Hôm 18/3, các nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ và Trung Quốc đã có màn khẩu chiến công khai trước các phóng viên khi quan chức hai nước lần đầu gặp nhau ở Alaska để thảo luận về chính sách và nỗ lực khôi phục mối quan hệ ngày càng trở nên căng thẳng trong những năm gần đây.
Mở đầu bài phát biểu, Ngoại trưởng Blinken cho rằng Bắc Kinh cần quay trở lại một hệ thống dựa trên luật lệ, chỉ trích Trung Quốc vì đã vi phạm các chuẩn mực quốc tế thông qua cuộc đàn áp của họ đối với người Duy Ngô Nhĩ và các dân tộc thiểu số khác ở Tân Cương, các cuộc tấn công mạng chống lại Mỹ và “cưỡng bức kinh tế”.
“Mỗi hành động trong số này đều đe dọa trật tự dựa trên luật lệ duy trì sự ổn định toàn cầu", ông Blinken nói.
Video: Màn khẩu chiến nảy lửa của quan chức Mỹ - Trung tại hội đàm Alaska
Đáp lại, ông Dương Khiết Trì nói: "Trung Quốc kiên quyết phản đối việc Mỹ can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc. Chúng tôi phản đối trước sự can thiệp đó và sẽ có những hành động kiên quyết. Chúng tôi hy vọng Mỹ sẽ làm tốt hơn nữa về nhân quyền.
Mỹ có nền dân chủ kiểu Mỹ. Và Trung Quốc có nền dân chủ kiểu Trung Quốc. Việc đánh giá Mỹ đã làm như thế nào không chỉ phụ thuộc vào người dân Mỹ, mà còn là của người dân trên thế giới. Sau nhiều thập kỷ cải cách và mở cửa, chúng tôi đã đi được một chặng đường dài trong nhiều lĩnh vực khác nhau”.
Cuộc gặp giữa quan chức cấp cao Mỹ và Trung Quốc tại Alaska đánh dấu lần đầu tiên chính quyền Biden đối thoại với Bắc Kinh. Tham dự cuộc họp có Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và Cố vấn An ninh quốc gia Nhà Trắng Jake Sullivan, trong khi đó, đại diện bên phía Trung Quốc là Ủy viên Quốc vụ viện Dương Khiết Trì và Ngoại trưởng Vương Nghị.
Sau hai ngày gặp gỡ, hội đàm giữa quan chức chính quyền Mỹ và Trung Quốc kết thúc với các cuộc nói chuyện được cho là khó khăn. Sau khi đoàn Trung Quốc rời phòng họp, Cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng Jake Sullivan nói với các phóng viên rằng: “Chúng tôi đã dự báo có các cuộc đàm phán trực tiếp và khó khăn về nhiều vấn đề với Trung Quốc”.
Ngoại trưởng Antony Blinken cho biết, ông không ngạc nhiên khi Mỹ nhận được "phản ứng mang tính phòng thủ" từ Trung Quốc sau khi Washington nêu quan ngại vấn đề Tân Cương, Tây Tạng và Hong Kong, cũng như về các cuộc tấn công mạng và gây áp lực lên Đài Loan.
Tuy nghiên, ông Antony Blinken cho biết, hai bên cũng có những điểm chung trong các vấn đề về Iran, Triều Tiên, Afghanistan và biến đổi khí hậu, đồng thời nhấn mạnh Mỹ đã hoàn thành những gì phải làm trong các cuộc họp.