19:12 07/07/2024
Chuyện bốn phương
Những tình huống cố định từng là món vũ khí lợi hại của tuyển Anh. Sau 3 giải đấu lớn tại các năm 2018, 2020 và 2022, "Tam sư" ghi 13 bàn thắng từ chấm đá phạt: 6 bàn từ phạt góc, 4 bàn phạt đền (penalty), 3 bàn từ đá phạt trực tiếp.
Đây là thông số nhiều hơn bất kỳ đội tuyển nào trên thế giới, chiếm 42,5% số pha lập công của Anh trong cùng quãng thời gian. Đội xếp ngay sau - Tây Ban Nha - chỉ có 9 bàn từ cố định.
Đội tuyển Anh "cùn" hơn trong những tình huống cố định. (Ảnh: Reuters)
Tuy nhiên, tới EURO 2024, đoàn quân của ông Southgate gần như vô hại trong những pha bóng kiểu như vậy. Phải đến vòng 1/8, ở thời điểm sắp bị loại, đội tuyển Anh mới "từ cõi chết trở về" bằng 2 bàn thắng xuất phát từ ném biên và phạt góc.
Vì sao những tình huống cố định của đội tuyển Anh kém hiệu quả?
Không có Maguire, Luke Shaw
Tại World Cup 2018, cả 5 bàn mở tỷ số của "Tam sư" đều tới từ chấm đá phạt.
| Vòng đấu | Người ghi bàn | Kiểu ghi bàn |
| Vòng bảng | John Stones vs Panama | Phạt góc |
| Vòng bảng | Harry Kane vs Tunisia | Phạt góc |
| Vòng 1/8 | Harry Kane vs Colombia | Phạt đền |
| Tứ kết | Harry Maguire vs Thụy Điển | Phạt góc |
| Bán kết | Kieran Trippier vs Croatia | Phạt trực tiếp |
Kiểu đá phạt góc của tuyển Anh có tên "trạm dừng xe buýt" do huấ luyện viên Allan Russell - chuyên gia nghiên cứu tình huống cố định của "Tam sư" - xây dựng.
Cách dàn xếp đá phạt góc của Anh khá đơn giản, nhưng khó đoán. Harry Maguire tìm một cầu thủ đối phương để tranh chấp 1 kèm 1. Các vệ tinh còn lại tập trung tại một điểm, rồi chạy tứ phía khi Luke Shaw/Kieran Trippier thực hiện quả đá phạt góc.
Maguire và John Stones tận dụng khoảng trống được đồng đội tạo ra, bật cao và đánh đầu.
Harry Maguire và John Stones chơi ăn ý trong vòng 16m50 của đối thủ.
Vấn đề của Anh lộ rõ khi họ không có Russell, Maguire và Shaw tại Đức. Ông Allan Russell đã rời đội tuyển sau khi EURO 2020 kết thúc, Maguire bị loại khỏi danh sách triệu tập còn Luke Shaw chấn thương liên miên, chưa ra sân phút nào.
Sự vắng mặt của Harry Maguire đã ảnh hưởng trực tiếp tới khả năng không chiến của đội. Trước đây, đối thủ thường ưu tiên kèm chặt Maguire vì anh cao to, bật nhảy tốt. John Stones từ đó thoải mái luồn lách, tìm kiếm cơ hội dứt điểm.
Đó là kịch bản diễn ra ở trận Anh thắng Panama 6-1 tại vòng bảng World Cup, thời điểm John Stones mở tỉ số ngay phút thứ 8.
Tình huống thiết lập đá phạt điển hình của tuyển Anh (John Stones ghi bàn mở tỉ số).
Tới EURO 2024, John Stones trở thành mục tiêu bị đeo bám hàng đầu trong vòng cấm. Thể chất của trung vệ Man City không thể so được với Maguire.
Anh không mở ra không gian cần thiết cho đồng đội, như cách trung vệ Man Utd từng làm. Tuyển Anh coi như mất điều kiện tiên quyết để triển khai chiến thuật "trạm dừng xe buýt" trứ danh.
Niềm hy vọng của Tam Sư chỉ còn Harry Kane, Marc Guehi, Jude Bellingham, Declan Rice. Đây là những cầu thủ cao trên 1m80, nhưng chưa hiệu quả trong những pha không chiến.
Khả năng không chiến của tuyển Anh
EURO 2024
| Cầu thủ | Tỉ lệ tranh bóng bổng thành công |
| Harry Kane | 54% |
| Marc Guehi | 45% |
| Jude Bellingham | 20% |
| Declan Rice | 40% |
Để Phil Foden thực hiện những quả đá phạt thay Luke Shaw là một bước lùi của "Tam sư". Khả năng treo bóng từ trạng thái tĩnh của tiền vệ Man City thiếu ổn định. Ở trận gặp Slovakia, Foden đá thừa lực 2 quả phạt góc liên tiếp trong 2 phút.
Foden thực hiện thành công một quả tạt, nhưng Harry Kane lại bỏ lỡ cơ hội đáng tiếc. Những tình huống chuyền bóng còn lại của anh đều bị thủ thành Martin Dubravka bắt gọn.
Foden tạt nhiều nhưng chưa hiệu quả.
Theo The Athletic, Phil Foden thực hiện 214 quả phạt góc tại Ngoại hạng Anh từ mùa 2018/19. 27 trong số đó (13%) dẫn tới cú sút của đồng đội, và chỉ 2 lần chúng được chuyển hóa thành bàn thắng (0.9%).
Tại EURO 2024, Foden (16) là người tạt nhiều nhất cho Tam Sư, thành công 4 lần, đạt hiệu suất 25%. Riêng về khoản này, cầu thủ sinh năm 2001 còn phải học hỏi người đàn anh Kieran Trippier.
Hậu vệ Newcastle đá trái sở trường và nhiều lần tạt bóng bằng chân không thuận. Song, anh chỉ cần 10 lần tạt để tạo ra 5 cơ hội nguy hiểm cho đồng đội (50%).
Tuyển Anh từng đánh mất sự hiệu quả từ những tình huống cố định tại EURO 2020. Mãi tới tứ kết, họ mới chiêu đãi Ukraine món "đặc sản" của mình. Tam Sư đại thắng 4-0, 2 bàn thắng của Maguire (Luke Shaw kiến tạo) và Jordan Henderson đều bắt nguồn từ pha bóng cố định.
Người Anh đang hy vọng lịch sử sẽ lặp lại tại tứ kết EURO 2024 trước Thụy Sỹ. Trận đấu diễn ra lúc 23h ngày 6/7 (giờ Việt Nam), trên sân Merkur Spiel-Arena (Düsseldorf).