trong đào tạo và sát hạch lái xe máy cần được tiếp tục tăng cường.
Thêm vào đó, những bất cập trong quy hoạch sử dụng đất, tiêu chuẩn xây dựng tiêu chuẩn thiết kế... dẫn tới tình trạng giao thông hỗn hợp và rất khó tách làn cho xe máy.
"Tiêu chuẩn làn xe máy và hướng dẫn thiết kế làn dành riêng cho xe máy mới được ban hành dưới dạng hướng dẫn tham khảo, và chưa được áp dụng một cách rộng rãi. Nếu quản lý tốt sẽ giảm được rất nhiều tai nạn giao thông cho người đi xe máy", ông Trần Hữu Minh phân tích.
Mặc dù là điểm sáng về thực thi chính sách đội mũ bảo hiểm với người đi mô tô, xe máy, nhưng ông Minh cho rằng Việt Nam vẫn chưa có quy định xử phạt với trường hợp không đội mũ bảo hiểm cho trẻ dưới 6 tuổi khi ngồi trên xe mô tô, xe máy; chưa có tiêu chuẩn mũ bảo hiểm đi xe máy cho trẻ dưới 6 tuổi.
Bên cạnh đó, tỷ lệ đội mũ bảo hiểm của trẻ em khi ngồi trên mô tô, xe máy còn thấp do một bộ phận phụ huynh chưa có nhận thức đúng đắn và đầy đủ về mũ bảo hiểm.
Một vấn đề nữa được đại diện Ủy ban ATGT Quốc gia đề cập là yếu kém trong công tác quy hoạch không gian đô thị và kết cấu hạ tầng giao thông cho xe máy, tổ chức giao thông, kết nối giữa xe máy với các phương thức vận tải công cộng khác còn hạn chế... tạo nên những bất lợi lớn cho vận tải công cộng và tạo ra ưu thế cho xe máy.
Điều này dẫn đến thực trạng người dân sử dụng xe máy cho các chuyến đi dài, có lưu lương giao thông lớn, phức tạp, tốc độ lưu thông cao gồm cả các chuyến đi thường xuyên và không thường xuyên... Từ đó xảy ra nhiều vụ tai nạn giao thông trên quốc lộ.
Hiểu biết pháp luật về ATGT của học sinh gần như bằng 0
Trình bày tham luận tại hội thảo, Thiếu tướng Nguyễn Văn Trung, Cục trưởng Cục CGST (Bộ Công an) cho biết, qua phân tích nguyên nhân các vụ tai nạn giao thông trong 10 tháng đầu năm 2024 cho thấy, xe máy vẫn chiếm 60% tổng số các phương tiện gây tai nạn.
"Để phòng ngừa xe máy gây tai nạn giao thông, lực lượng CSGT đã tập trung mở nhiều cao điểm để xử lý. Tuy nhiên, cái chính vẫn là ý thức tham gia giao thông của người điều khiển xe máy cần được cải thiện hơn", Thiếu tướng Nguyễn Văn Trung nói.
Thiếu tướng Nguyễn Văn Trung, Cục trưởng Cục CSGT (Bộ Công an).
Để khắc phục những hạn chế trong quản lý xe máy, Thiếu tướng Nguyễn Văn Trung thông tin, trong Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, cơ quan chủ trì đã đề xuất một số quy định mới.
Theo đó, hiện đại hóa trung tâm chỉ huy giao thông; bảo đảm kết nối chia sẻ cơ sở dữ liệu về trật tự, an toàn giao thông đường bộ giữa các cơ quan quản lý Nhà nước có liên quan. Đây là một điểm mới trong chính sách của Nhà nước về đảm bảo trật tự ATGT đường bộ.
Cùng đó là các quy định về xây dựng, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý Nhà nước về an ninh, trật tự, ATGT đường bộ, từ quản lý an toàn kỹ thuật phương tiện, hoạt động của các phương tiện đến quản lý người điều khiển, đặc biệt là quản lý việc chấp hành pháp luật của người điều khiển phương tiện, như điểm của Giấy phép lái xe…
Chính sách phát triển phương tiện giao thông công cộng, hạn chế phương tiện giao thông cá nhân, ưu tiên chuyển đổi phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang phương tiện sử dụng điện, năng lượng xanh, thân thiện môi trường, hạ tầng cung cấp năng lượng sạch.
Một trong những giải pháp quan trọng được Cục trưởng Cục CSGT đề cập là chính sách giáo dục kiến thức pháp luật về trật tự ATGT đường bộ, hướng dẫn kỹ năng lái xe gắn máy an toàn cho học sinh tại các cơ sở giáo dục trung học phổ thông, cơ sở giáo dục nghề nghiệp.
"Hiện nay, cả nước có khoảng trên 4 triệu trẻ em, học sinh có độ tuổi 16-18 tuổi, điều kiện và thực tế các cháu sử dụng xe gắn máy rất phổ biến. Tuy nhiên, hiểu biết pháp luật về trật tự an toàn giao thông của các cháu gần như đang là con số 0", Thiếu tướng Nguyễn Văn Trung nêu thực tế.
Thiếu tướng Nguyễn Văn Trung thông tin, lực lượng CSGT đang tập trung đảm bảo an toàn cho học sinh, chỉ trong một đợt cao điểm đã xử lý khoảng 80.000 trường hợp vi phạm.
Song, Cục trưởng Cục CSGT cho rằng đây là nhóm đối tượng dễ tổn thương nên cần lấy hướng dẫn, giáo dục là chủ yếu khi xử lý.
"Gia đình, nhà trường và xã hội không vào cuộc thì không có đơn vị chức năng nào có thể xử lý được. Những vấn đề này cần truyền thông, định hướng. Khi có giải pháp bài bản sẽ có thế hệ học sinh chấp hành luật giao thông tốt hơn, giảm tai nạn hơn", Thiếu tướng Nguyễn Văn Trung nhấn mạnh.